Filary dobrego związku

Czy istnieje gotowa recepta na dobry związek? Moim zdaniem nie, choćby dlatego, że dla każdego określenie „dobry” może oznaczać coś innego, przynajmniej w pewnym zakresie. Są jednak takie elementy, które można nazwać filarami, a które wydają się na tyle uniwersalne, że ich zbudowanie z dużym prawdopodobieństwem pozwala założyć, że związek okaże się trwały i satysfakcjonujący dla obojga partnerów.

Relacje międzyludzkie są skomplikowane, o czym najlepiej świadczy skala rozstań i rozwodów nawet w tych związkach, które oparte zostały na szczerym i silnym uczuciu, dzięki czemu wydawały się stabilne. Nic nie jest nam jednak dane raz na zawsze, a związki są dynamiczne, co znaczy, że tak jak każdy z partnerów się zmienia, tak zmienia się również relacja między nimi. To dlatego już na starcie warto zadbać, aby fundamenty, na których opiera się konstrukcja łącząca dwoje bliskich sobie ludzi, były silne i trwałe, dzięki czemu kryzysy, które mogą dotknąć każdą parę, nie będą stanowić na tyle dużego zagrożenia, by ostatecznie doprowadzić do rozstania.  

Kiedy ludzie się poznają, a potem podejmują decyzję, że chcą stworzyć ze sobą w związek, zwykle opierają ją na wyraźnym zauroczeniu i wzajemnym pożądaniu. Na tym etapie najczęściej wzajemnie się idealizują, oceniając przez pryzmat słynnych różowych okularów, które jednak po jakimś czasie spadają, a do głosu dochodzi proza codzienności. Wtedy na partnera bądź partnerkę zaczynamy patrzeć znacznie bardziej krytycznie i albo podejmujemy decyzję o rozstaniu, albo świadomie uznajemy, że nadal chcemy być razem i to pomimo zauważonych różnic i wad.  

Przyjaźń najlepiej scala związek. (fot. depositphotos)

W tym miejscu spróbujmy znaleźć odpowiedź na pytanie, co decyduje, że czujemy, że jest nam ze sobą po drodze, a wzajemne dopasowanie pozwala na stworzenie satysfakcjonującej i trwałej relacji? Co powoduje, że skłonni jesteśmy zaryzykować, w pewien sposób powierzając drugiej osobie siebie, swoje uczucia i ważną, o ile nie najważniejszą, część swojego życia? Jakie czynniki w tym zestawieniu wydają się najbardziej znaczące?

Miłość

Wbrew pozorom miłość jest ogromnie trudna do zdefiniowania. Wielu z nas uznaje ją za synonim szczęścia, bywa też uważana za coś, co nadaje naszemu życiu sens. Wydaje się, że to na jej bazie tworzy się trwałą, zdolną do pokonania kryzysów relację. I odwrotnie – wiążąc się z kimś bez głębszego uczucia, czyli opierając wyłącznie na racjonalnych, chłodnych przesłankach, tworzymy coś, czemu bliżej do układu niż związku, a wtedy trudno jest zbudować konstrukcję, która ma szansę przetrwać bez poczucia wzajemnego unieszczęśliwiania się. Oczywiście należy tutaj odróżnić początkową namiętność od stałego uczucia, którym partnerzy powinni się nawzajem obdarzać.

To, co na pewno można o miłości napisać, to że dojrzewa, ewoluuje, zmienia się jej charakter. Na starcie bywa szalona, spontaniczna, z czasem zwykle się wycisza, staje mniej widowiskowa, a silna namiętność ustępuje miejsca przywiązaniu, co jednak w żadnej mierze nie pozbawia jej wartości. 

