7 kroków do zarządzania pieniędzmi

Pandemia, inflacja, wojna – to wszystko znacząco wpłynęło i wpływa na gospodarki wielu państw, a co za tym idzie – także na nasze osobiste finanse. Wielu z nas było zmuszonych zmienić swoje plany zawodowe, inni z kolei przeszli na stałe na hybrydowy lub zdalny tryb pracy. Równocześnie wielu zdecydowało się ulokować oszczędności w nieruchomościach, a tanie jeszcze w pandemii kredyty zachęcały do odważnego inwestowania. Niestety, galopująca inflacja i stale podnoszone stopy procentowe w 2022 roku zachwiały niejednym domowym budżetem.

Obecna sytuacja z pewnością oznacza, że warto przyjrzeć się swojej sytuacji ekonomicznej. Eksperci do spraw finansów mówią jednak, że właściwie każdy moment jest dobry na to, by odświeżyć swój plan zarządzania finansami.  

Oto siedem kroków, które warto podjąć, by odpowiednio zarządzać budżetem:

1. Zrozum swoją bieżącą sytuację finansową.
2. Ustal osobiste priorytety i cele finansowe.
3. Stwórz budżet i trzymaj się go.
4. Utwórz fundusz na czarną godzinę.
5. Oszczędzaj na emeryturę.
6. Spłać długi.
7. Zaplanuj regularne ewaluacje postępów.

Zrozum swoją bieżącą sytuację finansową

Zanim zaczniesz lepiej zarządzać pieniędzmi, musisz być w stanie ocenić swoją aktualną sytuację. Dowiedz się, co dzieje się z twoimi pieniędzmi.

Najbardziej podstawowym krokiem do zrozumienia swojej sytuacji finansowej jest rejestrowanie miesięcznych dochodów i wydatków. Jeśli trochę przytłacza cię ta perspektywa, skorzystaj z jednej z wielu aplikacji finansowych, które pomagają zautomatyzować ten proces. Niektóre z nich możesz zsynchronizować z kontem bankowym i łatwo kategoryzować wydatki.

Jeśli nie czujesz się komfortowo, łącząc swoje konto bankowe z aplikacją, zachowuj paragony, by zobaczyć, na co wydajesz pieniądze poza regularnymi wydatkami, takimi jak czynsz, media i spłaty kredytów. Może to być moment na przebudzenie i zdanie sobie sprawy z tego, jak dużo wydajesz np. na zakupy spożywcze lub jedzenie na mieście.

Ustal osobiste priorytety i cele finansowe

Kiedy już zapanujesz nad bieżącą sytuacją, nadejdzie czas, by ustalić, czy jest ona zgodna z twoimi dążeniami. Ustalenie, co chcesz osiągnąć dzięki swoim pieniądzom, może ułatwić proces tworzenia zrównoważonego budżetu.

Na przykład, jeśli spędzanie weekendów z rodziną to twój priorytet, zatrudnienie osoby do sprzątania może pozwolić ci zaoszczędzić cenny czas i być rozsądnym sposobem na wykorzystanie środków. Może to jednak nie mieć sensu, jeśli twoim priorytetem są podróże. W takim przypadku pieniądze, które przeznaczyłbyś na zapłacenie za sprzątanie, lepiej zachować na wakacje.

Ustalając cele finansowe, ludzie czasem popełniają błąd, ograniczając się. Twoim celem nie musi być wyłącznie spłacenie długów lub oszczędzanie na emeryturę. Zamierzenia finansowe mogą być ogromne lub niewielkie – od oszczędzania na średnio wyczerpujący budżet zakup, do zaszalenia z ekskluzywnymi wakacjami. Łączenie celów krótko- i długoterminowych może natomiast pomóc ci w utrzymaniu motywacji.

Stwórz budżet i trzymaj się go

Spisanie budżetu i przeznaczenie co miesiąc konkretnych kwot na konkretne cele może okazać się całkiem łatwe. Jednak trzymanie się tych założeń to zwykle spore wyzwanie. Ludziom brakuje czasem samodyscypliny, by ograniczyć impulsywne zakupy, inni z kolei czują się zbyt mocno ograniczeni, jeśli muszą wszystko planować z wyprzedzeniem. Rodzin i przypadki losowe również mają ogromny wpływ na trzymanie się w ryzach wydatków. Ale spokojnie, to też można wkalkulować w budżet.

Nagrodą za przestrzeganie własnych ustaleń jest posiadanie funduszy na to, co dla ciebie najistotniejsze. Co więcej – będzie ci łatwiej trzymać się ustalonego budżetu, jeśli z tyłu głowy pozostaną ci twoje cele i priorytety.

Jeśli dostrzeżesz, że nie masz wystarczających środków, by zapłacić za wszystko, czego byś chciał, poszukaj sposobów na ograniczenie wydatków. Zwykle zaleca się wyeliminowanie niewielkich, stałych zakupów, jak np. duplikujące się serwisy streamingowe lub kawa na wynos, nie można jednak także zapominać o większych nieregularnych wydatkach.

