Od „Hannibala” do „Gladiatora”, czyli 12 najlepszych filmów Ridleya Scotta

Urodzony w 1937 roku Ridley Scott rozpoczął swoją reżyserską karierę w połowie lat 60. ubiegłego wieku, gdy przygotował krótkometrażowy film pt. „Chłopiec na rowerze”. Początki, jak to początki – bywają trudne. Trzeba jednak przyznać, że jego kolejne dzieło, czyli kultowy już „Pojedynek” z 1977 roku to najlepszy dowód na to, jak ogromny potencjał drzemał w młodym i ambitnym reżyserze. Szczególnie, że już dwa lata później przygotował on przełomowe dla swojej kariery dzieło – „Obcy – 8. pasażer Nostromo”.

Już w latach 70. było jasne, że mamy do czynienia z reżyserem wyjątkowym. Przewidywania te szybko się potwierdziły, a kolejne dekady przyniosły nam wiele znakomitych filmów, pod którymi swój podpis złożył Ridley Scott. Nie bał się eksperymentować z filmowymi gatunkami, próbując swoich sił w wielu ambitnych projektach. Ostatecznie ma na swoim koncie ponad dwadzieścia pięć filmów, z których znakomita większość to dzieła przynajmniej bardzo dobre. A które są najlepsze? Zapraszam do mojego subiektywnego zestawienia:

12. Naciągacze / Matchstick Men (2003)

Roy oraz Frank są naciągaczami. Nie mają skrupułów, żeby bez większego wysiłku zarobić spore pieniądze naciągając na przykład zapracowaną gospodynię domową. Żyją z dnia na dzień szlifując swój „fach” do perfekcji. Choć współpracują, są zupełnie różni. Frank jest kontaktowy i pewny siebie, natomiast Roy nerwowy i neurotyczny. W pewnej chwili drugi z wymienionych dowiaduje się, że ma 14-letnią córkę Angelę. Dziewczyna coraz częściej gości w jego domu. Choć Roy chce się dla niej zmienić, nieoczekiwanie okazuje się, że dziewczyna ma wrodzony „talent” po swoim ojcu...

Lekka, dobrze zrealizowana komedia kryminalna to jedno z ciekawszych dzieł Scotta. Zaprosił on do obsady Nicolasa Cage’a, Sama Rockwella, Alison Lohman czy Bruce’a Altmana. Wyszło z tego naprawdę dobre kino, które broni się zarówno realizacją, jak i dialogami czy wciągającą fabułą. Film, do którego scenariusz przygotowali Ted oraz Nicholas Griffinowie, miał swoją premierę w 2003 roku.

11. Hannibal (2001)

Przygotowanie kontynuacji kultowego „Milczenia owiec” to zadanie bez wątpienia trudne, ale na początku XXI wieku podjął się go właśnie Ridley Scott. „Hannibal” opowiada o powrocie doktora Lectera do Ameryki, gdzie ponownie chce skontaktować się z agentką Starling. Jednocześnie w ślad za tytułowym bohaterem podąża Mason Verger. Człowiek, który został okaleczony przez Lectera i który pała żądzą zemsty. Jest krwawo i mrocznie.

W filmie pojawił się znany z oryginału Anthony Hopkins, a partnerowali mu między innymi Julianne Moore czy Gary Oldman. Ridley Scott poradził sobie z niezwykle trudnym zadaniem i w mojej ocenie przygotował godną kontynuację uwielbianego przeze mnie „Milczenia owiec”. Film z 2001 roku okazał się wielkim hitem, który zarobił dobrze ponad 350 milionów dolarów.

Anthony Hopkins w słynnej masce. Tej sceny nie mogło zabraknąć!

10. Prometeusz / Prometheus (2012)

W kinie Sci-Fi Ridley Scott czuje się jak ryba w wodzie, czego dowiódł w 2012 roku, gdy swoją premierę miał film pt. „Prometeusz”. Opowiada on o grupie odkrywców, którzy zorganizowali wyprawę do odległych zakątków wszechświata. Nieoczekiwanie ich misja badawcza, która miała na celu ustalenie, gdzie miała początek ludzkość, przeradza się w brutalną walkę o przetrwanie całego gatunku.