Podstawą dojrzałej miłości są dobre emocje, a jej cechą nadrzędną wzajemność w dążeniu do dobrostanu partnera, stawianiu jego potrzeb wysoko na liście priorytetów. Zabiegamy o nią, bo po prostu potrzebujemy czuć się kochani. Bez uczucia i doświadczania bliskości stajemy się emocjonalnie niezaspokojeni, nawet jeśli dla każdego z nas może być to odczuwalne w nieco inny sposób, w tym mniej lub bardziej dotkliwie.

Szacunek

Bez szacunku nie może być mowy o żadnej opartej na zdrowych zasadach relacji. Zgodnie z definicją wyraża on nasz stosunek do osób lub rzeczy uważanych za wartościowe i godne uznania. Szacunek w związku wyrażany jest poprzez empatię i chęć zrozumienia drugiej osoby, obdarzanie jej uwagą. To nasz wyraz wsparcia i troski, jak również podziw i uznanie dla jej systemu wartości, osobowości, osiągnięć. Poprzez okazywanie szacunku uzewnętrzniamy swoją akceptację, pokazujemy, że partner jest dla nas kimś ważnym i wartościowym, tak jak ważne jest jego szeroko pojęte dobro.

To, w jaki sposób się do siebie odnosimy oraz zachowujemy względem siebie, ma niebagatelne znaczenie dla stabilności relacji. Co więcej, obserwacje pokazują, że nawet jeśli po latach wspólnego życia miłość ewoluuje, zdecydowanie ustępując miejsca innym emocjom, to jeśli między dwojgiem ludzi pozostaje przyjaźń i wzajemny szacunek, relacja może trwać przez długie lata, z pełną satysfakcją dla obojga.

Przyjaźń

Jeśli twój partner czy partnerka jest również twoim przyjacielem, jest to najbardziej wartościowa relacja, jaką możesz stworzyć. Przyjaźń w związku romantycznym to bliskość oparta na otwartości, wzajemnej życzliwości, szczerości i szeroko pojętym zaufaniu. Jej ważnym elementem jest empatia i troska o drugą osobę, chęć zrozumienia jej sposobu myślenia i postępowania, to z kolei, pomimo istniejących pomiędzy partnerami różnic, niesie ze sobą wzajemną akceptację.

Przyjaźń to także ciekawość drugiej strony i potrzeba dowiadywania się o niej czegoś nowego. Bogdan de Barbaro, psychiatra i terapeuta, nazwał to kiedyś życzliwym zaciekawieniem, co doskonale oddaje charakter tego komponentu. Przyjaźniąc się, partnerzy mają w sobie gotowość do wysłuchania i niesienia drugiej osobie wsparcia, kiedy tego potrzebuje. Ważnym elementem przyjaźni jest zaufanie i to dzięki niemu otrzymuje się swobodę oraz sporą przestrzeń do realizacji własnych potrzeb także poza związkiem – posiadania pasji, odrębnych znajomych, kawałka własnego, niezależnego świata.

Wszystkie te czynniki łącznie pozwalają założyć, że to właśnie przyjaźń jest jednym z najważniejszych elementów dojrzałego związku i cementuje go na wiele lat.

Seks

Choć teoretycznie bez seksu można stworzyć udaną relację, oczywiście jeśli obojgu taka sytuacja odpowiada i żadne z partnerów z tego powodu nie cierpi, to jednak z zasady ta sfera dla każdej relacji romantycznej jest ogromnie ważna i to nie tylko na jej początkowym etapie. Ludzie, którzy są seksualnie dopasowani, mają podobne temperamenty i otwartość na drugiego partnera, w tym gotowość do brania pod uwagę jego oczekiwań i zaspokajania potrzeb – czują ze sobą znacznie głębszą więź i są sobie emocjonalnie bliżsi.

Oczywiście ogromnie ważne jest, by na temat swojej seksualności i seksualności w parze potrafić ze sobą szczerze rozmawiać, bowiem tylko w ten sposób mamy możliwość poznać preferencje partnera i opowiedzieć o własnych. Trzeba jednak bezwzględnie pamiętać o prawie drugiej osoby do odmowy, jeśli uzna, że coś narusza jej granice. Tylko wtedy partnerzy czują się przy sobie komfortowo i bezpiecznie. Co więcej, dopiero ten stan naprawdę ich do siebie zbliża.

