Tata małolata

Ojcowie się liczą

Dobra relacja ojca i nastoletniego dziecka opiera się na obecności i zaangażowaniu rodzica. Dzięki nim poczucie własnej wartości dziecka zdecydowanie wzrasta. Niektóre badania pokazują na przykład, że nastoletnie dziewczęta, których ojcowie są ciepli i wspierający, myślą o sobie lepiej niż rówieśniczki, którym ojcowie nie okazują tyle uczucia.

Pełne miłości i uważne ojcostwo wiąże się również z mniejszym ryzykiem wystąpienia depresji u ludzi młodych. Badania wykazały także, że zaangażowanie ojców pomaga dorastającym chłopcom unikać kłopotów.

Dzieci, a szczególnie synowie, wiele uczą się od swoich ojców, jeśli chodzi o to, jak powinny wyglądać związki między ludźmi. Na przykład sposób, w jaki ojciec odnosi się do partnerki i dzieci, może mieć wpływ na to, jak te dzieci w późniejszym życiu będą układały swoje relacje z innymi.

Zła wiadomość jest taka, że autorytarne rodzicielstwo (w którym ojciec zapewnia mniejsze wsparcie, a konflikty występują bardzo często) wiąże się z większym prawdopodobieństwem wystąpienia objawów depresji u nastolatków. Także depresja ojca może wiązać się z psychologicznymi problemami nastolatków, szczególnie w przypadku dziewcząt.

Jak zmieniają się relacje

Tak matki, jak i ojcowie, spędzają z dziećmi mniej czasu w okresie dorastania – w tym czasie nastolatkowie w naturalny sposób wypracowują sobie większą niezależność. Ale zmiany w relacji między ojcem a nastolatkiem nie muszą oznaczać utraty z nim kontaktu - mogą okazać się wstępem do nowych sposobów budowania więzi.

Odkrywaj nowe metody nawiązywania relacji z nastoletnim dzieckiem. Dlaczego na przykład nie mielibyście cieszyć się wspólnymi rozrywkami, oglądając razem filmy, uprawiając sport lub ćwicząc na powietrzu? Młodzi ludzie często zwracają się także do ojców po radę w kwestiach związanych z wyborem kariery, robieniem prawa jazdy czy zarządzaniem pieniędzmi – bądź na nowych polach dla niego autorytetem.

Rola ojca jest więc nadal bardzo istotna – tak bardzo, jak wtedy, gdy dziecko było młodsze.

Budowanie silnej więzi z dzieckiem

Mimo, że twoja rola się zmieniła, jesteś wciąż ważny dla zdrowia i rozwoju twojego dziecka. Masz do odegrania kluczową rolę w doprowadzeniu młodego człowieka do dorosłości. Oto kilka sposobów na pozostanie zaangażowanym w życie nastolatka:

• Po prostu bądź. 
  Badania wykazują, że kiedy rodzice są dostępni, dorastające dzieci mają mniej problemów z zachowaniem. Nie musisz kręcić się obok cały czas – czasem wystarczy, że po prostu jesteś w domu, kiedy dziecko spędza czas w swoim pokoju. Skorzysta na tym, że wie, że jesteś gotowy pomóc, gdy będzie cię potrzebowało.
• Spróbuj czasem nagiąć zasady.
  Jeśli zastanowisz się, w jakich kwestiach możesz ustąpić, pomoże ci to ograniczyć liczbę konfliktów w rodzinie. Jeśli się pokłócicie, zastanów się, czy ze sporu nie wynikło coś pozytywnego, dzięki czemu poczujecie się lepiej.
• Negocjujcie i osiągajcie kompromisy.
  Korzystanie z umiejętności negocjacyjnych i dochodzenie do kompromisu tam, gdzie jest to potrzebne i możliwe, pomoże ci osiągnąć pozytywną relację z dzieckiem. To także doskonały sposób na pokazywanie dojrzałych sposobów komunikacji.
• Spędzaj z dzieckiem czas. 
  Ani się obejrzysz, a twoje dziecko dorośnie, korzystaj więc z wszelkich okazji, by być razem z nim. Tutaj znajdziesz pomysły na wspólne spędzanie czasu z nastolatkiem. 
• Opowiadaj historie.
  Dzieci nigdy nie są za duże na dobre historie. Mogą one dotyczyć słynnych odkrywców, własnych wrażeń z podróży, historii twojego życia, legendarnych wydarzeń sportowych lub czegokolwiek innego, co interesuje twoje dziecko.
• Pokazuj dziecku, jak bardzo je kochasz.
  Nastolatki wcale nie są za duże na to, by je przytulać, nawet jeśli przewracają oczami i mówią: „Daj spokój, tato!”. Jeśli okazywanie uczuć w ten sposób jest dla ciebie trudne, okaż je inaczej. To, co każdego dnia robisz dla dziecka, też może stać się wyrazem miłości – na przykład regularna obecność na meczach albo odbieranie z imprez.
• Bądźcie aktywni. 
  Wybierzcie się na wycieczkę rowerową, grajcie w kosza albo po prostu przejdźcie się po sklepach. Jeśli twoje dziecko niespecjalnie lubi sport – zagrajcie w grę planszową lub wspólnie rozwiążcie jakiś quiz.
• Poszukajcie wspólnego hobby. 
  Oczywiście łatwo przyjąć, że dzieciaki bardziej interesują się social mediami i komputerem, niż czymkolwiek innym. Być może rzeczywiście będziecie musieli spróbować kilku różnych rzeczy, zanim znajdziecie coś, co sprawia przyjemność wam obojgu, ale wspólne hobby – takie jak gotowanie, piłka czy naprawianie rowerów – to doskonały sposób na wspólną zabawę i budowanie relacji.
• Pozwól dziecku być ekspertem. 
  Poproś dziecko, by pokazało ci, jak radzić sobie z czymś, o czym wie więcej niż ty, nawet jeśli ma to być najnowsza gra komputerowa. W ten sposób nastolatek nauczy się pewności siebie i zbuduje poczucie własnej wartości.

Tomasz Bielewicz