20 polskich seriali kryminalnych z XXI wieku, które trzeba zobaczyć

Można odnieść wrażenie, że w ostatnich kilku latach Polska stała się jednym z czołowych producentów seriali kryminalnych. Coś w tym jest, ponieważ nowe tytuły pojawiają się raz na kilka miesięcy, ale co najważniejsze – często są to naprawdę udane prpdukcje. Duży nacisk kładziony jest nie tylko na historię, ale również realizację. Swoje produkcje zrealizował u nas Netflix, od lat kryminały nagrywa TVN, jest również kilka ciekawych pozycji stworzonych na zamówienie Telewizji Publicznej.

Jeśli jesteś miłośnikiem rodzimych seriali kryminalnych, koniecznie powinieneś zapoznać się z poniższymi tytułami:

Glina (2003-2008)

Serial Władysława Pasikowskiego otwiera nasze zestawienie. Na początku XXI wieku był powiewem świeżości, odkryciem wśród polskich seriali. Mroczny, nieprzewidywalny, bardzo klimatyczny. Ze świetną rolą Jerzego Radziwiłowicza i drugoplanowymi w wykonaniu Macieja Stuhra, Jacka Braciaka czy Roberta Gonery. Ostatecznie historia nadkomisarza Andrzeja Gajewskiego doczekała się dwóch sezonów, w których świetnie połączono wątki kryminalne z obyczajowymi. W ciekawy sposób zaprezentował życie i zawodowe problemy policjantów z wydziału zabójstw – zwykłych ludzi, którzy narażeni są na ciągły stres i niebezpieczeństwo.

Odwróceni (2007)

Produkcja stacji TVN skupiła się na historii podinspektora Pawła Sikory, który w swojej pracy zawodowej zajał się rozpracowaniem mafii pruszkowskiej i wołomińskiej. Jedynym sposobem na skazanie bandytów okazała się współpraca z gangsterem o pseudonimie „Blacha”. Jak nietrudno się domyślić, nie było to takie proste. W serialu, który wyreżyserowali Michał Gazda, Jacek Filipiak, Jarosław Sypniewski i Urszula Urbaniak, pojawiła się śmietanka polskich aktorów – z Robertem Więckiewiczem, Arturem Żmijewskim i Małgorzatą Foremniak na czele. 13-odcinkowy serial dał nam wciągającą, zamkniętą i spójną historię polskiego półświatka.

Po latach, w 2019 roku, zrealizowano kontynuację w postaci serialu „Odwróceni. Ojcowie i córki” – nieco mniej udaną, ale również godną zainteresowania.

Prawo miasta (2007)

Zrealizowany przez Telewizję Polską serial „Prawo miasta” został nieco zapomniany, a szkoda, ponieważ to naprawdę udana produkcja gatunkowa. Opowiada historię Jagi, przygotowującej się do olimpiady pięcioboistki, której ojciec zostaje zamordowany. Dziewczyna postanawia rozpocząć prywatne śledztwo, w czasie którego nie cofa się przed niczym. Zależy jej tylko na prawdzie i zemście. W serialu, który doczekał się ostatecznie 17 odcinków, pojawili się Weronika Książkiewicz, Bogusław Linda, Paweł Wilczak i Radosław Pazura. Twórcą tytułu jest Krzysztof Lang.

Bohaterowie serialu „Prawo miasta” | fot. mat. pras.

Wataha (2014-)

Zdaniem wielu to najlepszy polski serial w XXI wieku. Nie pokuszę się o tak odważną tezę, ale pewne jest jedno – jeśli ktoś lubi mroczne thrillery sensacyjne, jest to pozycja właśnie dla niego. Rzecz dzieje się w Bieszczadach, a nam przychodzi śledzić poczynania kapitana Wiktora Rebrowa, który rozwiązuje zagadki kryminalne, ściga zamachowców i pilnuje pełnego niebezpieczeństw pogranicza. Każda odsłona serialu przyniosła inną, wciągającą i świetnie poprowadzoną historię. Główną rolę w serialu HBO gra Leszek Lichota, a partnerują mu między innymi Jacek Lenartowicz, Mariusz Saniternik, Aleksandra Popławska czy Bartłomiej Topa. Czy będą kolejne sezony? Miejmy nadzieję!