Erotyka jest pojęciem szerokim, dlatego jeśli z jakiegoś powodu, na przykład sytuacji losowych, jak uniemożliwiająca współżycie choroba partnera, życie seksualne trzeba mocno ograniczyć, to nawet wtedy nie należy całkowicie rezygnować z bliskości fizycznej. Dotyk, przytulenie, pieszczoty, pocałunki, nawet jeśli nie zastąpią pełnego zbliżenia, to pozwalają być ze sobą blisko, przy okazji wpływając na wydzielanie się oksytocyny. Ta z kolei wyzwala silne przywiązanie.

Seks jest bardzo istotny dla udanego związku. (fot. depositphotos)

Akceptacja

Każdego z nas można zdefiniować przez pryzmat całego zestawu cech, które składają się na jego charakter i osobowość. Należy mieć świadomość, że nie da się stworzyć dobrego związku bez pełnej akceptacji drugiej osoby, czyli uznania jej sfery emocjonalnej oraz sposobu postępowania za zgodne z oczekiwaniami. Pamiętając, że nikt nie jest doskonały i tak samo nie jest w stanie w sposób perfekcyjny pełnić wszystkich życiowych ról, to akceptując daną osobę po prostu godzimy się z tym, czego nie można zmienić. Jednym słowem, akceptacja jest aprobatą dla takich wad i niedoskonałości, które nie do końca nam odpowiadają, ale potrafimy to przyjąć i rozumieć bez poczucia straty.

Jakkolwiek byśmy tego nie ocenili, ten filar opiera się także na walorach zewnętrznych i pociągu fizycznym, bo chyba każdy z nas ma jakieś minimum, które musi spełniać druga osoba, aby wzbudzać pożądanie, ono zaś jest istotnym elementem wzajemnej atrakcyjności. Nawet takie cechy, jak sposób mówienia, poruszania się czy gestykulacja – też mają określone znaczenie.

Wchodząc z kimś w trwałą relację trzeba pewnego poziomu dojrzałości oraz umiejętności spojrzenia w głąb siebie, które pozwalają w sposób właściwy ustawić sobie priorytety, czyli wyraźnie odpowiedzieć na pytanie, co jest dla nas ważne oraz w jakim stopniu, jak również z czego skłonni jesteśmy zrezygnować, aby potem nie żyć w poczuciu ciągłego rozczarowania. To między innymi dlatego trwalsze okazują się te związki, w których partnerzy posiadają już świadomość własnych potrzeb i oczekiwań, nie ulegając wyłącznie pierwszemu zauroczeniu, które z zasady okazuje się ulotne.

Intymność

Zacznijmy od odpowiedzi na pytanie, czym w ogóle jest intymność? Można spotkać się z teorią, z którą osobiście nie do końca się zgadzam, a która mówi, że dla mężczyzn intymność ściśle łączy się z seksem, dla kobiet jest nią głęboka rozmowa. I choć jedno z drugim w pewnym zakresie wzajemnie się przenika, a większość z nas zapytana o pierwsze skojarzenie prawdopodobnie odpowiedziałaby, że oparta jest na seksualności, to jednak zdaniem psychologów i terapeutów par – i to stwierdzenie jest bliższe mojemu – intymność jest najgłębszą z możliwych formą emocjonalnej bliskości.

Opiera się na szczerości i absolutnym poczuciu bezpieczeństwa ze strony drugiej osoby, co stwarza warunki do dzielenia się z nią swoimi głębokimi, bardzo osobistymi przemyśleniami, a nawet zachęca do powierzania najbardziej skrywanych tajemnic, także tych wstydliwych bądź dotyczących trudnych doświadczeń z przeszłości. Jest to ten element związku, który pozwala na dopuszczenie partnera do takiego obszaru swojego wewnętrznego świata, do którego inni ludzie nie mają dostępu. To z kolei tworzy niezwykle silną więź i emocjonalną bliskość. Intymność bazuje na zaufaniu, dlatego daje przestrzeń do otwartości – bez obawy, że zdobyta w ten sposób wiedza zostanie kiedykolwiek wykorzystana przeciwko osobie, która się otwiera.