Futurystyczne, nieco abstrakcyjne dzieło Scotta, które zachwyca efektami specjalnymi, ujęciami oraz realizacją. Reżyser zaprosił do projektu wiele aktorskich znakomitości. W „Prometeuszu” zagrali między innymi Charlize Theron, Idris Elba, Guy Pierce czy Michael Fassbender. Film otrzymał wiele nominacji do najważniejszy nagród filmowych (w tym Oscara za efekty specjalne), ale ostatecznie żadnej znaczącej statuetki nie zdobył. Zarobił jednak ponad 400 milionów dolarów, co jest wynikiem bardziej niż dobrym!

9. Pojedynek / The Duellists (1977)

Wspomniany już we wstępie „Pojedynek” to pierwsze poważne filmowe dzieło Ridleya Scotta. W filmie opartym na scenariuszu Geralda Vaughana-Hughesa opowiedział historię porucznika Armanda d’Huberta, który z polecenia przełożonych miał dostarczyć innemu oficerowi rozkaz pozostania w areszcie domowym. Porucznik Gabriel Feraud uważa jednak, że jego honor został znieważony i wyzywa d’Huberta na pojedynek. Tym sposobem rozpoczyna się trwający całą kampanię napoleońską pojedynek na szable.

Trzeba przyznać, że jak na pierwszy duży film, Scott stanął na wysokości zadania. Wspaniałe ujęcia, ciekawe dialogi i niebagatelny pomysł zostały docenione przez krytyków. „Pojedynek” otrzymał kilka nagród, ale co najważniejsze – otworzył reżyserowi drzwi do dalszej kariery. W filmie zagrał znakomity Harvey Keitel, a obok niego chociażby Keith Carradine czy Albert Finney. Choć obecnie dzieło wydaje się nieco zapomniane, zdecydowani warto je sobie przypomnieć.

Pojedynek w „Pojedynku”

8. Królestwo niebieskie / Kingdom of Heaven (2005)

Akcja filmu toczy się w czasach wypraw krzyżowych. Głównym bohaterem „Królestwa niebieskiego” jest kowali Balian, który po stracie żony i syna przestaje wierzyć w Boga. Jego życie zmienia się po wizycie ojca i słynnego rycerza, Godfryda z Ibelinu. Razem postanawiają wyruszyć w drogę do Ziemi Świętej, gdzie panuje chwilowy rozejm pomiędzy chrześcijanami a muzułmanami. W czasie drogi Balian przeistacza się we wprawnego rycerza. Na miejscu dochodzi jednak do kolejnej tragedii...

W 2005 roku Ridley Scott zabrał nas na fascynującą podróż do czasów, które niezbyt często goszczą w wysokobudżetowych produkcjach. Zrealizował wciągający i pełen historycznych nawiązań dramat, który jest uniwersalną opowieścią o stracie i przemianie, o wymianie pokoleniowej. W „Królestwie niebieskim” zagrali Orlando Blood, Eva Green, Jeremy Irons, Edward Norton czy Lian Neeson. Co za obsada!

7. Marsjanin / The Martian (2015)

„Marsjanin” to najmłodszy film Ridleya Scotta na mojej liście. Opowiada historię ekspedycji na Marsa, która niestety okazuje się niepowodzeniem. Przeżywa tylko jeden astronauta – Mark Watney, który rozpoczyna dramatyczną walkę o przetrwanie i ucieczkę z Czerwonej Planety. Choć Houston uważa go za martwego, on się nie poddaje. Połączenie pomysłowości, naukowej wiedzy i determinacji sprawia, że nie wszystko dla Marka jest stracone...