Pakt (2015-2016)

Kolejna produkcja HBO. Może nie aż tak udana i głośna jak „Wataha”, ale na pewno godna polecenia. Serial opowiada historię dziennikarza Piotra Grodeckiego, który odkrywa zakrojony na szeroką skalę spisek. Chce wszystko upublicznić, czym naraża się na ogromne niebezpieczeństwo. Rozpoczyna walkę z czasem, a na jego drodze pojawia się nieoczekiwana wspólniczka – Anna. Główne role w „Pakcie” zagrali Marcin Dorociński oraz Magdalena Popławska. W serialu nie brakuje elementów typowych dla thrillera politycznego. Ostatecznie produkcja doczekała się dwóch równych sezonów.

Belfer (2016-)

Jak sam tytuł wskazuje, głównym bohaterem serialu jest nauczyciel. Konkretnie Paweł Zawadzki, który przyjeżdża do Dobrowic, żeby uczyć języka polskiego w miejscowej szkole średniej. Mniej więcej w tym samym czasie ginie jedna z uczennic. Mężczyzna postanawia na własną rękę rozwiązać sprawę, która okazuje się dużo bardziej złożona i niebezpieczna, niż się początkowo wydaje. W serialu Canal+ bryluje Maciej Stuhr, a obok niego występują nie mniej znakomici Krzysztof Pieczyński, Grzegorz Damięcki czy w końcu Sebastian Fabijański. Tytuł doczekał się jak do tej pory dwóch sezonów, ale – to już pewne – w 2023 roku zadebiutuje kolejny.

Ślepnąc od świateł (2018)

Jeden z najgłośniejszych tytułów ostatnich lat. Mroczny, wulgarny, brutalny i... świetny! Thriller kryminalny Krzysztofa Skoniecznego, który pracował na scenariuszu Jakuba Żulczyka, opowiada o dilerze kokainowym. Jego perfekcyjnie poukładane życie rozpada się, gdy z więzienia wychodzi Dario. Kuba musi zmierzyć się nie tylko z nowym przeciwnikiem, ale – może przede wszystkim – ze swoimi demonami. „Ślepnąc od świateł” to również pozycja dla miłośników świetnego aktorstwa – Jan Frycz, Robert Więckiewicz, Janusz Chabior, Kamil Nożyński i Eryk Lubos wypadli znakomicie! Serial HBO składa się z ośmiu odcinków.

Chyłka (2018-2022)

Serial opowiada o sprawach mecenas Joanny Chyłki. Kobiety odważnej i niepokornej, zdeterminowanej i pewnej siebie, której nie oszczędzało życie, a która do ostatnich sił walczy o sprawiedliwość. Produkcja TVN doczekała się pięciu równych, bardzo udanych sezonów, z których ostatni wyemitowany został w 2021 roku. Klasyczne kryminalne zagadki przeplatają się w nim z prozą życia codziennego. Główną rolę w serialu gra Magdalena Cielecka, która – to trzeba jej oddać – zagrała w „Chyłce” jedną z najlepszych, jeśli nie najlepszą rolę w swojej karierze. Dla miłośników gatunku pozycja obowiązkowa.

Rojst (2018-2024)

Pierwszy sezon zrealizowany został na zamówienie nieistniejącej już platformy Showmax. Produkcja przeniosła nas do lat 80., okresu pomiędzy stanem wojennym a Okrągłym Stołem. Skupia się na sprawie głośnego morderstwa młodej prostytutki i miejscowego działacza partii komunistycznej. Sprawą interesują się dwaj dziennikarze, zgorzkniały Witold i młody-zdolny Piotr. Odkrywają prawdę, której nikt się nie spodziewał. Główne role zagrali Andrzej Seweryn oraz Dawid Ogrodnik.

Pierwszy sezon przyniósł kilka pytań bez odpowiedzi, ale po upadku Showmax wydawało się, że nie dowiemy się, jaki jest ciąg dalszy. Produkcją zainteresował się jednak Netflix, który opowiedział dalszą historię – tym razem z 1997 roku i „powodzi stulecia”. Poziom produkcji został utrzymany, a historia naprawdę trzymała się kupy. Wiadomo już oficjalnie, że serialowa trylogia znana jako „Rojst” domknięta zostanie w 2024 roku.

Pułapka (2018-2019)

Historia pisarki, Olgi Sawickiej, która podczas prac nad nową powieścią angażuje się w sprawę zaginięcia Zuzy, podopiecznej domu dziecka. Targana własnymi demonami kobieta rozpoczyna niebezpieczną grę. Jest jednak zdeterminowana, żeby poznać przerażającą prawdę. Serial zrealizowany przez TVN doczekał się dwóch bardzo dobrych sezonów. Główną rolę w produkcji zagrała Agata Kulesza, a obok niej pojawili się między innymi Marianna Gierszewska, Leszek Lichota oraz Joanna Kulig. Serial został oficjalnie zakończony w 2019 roku, ale bez wątpienia zasłużył na znalezienie się w zestawieniu.