Możesz nie zdawać sobie sprawy z tego, jak łatwo można ograniczyć wydatki, o których zwykle myślisz jako o nieuniknionych. Pierwszym z nich są opłaty za ubezpieczenie samochodu. To doskonały przykład kosztu, który po prostu przyjmujemy, nie szukając oszczędności. Zamiast bez zastanowienia przyjmować ofertę przedłużenia ubezpieczenia u obecnego ubezpieczyciela, poproś o ofertę kilka innych ubezpieczalni. A potem je negocjuj.

Stwórz fundusz na czarną godzinę

Ważnym elementem strategii zarządzania pieniędzmi jest odkładanie pieniędzy na wydarzenia nieprzewidziane, takie jak utrata pracy, choroba dziecka lub zepsute auto.

Najlepszym sposobem na stworzenie takiego funduszu jest uwzględnienie oszczędności w budżecie. To, jak dużo oszczędzasz, zależy od tego, jaką dodatkową kwotą dysponujesz, jednak ogólną zasadą jest przeznaczanie 10% miesięcznego dochodu na nagłe wypadki, tak by ostatecznie odłożyć kwotę równą od 3 do 6 miesięcy swoich standardowych wydatków.

Niezależnie od tego, ile możesz odłożyć, niech wejdzie ci to w nawyk. Ludzie, którzy oszczędzają, płacą najpierw sobie. Ustal automatyczny depozyt lub przelew na konto oszczędnościowe, by upewnić się, że odłożysz te kwoty zanim pieniądze pochłoną inne wydatki lub impulsywne zakupy.

Oszczędzaj na emeryturę

W pewnym momencie będziesz prawdopodobnie chciał przestać pracować, a trudno będzie ci to zrobić bez funduszu emerytalnego. Stawki emerytur potrafią okazać się naprawdę niskie i trudno przewidzieć, jak sytuacja będzie wyglądała za kilkanaście lat.

Ludzie w zbyt dużym stopniu koncentrują się na spłacaniu długów i nie myślą o emeryturze, a zdecydowanie powinno się o niej pomyśleć. I to najlepiej już na początku swojej drogi zawodowej.

Do dyspozycji masz wiele narzędzi oszczędzania na emeryturę, od Pracowniczych Planów Kapitałowych, przez IKE i IKZE, aż po indywidualne polisy. Możesz też odkładać sam, jeśli tylko wystarcza ci samodyscypliny.

Spłać długi

Długi mogą utrudniać osiągnięcie celów finansowych, ale spłacenie ich – to dopiero wyzwanie.

Większość długów wiąże się z odsetkami, więc pozbycie się ich to długotrwały proces, szczególnie jeśli decydujesz się na minimalne spłaty. Jedną ze strategii na przyspieszenie jest przeznaczenie wszelkich dodatkowych pieniędzy na spłatę jednego długu. Kiedy zostanie spłacony – przerzuć je na inny – i rób tak dalej, aż wszystkie znikną.

W niektórych przypadkach pomocna może być konsolidacja kart kredytowych z wysokim oprocentowaniem w niskooprocentowaną pożyczkę lub kredyt. Jednak taka konsolidacja działa tylko w sytuacji, kiedy zdecydujesz się nie żyć ponad stan. W innym przypadku możesz skończyć ze skonsolidowanym kredytem i nowym obciążeniem karty kredytowej. Jeśli natomiast decydujesz się na kredyt, wybierz taki z najkrótszym możliwym terminem spłaty.

Nie wpadaj też w pułapkę rezygnowania z robienia oszczędności ze względu na to, że spłacasz długi. Nie chodzi tu o podejście „wszystko albo nic”, ale o równowagę”. Najlepszym podejściem jest podzielenie pewnej kwoty między spłatę długów a konto oszczędnościowe.

Zaplanuj regularną ewaluację postępów

Zarządzanie pieniędzmi to długotrwały proces. W związku z tym wymaga on planowania regularnej ewaluacji własnej sytuacji finansowej, z uwzględnieniem dochodów, wydatków, oszczędności i wartości majątku.

Co najmniej raz w roku sprawdzaj stan wszystkich twoich zobowiązań. Regularne weryfikowanie danych jest kluczowe, by dostrzec ewentualne błędy lub potencjał do naniesienia korzystnych dla ciebie korekt.

Wykorzystaj te momenty także na określenie twojego postępu w kierunku osiągnięcia celów finansowych, i sprawdź, czy jakiekolwiek elementy budżetu potrzebują dostosowania. Możesz zorientować się, że twoje cele się zmieniły – wtedy powinny zmienić się również wydatki.

Leszek Antonowicz

Wejdź na FORUM! ❯