Rodzicielstwo w XXI wieku: jak dopilnować, by twoje dziecko nie stało się ofiarą cyberprzemocy

Zresztą w dzisiejszych czasach granice zatarły się, i nawet przemoc w internecie niemal natychmiast przekłada się także na codzienne życie naszych dzieci. Współczesny, świadomy rodzic powinien więc zachować czujność i uważać na wszelkie charakterystyczne znaki ostrzegawcze. A jest ich sporo.

Jak się zatem objawia się cyberprzemoc?

• Rozpowszechnianiem w sieci (bez zgody osoby, której one dotyczą) filmików lub zdjęć, których treść jest w jakiś sposób ośmieszająca;
• Tworzeniem prześmiewczych blogów a nawet stron internetowych, których jedynym celem jest obrażanie konkretnych osób;
• Uporczywym publikowaniem pod adresem konkretnych osób (w tym przypadku naszych dzieci) wyszydzających, poniżających lub piętnujących komentarzy oraz wpisów;
• Próbami włamania na konta serwisów społecznościowych;
• Niechcianymi SMS-ami i telefonami z pogróżkami;
• Podszywaniem się pod inną osobę z zamiarem jej ośmieszenia;
• Wykluczaniem z grup i społeczności sieciowych.

Wielu rodziców, nawet tych, którzy są biegli w nowych technologiach, nie rozpoznaje symptomów cyberprzemocy odpowiednio wcześnie, a typowe oznaki tego, że dziecko pada jej ofiarą, często mylone są z charakterystyczną dla nastolatków melancholią lub wycofaniem.

Dorastanie zawsze było trudne, a przechodzenie w dorosłość pod okiem mediów społecznościowych, które wymagają 24h aktywności, może okazać się jeszcze bardziej skomplikowanym doświadczeniem. Jeśli obawiasz się, że twój syn lub córka padają ofiarą cyberprzemocy, ważne jest, byś działał szybko i dobrze rozumiał, przez co twoje dziecko przechodzi.

Cyberprzemoc: sygnały ostrzegawcze

Cyberprzemoc przyjmuje wiele różnych form, więc wczesne znaki ostrzegawcze zwykle bywają zróżnicowane. Jeśli zauważysz u swojego dziecka jeden z poniższych symptomów, przyjrzyj się sytuacji bardziej wnikliwie.

• Nagłe pogorszenie wyników w nauce: wzorowy wcześniej uczeń nagle zaczyna dostawać słabsze oceny, a taki, który zawsze wstawał do szkoły z radością, nagle poszukuje usprawiedliwień, żeby pozostać w domu;
• Ofiara cyberprzemocy może wagarować lub pakować się w kłopoty, wdając się w bójki, może też się stać bardzo opryskliwa względem nauczycieli;
• Zmiany w zachowaniu. Dzieci prześladowane przez kolegów mogą stracić zainteresowanie aktywnościami, które kiedyś sprawiały im radość, rezygnując z zajęć dodatkowych czy lubianych wcześniej treningów sportowych;
• Zmiana nawyków żywieniowych. Jeśli dziecko żyje w ciągłym stresie, mogą mu się zmienić nawyki związane z jedzeniem. Na przykład przestanie jeść ulubione produkty lub zacznie unikać spożywania posiłków wspólnie z rodziną;
• Wycofanie się z aktywności w sieci. Prześladowane dziecko może nawet przestać używać komputera, zamknąć konta w mediach społecznościowych, odciąć się od znajomych z sieci lub przestać publikować posty na ulubionych stronach. Co więcej, może też zacząć nagle unikać wszelkich rozmów na ten temat.

Rodzice dostrzegający którekolwiek z powyższych sygnałów ostrzegawczych powinni natychmiast podjąć działania, które po pierwsze wyjaśnią przyczyny wystąpienia zmiany, po drugie pozwolą dzieciom uniknąć dalszych emocjonalnych, intelektualnych i psychicznych szkód. Cyberprzemoc pozostawiona sama sobie może mieć bardzo poważne skutki w prawdziwym życiu, prowadząc w skrajnych przypadkach nawet do prób samobójczych. Czas ma w takich sytuacjach decydujące znaczenie i ważne jest, by zareagować odpowiednio.

Jak pomóc dziecku doświadczającemu cyberprzemocy?

To od odpowiedniej reakcji dorosłych zależy, czy uda się wyjść z tej trudnej sytuacji. Warto zastosować poniższe wskazówki, wtedy rozwiązanie problemu będzie zdecydowanie łatwiejsze:

• Zacznij od szczerej rozmowy z dzieckiem, zapewnienia mu wsparcia. Dobrze będzie, jeśli postarasz się też wyjaśnić, czym jest cyberprzemoc;
• Ważne jest, byś zabezpieczył dowody cyberprzemocy – zrób zrzut ekranu ze śladami cyberprzemocy, zachowaj kopie maili, zapisy rozmów, SMS-y, MMS-y itp;
• Zażądaj od administratora serwisu, na którym je opublikowano, by usunął materiały, które dotyczą twojego dziecka;
• Jeżeli dowiesz się, kto stoi za cyberprzemocą wobec twojej pociechy, porozmawiaj ze sprawcą a najlepiej bezpośrednio z jego rodzicami;
• Poinformuj szkołę dziecka i razem podejmijcie działania, które uchronią twoje i inne dzieci przed podobnymi zdarzeniami w przyszłości;
• W skrajnych przypadkach, jeśli uważasz, że wobec twojego dziecka dopuszczono się przestępstwa lub zagrożone było jego bezpieczeństwo, nie wahaj się i poinformuj policję;
• Masz więcej pytań – zadzwoń pod 800 100 100 – to ogólnopolski telefon dla rodziców i nauczycieli, pod którym uzyskasz porady i informacje dotyczące bezpieczeństwa dzieci, zarówno w szkole jak i w sieci.

Tomasz Bielewicz