Bardzo dobrze zrealizowane kino Sci-Fi ze zapierającymi dech w piersiach efektami specjalnymi. Co jednak ważniejsze, świetne fabularnie. Film doceniony został dwoma Złotymi Globami, a jego najjaśniejszą postacią jest zdecydowanie niezawodny Matt Damon. W filmie zagrali również Jeff Daniels, Jessica Chastain czy Sean Bean. Ridley Scott ponownie udowodnił, że jeśli chodzi o kino Sci-Fi, to jest on mistrzem w swoim fachu!

6. American Gangster (2007)

Oparta na faktach historia Franka Lucasa, nowojorskiego mafijnego bossa, to rasowe kino gangsterskie z elementami dramatu oraz kryminału. Ridley Scott opowiedział o powstawaniu ogromnego mafijnego imperium, na którego czele stanął właśnie Lucas. Człowiek, który urodził się nie mając nic, a który piętnaście lat spędził jak szofer wpływowego Bumpy Johnsona. Po śmierci swojego chlebodawcy postanowił kontynuować jego mafijny projekt, ale pod własnym szyldem. Zadanie było trudne, ponieważ po piętach Lucasowi deptają policja oraz przedstawiciele innych mafii.

Świetne, męskie, doskonale zrealizowane kino. Denzel Washington, Russell Crowe, Cuba Gooding Jr., Joshn Brolin – w „American Gangster” nie brakuje aktorskich znakomitości. Scott wykorzystał ten potencjał w pełni i stworzył jeden ze swoich najlepszych filmów. Produkcja okazała się ogromnym sukcesem marketingowym i zarobiła ponad 260 milionów dolarów.

5. Thelma i Louise / Thelma & Louise (1991)

Kultowa historia dwóch przyjaciółek, Thelmy oraz Louise. Ta pierwsza to kura domowa, żona sprzedawcy dywanów, która wiedzie nudne i przewidywalne życie. Druga natomiast jest kelnerką, która żyje z muzykiem imieniem Jimmy, który nie może zdecydować się na małżeństwo. Pewnego dnia postanawiają wyrwać się z codziennej monotonii i wyjeżdżają do domku w górach. Po drodze zatrzymują się na drinka. Thelma, mocno rozluźniona, wychodzi na zewnątrz z poznanym w barze mężczyzną. Ten próbuje ją zgwałcić. Louise rusza jej na pomoc i zabija napastnika. Obie postanawiają uciec do Meksyku.

Jeden z najgłośniejszych i najlepszych filmów Ridleya Scotta, który w „Thelma i Louise” dowiódł, że gatunek filmowy nie ma dla niego znaczenia i jest w stanie odnaleźć się każdej konwencji. Film „Thelma i Louise” doceniony został Oscarem. A jego ozdobą są aktorskie znakomitości – Susan Sarandon, Geena Davis, Harvey Keitel, Michael Madsen czy Brad Pitt.

Bohaterki filmu „Thelma i Louise”

4. Łowca androidów / Blade Runner (1982)

„Łowca androidów” uwzględniony został w stworzonym przeze mnie zestawieniu najlepszych filmów, w których zagrał Harrison Ford. Produkcja, jeśli chodzi o reżyserię, również zachwyca. Ridley Scott na początku lat 80. stworzył dzieło przełomowe, które miało wpływ na wszystkie późniejsze filmy z gatunku Sci-Fi. Choć osadził akcję „Łowcy androidów” w 2019 roku, co oznacza, że nie udało mu się przewidzieć przyszłości, nadal uważam, że to jedno z najlepszych filmów w całym jego CV.

Główny bohater filmu, Rick Deckard, jest członkiem elitarnego oddziału policyjnego, który zajmuje się tropieniem replikantów. Wszystko dzieje się w futurystycznym, ale dopracowanym w każdym detalu świecie. Fabuła jest wciągająca i dobrze poprowadzona. Co równie ważne, efekty specjalne – choć mają na karku kilka dekad – bardzo dobrze się trzymają. To spore osiągnięcie! Warto również wspomnieć o dobrej kontynuacji „Blade Runner 2049”, która miała swoją premierę w 2017 roku.