Znaki (2018-2020)

Komisarz Trela, główny bohater serialu, nie jest człowiekiem, którego łatwo polubić. Gdy pojawia się w Górach Sowich, gdzie doszło do morderstwa, trudno mu skutecznie pracować, ponieważ miejscowi nie chcą mu zaufać. To jednak specjalista w swoim fachu, dlatego ostatecznie udaje mu się rozwikłać mroczną zagadkę. Serial zrealizowany na zlecenie AXN doczekał się ostatecznie tylko dwóch sezonów. Szkoda, gdyż to naprawdę dobrze poprowadzony kryminał z elementami thrillera.

Kruk (2018-)

Inspektor Adam Kruk właśnie wrócił do swojego rodzinnego miasta na Podlasiu. Jego życie osobiste jest w rozsypce, a zaraz po przyjeździe otrzymuje do rozwikłania sprawę porwanego 11-letniego chłopca. Tak rozpoczyna się historia bohatera, którego losy odsłonięto (przynajmniej do tej pory) w trzech naprawdę udanych sezonach. Za produkcję Canal+ odpowiedzialny jest Maciej Pieprzyca, którego przy dwóch epizodach wsparł Adrian Panek. W serialu, typowym thrillerze kryminalnym, występują między innymi Michał Żurawski, Cezary Łukaszewicz, Marcin Bosak i Jerzy Schejbal. Trzeci sezon miał swoją premierę w 2022 roku.

Żmijowisko (2019)

Zrealizowana na zlecenie Canal+ produkcja opowiada o grupie przyjaciół po trzydziestce, którzy wyjeżdżają na wakacje do letniska „Żmijowisko”. Podczas jednej zakrapianej alkoholem imprezy ginie Ada, 15-letnia córka Arka oraz Kamili. Rozpoczynają się poszukiwania, a wszyscy zaczynają obawiać się najgorszego. Składający się z siedmiu odcinków serial to ciekawa, trzymająca w napięciu i spójna historia. W produkcji nie zabrakło głośnych nazwisk – zagrali w niej Paweł Domagała, Cezary Pazura, Agnieszka Żulewska, Piotr Stramowski oraz Wojciech Zieliński. Tytuł powstał na podstawie powieści Wojciecha Chmielarza.

Zasada przyjemności (2019)

W trzech oddalonych od siebie miastach dochodzi do trzech zabójstw. Co je łączy? Okazuje się, że bardzo dużo, a policja rozpoczyna zakrojoną na szeroką skalę akcję, której celem jest wyjaśnienie skomplikowanej i niebezpiecznej sprawy. Serial zrealizowany został na zamówienie Canal+, a zdjęcia do niego kręcono nie tylko w Polsce, ale również Czechach i Ukrainie. Ostatecznie doczekał się jednego składającego się z dziesięciu odcinków sezonu. W produkcji Dariusza Jabłońskiego zagrali Małgorzata Buczkowska, Karel Roden, Robert Gonera i Mirosław Baka.

Motyw (2019-2020)

Podczas strzelaniny w gdańskiej restauracji Luiza i Maks zostają ranni. Podejrzenie pada na ich pracownicę, Annę „Czarną” Czarnecką. Sprawą zajmuje się komisarz Paweł Szulc, który stara się rozwikłać zagadkę. Okazuje się, że wszyscy zaangażowani w sprawę znają się z czasów szkolnych. Kto miał więc motyw i chciał zlikwidować wpływowe małżeństwo? Dostępny w serwisie player.pl serial doczekał się jednego, 10-odcinkowego sezonu. To w zupełności wystarczyło, żeby opowiedzieć wciągającą historię kryminalną. W produkcji pojawili się Małgorzata Kożuchowska, Agnieszka Grochowska, Andrzej Konopka oraz Olga Bołądź.

W głębi lasu (2020)

Polska wariacja na temat prozy Harlana Cobena i to na zlecenie Netfliksa. Przeniesienie historii znanej z książki „W głębi lasu” w realia naszego kraju było odważną, ale w mojej ocenie ciekawą decyzją. Rzecz dotyczy morderstwa, a także pewnej mrocznej historii, która wydarzyła się 25 lat wcześniej. Paweł Kopiński (Grzegorz Damięcki) i Laura Goldsztajn (Agnieszka Grochowska) próbują dojść do prawdy, która okazuje się bardzo złożona i... niebezpieczna. Serial składa się z sześciu epizodów, które składają się na spójną i bardzo intensywną w przekazie historię.