Zaufanie

Zaufanie w związku jest pojęciem wielowymiarowym, ale z zasady opiera się na wiedzy lub wierze, że druga osoba nas nie zawiedzie. Jeśli takiej pewności nie mamy, pojawia się mnóstwo trudnych emocji, głównie niepewność wynikająca z braku przewidywalności tego, co zrobi i do czego posunie się partner.  W parze z tym do głosu dochodzi potrzeba kontroli, nierzadko zazdrość i silnie obciążający niepokój. Zaufanie buduje się latami, traci właściwie w jednej chwili i niestety często nie da się go w pełni odbudować, zwłaszcza jeśli ktoś naprawdę mocno nas zawiedzie.  

Niemniej to właśnie dzięki zaufaniu czujemy się bezpiecznie i stabilnie w relacji z drugą osobą. To ono buduje świadomość bycia dla partnera kimś naprawdę ważnym, pozwalając wierzyć w moc jego uczuć oraz troskę o nasze emocje. Co za tym idzie, niesie ze sobą bezcenny komfort, dzięki któremu możemy czerpać z relacji naprawdę dużą radość.

Lojalność

Lojalność jest czymś, co można nazwać ochroną związku. Aby uniknąć późniejszych nieporozumień, warto już na jego wczesnym etapie porozmawiać i dokładnie ustalić, na co obydwie strony się ze sobą umawiają, czyli co w przyszłości będzie przekraczać wspólnie ustalone i obustronnie zaakceptowane granice, a co nie. Należy przy tym pamiętać, że nielojalność, bez względu na to, jakiego obszaru wspólnego życia dotyczy, zawsze będzie relacji zagrażać. Najczęściej łączy się z „wynoszeniem” na zewnątrz tego, co dzieje się w parze, a co powinno w niej pozostać. Destrukcyjne będzie również przekazywanie innym osobom powierzonych w zaufaniu informacji, zwłaszcza jeśli dotyczą bardzo osobistych, delikatnych spraw, podobnie jak przedkładanie dobra innych ludzi ponad dobro partnera.

Chyba nikt nie ma wątpliwości, że jedną z najbardziej wymierzonych przeciwko związkowi form nielojalności jest zdrada, także na początkowym jej etapie, kiedy po prostu ukrywa się kontakty z drugą osobą, ale jest nią również zatajanie czegoś, co może mieć znaczenie dla stabilności relacji, na przykład uzależnień czy problemów finansowych. Wbrew pozorom nie jest wcale trudno wyczuć moment przekraczania granicy emocjonalnego komfortu drugiej osoby. Zawsze przy tym warto mieć świadomość, że lojalność ma ogromny wpływ na zaufanie i wynikającą z niego trwałość związku.

Dojrzałość

Tylko emocjonalnie dojrzali ludzie potrafią stworzyć naprawdę dojrzały, oparty na zdrowych zasadach związek. Jest to szczególnie ważne w sytuacjach kryzysowych, kiedy trzeba potrafić otwarcie ze sobą rozmawiać i w sposób konstruktywny szukać rozwiązań. Dojrzałość determinuje model postępowania danej osoby, wpływa na jej hierarchię wartości i zasady, którymi się w życiu kieruje, tym samym pozwala nabrać pewności, że bez względu na okoliczności można sobie wzajemnie ufać i w razie potrzeby polegać na partnerze. Jest także gwarantem jego odpowiedzialności nie tylko za własne życie i postępowanie, ale także za życie i emocje drugiej strony, co znaczy, że żadne z partnerów nie robi nic przeciwko temu drugiemu.  