3. Helikopter w ogniu / Black Hawk Down (2001)

Ridley Scott postanowił spróbować również swoich sił w kinie wojennym. Opowiedział prawdziwą historię oddziału 120 Delta, który 3 października 1993 roku został wysłany do Somalii. Żołnierze mieli jedno zadanie – porwać dwóch poruczników, którzy służyli w oddziale zbuntowanych Somalijczyków. Nieprzyjaciel w czasie akcji zestrzelił dwa amerykańskie helikoptery UH-60 Black Hawk, co sprawiło, że nie tylko misja, ale również życie żołnierzy stanęło pod znakiem zapytania.

Kino wojenne to dość specyficzny gatunek filmowy, z którym wielu reżyserów sobie zwyczajnie nie poradziło. W 2001 roku Scott potwierdził swój reżyserki talent i stworzył znakomity film. Trzymający w napięciu, z wartką akcją i ciekawymi wątkami pobocznymi. „Helikopter w ogniu” to w mojej ocenie jeden z jego najlepszych filmów. Zagrali w nim Josh Hartnett, Ewan McGregor, Tom Sizemore czy Eric Bana. Produkcja doceniona została dwoma Oscarami.

Trudy wojny w filmie „Helikopter w ogniu”

2. Gladiator (2000)

Epicka historia generała Maximusa, prawej ręki cesarza, który w jednej chwili traci wszystko. Swoją pozycję, a także rodzinę. Miał bowiem zostać następcą Marka Aureliusza, ale jego prawowitemu dziedzicowi – Kommodusowi – się to nie spodobało, dlatego skazał całą rodzinę Maxiumsa na śmierć. Mężczyźnie udaje się uciec, ale został pojmany i wyszkolony na gladiatora. Robi wszystko, żeby pomścić swoich bliskich.

Stworzony z ogromnym rozmachem film spotkał się z niesamowicie ciepłym przyjęciem ze strony fanów kina i krytyków. Choć dzieło pełne jest historycznych nieścisłości, jako film daje ogromną satysfakcję – wzrusza, zaciekawia i wciąga. Nic zatem dziwnego, że Akademia doceniła „Gladiatora” aż pięcioma Oscarami. W filmie zagrali znakomici Russell Crowe oraz Joaquin Phoenix, których występy są ozdobą tej niezwykłej produkcji.

1. Obcy – 8. pasażer Nostromo / Alien (1979)

Przełomowe i najważniejsze w karierze Ridleya Scotta dzieło to bez wątpienia „Obcy – 8. pasażer Nostromo”. Jeden z pierwszych filmów reżysera stał się szybko dziełem kultowym. Opowiada on historię załogi statku kosmicznego Nostromo, który odbiera dziwny sygnał, w efekcie czego ląduje na niewielkiej planetoidzie. Zaraz po tym jeden z członków załogi zostaje zaatakowany przez obcą formę życia. Pozostali muszą podjąć morderczą walkę o przetrwanie.

Wiem, że horror Sci-Fi nie jest pierwszym wyborem wielu osób, ale oceniając obiektywnie, „Obcy – 8. pasażer Nostromo” to dzieło wybitne. Świetnie zrealizowane, z niesamowitymi jak na tamte lata efektami specjalnymi (ich twórcy docenieni zostali później Oscarem). Straszy oraz fascynuje od wielu dekad i wydaje się, że to się szybko nie zmieni. Kultową postać Ellen Ripley wykreowała niezawodna Sigourney Weaver. W filmie zagrali ponadto Tom Skerritt, Ian Holm czy John Hurt. Opinie mogą być różne, ale w mojej ocenie „Obcy – 8. pasażer Nostromo” to najdoskonalsze dzieło w okazałej filmografii Ridleya Scotta.

Kadr z filmu „Obcy – 8. pasażer Nostromo”

Michał Grzybowski

Wejdź na FORUM! ❯