Szadź (2020-)

Kolejny tytuł w naszym zestawieniu, w którym występuje Maciej Stuhr. Tym razem, co nie jest w przypadku polskich seriali kryminalnych normą, mamy do czynienia z seryjnym mordercą. Jego tropem podąża komisarz policji, Piotr Wolnicki. Wciągająca i dobrze napisana historia doczekała się – przynajmniej do tej pory – trzech sezonów. W produkcji TVN, obok wspomnianego, pojawili się również Aleksandra Popławska, Anna Cieślak czy Bartosz Gelner. Warto wspomnieć, że reżyserem siedmiu odcinków serialu jest... Maciej Stuhr.

Klangor (2021)

W mojej ocenie – ścisła czołówka najlepszych polskich seriali kryminalnych. Zrealizowany przez Canal+ „Klangor” opowiada historię psychologa więziennego, Rafała Wejmana, który rozpoczyna prywatne śledztwo po tym, jak znika jego córka. Mroczny, przeszywający klimat serialu nawiązuje do najlepszych skandynawskich produkcji z tego gatunku. Doskonałym uzupełnieniem świetnej historii jest klasowe aktorstwo – Arkadiusz Jakubik wypada w serialu znakomicie, podobnie zresztą jak Maja Ostaszewska czy Piotr Witkowski. Serial składa się z ośmiu odcinków.

Skazana (2021-)

Alicja Mazur, główna bohaterka serialu, zasłynęła ze swojej surowości wobec przestępców. Jako sędzia skazała dziesiątki osób, często za najcięższe zbrodnie. Jej życie wywraca się do góry nogami, gdy zostaje oskarżona o zbrodnię, której nie popełniła. Trafia do więzienia dla kobiet, w którym przebywa wiele skazanych, które sądziła wcześniej Mazur. Serial TVN inspirowany jest amerykańskimi produkcjami, ale daje nam również kilka ciekawych, nieoczywistych rozwiązań fabularnych. No i jest naprawdę dobrze napisany, co zaowocowało trzema sezonami (najnowszy zadebiutuje w tym roku). W produkcji główną rolę gra niezawodna Agata Kulesza.

Behawiorysta (2022-)

Były prokurator rusza w pościg za brutalnym mordercą. Rozpoczyna się niebezpieczna gra, w której jest jeden punkt wspólny – zabójca upublicznia swoje zbrodnie w sieci. Gerard Edling musi zrobić wszystko, żeby zatrzymać tę krwawą wyliczankę. W tym mrocznym i brutalnym kryminale, który jak do tej pory doczekał się jednego sezonu, bryluje dwóch świetnych aktorów – Robert Więckiewicz oraz Krystian Pesta. Tytuł powstał na podstawie powieści Remigiusza Mroza, a wyreżyserowali go Łukasz Palkowski oraz Marek Wróbel.

Odwilż (2022-)

Zrealizowany przez HBO serial „Odwilż” opowiada o policjantce Katarzynie Zawiei, która rozpoczyna dochodzenie w sprawie zabójstwa. Ciało znaleziono w lodowatej wodzie na brzegu Odry. Choć sprawa wydaje się nie do rozwikłania, policjantka słynie z tego, że nie daje łatwo za wygraną. Obok wątków kryminalnych w serialu znalazły się elementy typowe dla dramatu obyczajowego. Obraz w reżyserii Xawerego Żuławskiego zadebiutował w 2022 roku i zebrał świetne recenzje. Pewne jest, że w tym roku zobaczymy jego kontynuację. 

Zachowaj spokój (2022-)

Kolejny polski tytuł zrealizowany na zlecenie Netfliksa, ponownie na podstawie prozy Harlana Cobena. Michał Gazda i Bartosz Konopka opowiedzieli historię mieszkańców zamożnego osiedla, których z pozoru idealne życie zaburzone zostało po tym, jak jeden z mieszkających tam nastolatków zniknął bez śladu. Sprawę połączono ze śmiercią jego kolegi. Dochodzenie prowadzi do odkrycia wielu sekretów. W tym 6-odcinkowym kryminale zagrali Magdalena Boczarska, Leszek Lichota, Agnieszka Grochowska oraz Grzegorz Damięcki.

Michał Grzybowski

Wejdź na FORUM! ❯