Dieta niskoantygenowa – jak wspiera leczenie chorób autoimmunologicznych

Dieta niskoantygenowa a choroby autoimmunologiczne

Jelita to w naszym organizmie epicentrum odporności. Jeśli więc zostanie przerwana ich szczelność, a do organizmu zaczną się przedostawać szkodliwe związki, jesteśmy znacznie bardziej narażeni na ryzyko wystąpienia chorób. Dieta niskoantygenowa może być stosowana z powodzeniem jako dieta uszczelniająca jelita, a zatem przeciwdziałająca wystąpieniu chorób autoimmunologicznych.

Jeśli zatem występuje u nas czynnik predyspozycji genetycznych, warto zatroszczyć się o zminimalizowanie dwóch pozostałych – środowiskowego i zespołu jelita nieszczelnego. W obu wypadkach sprowadza się to przede wszystkim do zadbania o rodzaj i jakość pokarmu, jaki dostarczamy organizmowi.

Zespół jelita nieszczelnego – na ratunek dieta niskoantygenowa

Przyjrzyjmy się bliżej zagadnieniu, jakim jest zespół jelita nieszczelnego, czyli jeden z ważniejszych czynników wywołujących choroby autoimmunologiczne. W przypadku ich wystąpienia czy też w profilaktyce (jeśli mamy uwarunkowania genetyczne) ważna jest eliminacja produktów niekorzystnie wpływających na szczelność bariery jelitowej, czyli glutenu, mleka i jajek. Zanim jednak o leczeniu za pomocą diety, co właściwie w organizmie powoduje nieszczelne jelito?

W przypadku nieszczelności jelita, które jest swego rodzaju strażnikiem odporności, do naszego ciała dostają się składniki mogące wywoływać stan zapalny, jak różnego rodzaju bakterie, wirusy, drożdżaki czy białka. Najprościej rzecz ujmując, przy nieszczelności jelit do naszego organizmu przedostają się między innymi aminokwasy przypominające już te występujące w naszym organizmie. Przez to może dojść do zwalczania przez układ odpornościowy nie tylko tych niepożądanych, lecz także istotnych aminokwasów w organizmie.

Antidotum na ten stan rzeczy jest właśnie właściwy sposób odżywiania, czyli na przykład dieta niskoantygenowa, której założeniem jest wyeliminowanie produktów mogących przypominać komórki naszego ciała. Drugie założenie to eliminacja z diety składników przyczyniających się do rozwoju nieszczelności jelita. Co zatem jeść, a czego unikać?

Dieta niskoantygenowa – założenie i produkty zakazane

Jak już wspomniano, dieta niskoantygenowa bazuje na eliminacji takich produktów, jak gluten, mleko i jajka. Zdaniem znanej dietetyk mgr Małgorzaty Desmond, która w swojej praktyce zawodowej zaleca pacjentom dietę niskoantygenową, to gluten jest najbardziej niebezpiecznym dla jelit składnikiem. Znaleźć go można w takich zbożach jak pszenica, żyto, jęczmień, orkisz czy też w tak zwanej pszenicy orientalnej.

Wskazując mleko jako produkt do wyeliminowania, należy mieć na uwadze oczywiście jego przetwory, czyli nabiał. Na listę zakazaną należy wpisać również rośliny strączkowe i soję oraz wspomniane już jajka – to właśnie te składniki według dietetyk Małgorzaty Desmond również niekorzystnie wpływają na szczelność jelit.

Dieta niskoantygenowa – co można jeść?

Jak widać, jest to dieta mocno restrykcyjna, więc nasuwa się pytanie, co w ogóle można jeść? Na szczęście obecnie rynek spożywczy nadąża za wszelkiego rodzaju nietolerancjami pokarmowymi, o czym nie mogliśmy mówić jeszcze nawet niespełna 10 lat temu. Półki sklepów uginają się od produktów bezglutenowych, często pozbawionych także mleka, jajek i drożdży. Bez większych problemów możemy kupić bezglutenowe pieczywo, a nawet i coś słodkiego.

W diecie niskoantygenowej bardzo istotne są warzywa

Dieta niskoantygenowa bazuje głównie na owocach (szczególnie jagodowych, gdyż wykazują działanie przeciwzapalne) i warzywach (zwłaszcza liściastych i kapustnych, również ze względu na działanie przeciwzapalne). Ponadto w diecie mogą znajdować się mięso, ryby i drób, więc produkty te stanowią już całkiem sporą bazę pod przygotowywane posiłki.

Dieta niskoantygenowa powinna być stosowana przez sześć do dwunastu miesięcy. Nie da się ukryć, że jej rygorystyczne przestrzeganie da największe szanse na lepsze wyniki badań i ogólną poprawę stanu zdrowia, którą często w sposób subiektywny odczuwają pacjenci.

Warto podkreślić, że dieta niskoantygenowa, podobnie jak każda inna, nie powinna być stosowana bez konsultacji z lekarzem, który wcześniej zleci stosowną diagnostykę i wykluczy przeciwwskazania do jej wdrożenia.

Krzysztof Marski