Dojrzałość partnerów pozwala im na wzajemne zaufanie do siebie. (fot. depositphotos)

Komunikacja

Wszystkie relacje międzyludzkie potrzebują dobrej komunikacji. Niestety popełniamy tutaj mnóstwo błędów, które tworzą zupełnie niepotrzebne, wywołujące napięcie nieporozumienia. Do najczęstszych należy brak jasnego sygnalizowania swoich oczekiwań, przypisywanie drugiej osobie złych intencji, nadinterpretacja bądź brak właściwego zrozumienia otrzymywanych informacji. Dla stabilności związku wyjątkowo ważne jest, aby potrafić ze sobą komunikatywnie rozmawiać, na bieżąco rozwiązując wszelkie pojawiające się problemy. To także sposób, by odnaleźć drogę do partnera.

Dwie bliskie sobie osoby powinny potrafić wypracować metodę, która pozwala im znaleźć wspólny i spójny dla obojga język. Jeśli bowiem partnerzy nie będą się wzajemnie dobrze rozumieć, to zaczną się od siebie oddalać. Brak dobrej komunikacji stanowi niestety duże zagrożenie dla związku, niosąc ze sobą ryzyko konfliktów, poczucia wzajemnego niezrozumienia i wynikającego z niego osamotnienia. Stąd już tylko krok do poważnych kryzysów.   

Zaangażowanie

Zaangażowanie jest dosyć szerokim pojęciem i może objawiać się na szereg różnych sposobów, tym bardziej, że każdy z nas może posługiwać się zupełnie innym językiem miłości. Jest kolejnym z tych czynników, które pozwalają poczuć, że jest się dla partnera ważnym i równie ważne jest to, co się z nami dzieje. Zaangażowanie to codzienna praca nad związkiem, w tym nauka wzajemnej komunikacji i podejmowanie prób, by wzajemnie lepiej się rozumieć. Objawia się poprzez pomoc, nawet tę rutynową, troskę, branie pod uwagę zdania drugiej osoby, liczenie się z jej emocjami i potrzebami, uwzględnianie jej w swoich planach. Będzie nim również dążenie do wspólnego spędzania czasu, brania udziału w życiu partnera, dzielenie się z nim własnymi przeżyciami i pasjami.

Bardzo budujące, bo pokazuje, że wiemy i pamiętamy, co druga osoba lubi i co jest dla niej ważne, jest bezinteresowne sprawianie jej drobnych przyjemności. To naprawdę nie muszą być wielkie rzeczy, bo nawet pozostawiony na stole liścik, wrzucenie do zakupowego koszyka ulubionego smaku lodów czy przyniesienie do łóżka śniadania – już pokazują, że nam zależy i chcemy, by było jej po prostu miło. Z kolei brak zaangażowania niestety nieuchronnie prowadzi do stopniowego oddalania się od siebie i postępującego poczucia samotności, które może zniszczyć nawet długoletni związek.

 

Na koniec można zadać sobie pytanie, czy wszystkie z powyższych czynników koniecznie muszą zostać spełnione, jeśli wziąć pod uwagę, że każdy z nas może mieć nieco inne oczekiwania od satysfakcjonującego dla siebie związku, podobnie jak inne wartości mogą być dla niego kluczowe, by nabrać pewności, że relacja z daną osobą ma szansę spełnić pokładane w niej nadzieje. Owszem, wydaje się jednak, że z zasady trudno jest stworzyć dobry, trwały związek, jeśli nie będzie on oparty na wymienionych wyżej filarach lub na pewnym etapie zostaną one wyraźnie zachwiane. Równocześnie świadomość, co stanowi podstawę udanej relacji, pozwala od samego początku znacznie bardziej odpowiedzialnie ją budować, zresztą z intencją zadowolenia dla obojga partnerów.  

Olga Smoter

Wejdź na FORUM! ❯