Nie mam już dla kogo żyć. Jak radzić sobie z rozstaniem?

Pogódź się ze stratą

Na początek warto wspomnieć, że emocje towarzyszące utracie ważnej i głębokiej relacji są na tyle ciężkie, że psychologowie traktują ten czas tak samo jak żałobę, która następuje po śmierci bliskiej osoby. W związku z tym możemy wyodrębnić 5 podstawowych etapów żałoby (wg. Elisabeth Kubler-Ross), a także pewne objawy, które wskażą nam, w której fazie aktualnie się znajdujemy:

• Zaprzeczenie – pojawia się zazwyczaj na samym początku, kiedy jeszcze nasz umysł nie przyjął do wiadomości, że nastąpiła tak ogromna zmiana w życiu, próbujemy wtedy przekonać wszystkich wokół i samych siebie, że na pewno wystąpiła pomyłka i pewnie za jakiś czas wrócicie do siebie.
• Gniew – jest wynikiem szukania przyczyn tego, co przeżywamy, pojawia się tu myślenie, że inni mężczyźni zachowywali się na pewno gorzej, mniej dbali o partnerkę, a jednak ich nikt nie opuścił, albo, że to ty tyle razy próbowałeś coś zmienić i naprawić, a jednak koniec końców zostałeś porzucony.
• Targowanie – to wyraz naszej chęci naprawienia tego, co się wydarzyło w mniej lub bardziej sensowny sposób – “jeśli zadzwonię do niej jeszcze 3 razy, to na pewno zmięknie jej serce i wróci do mnie” albo “zawsze lubiła twardych mężczyzn, będę żyć, jakby to wszystko po mnie spłynęło, wtedy zobaczy co straciła”.
• Depresja – związana jest z poczuciem braku sensu i motywacji do czegokolwiek, czujemy wtedy, że nie mamy już na nic wpływu, wydaje się nam, że jesteśmy beznadziejni i że w zasadzie, to należało się nam to rozstanie.
• Akceptacja – najczęściej uznawana jest za końcowy etap przeżywania żałoby, kiedy to godzimy się z sytuacją, czujemy, że nie zmienimy nic na siłę i pozostaje nam jedynie zaakceptować decyzję naszej ex oraz zacząć myśleć o swojej przyszłości.

Poszczególne etapy mogą pojawiać się w różnych konfiguracjach, a wyjście z fazy gniewu nie oznacza, że za jakiś czas nie wkroczymy w nią ponownie. Niewątpliwym plusem jest jednak to, że niezależnie od fazy, którą aktualnie przeżywamy, możemy wciąż robić rzeczy sprawiające nam przyjemność, dające satysfakcję i lepsze samopoczucie.

Pracuj nad sobą

Wszystkie trudne emocje, które pojawiają się po rozstaniu, zazwyczaj są skierowane w nas samych. Uderzając w nas, osłabiają naszą wewnętrzną siłę, poczucie własnej wartości, sprawczości i atrakcyjności. Jednak nie musimy się temu poddawać. Złość, żal, rozczarowanie a nawet melancholia są świetną siłą napędową do realizacji naszych pasji czy celów. Nie tłum w sobie tych emocji, daj przyzwolenie na przeżycie ich. Jeśli masz ochotę krzyczeć, to krzycz. Jeśli chcesz ze złości zniszczyć coś – śmiało, znajdź bejsbol, idź w miejsce, w którym nie zrobisz sobie ani nikomu krzywdy i rozwalaj co tylko się da. Ekspresja tego, co przeżywasz pomoże ci poczuć ulgę i spokój.

Zapewne od dawna miałeś marzenie, które bałeś się zrealizować. A może masz pasję, o której nie chciałeś dotychczas mówić nikomu? To dobry moment, by skupić się na nich. Sam możesz decydować, ile czasu im teraz poświęcisz, nikt nie będzie rozliczał cię ani z włożonego wysiłku, ani tym bardziej z efektów.

Okres po rozstaniu to także dobry czas, by przyjrzeć się temu, czego nam brakuje w życiu. I w tym momencie wcale nie chodzi o bycie w związku czy posiadanie partnera. Skup swoją uwagę na tym, co uniemożliwia ci powiedzenie, że jesteś szczęśliwy. Być może potrzebujesz więcej odpoczynku i relaksu, a może przydałoby ci się spędzać więcej czasu wśród przyjaciół i rodziny. Wiele osób po rozstaniu wykorzystuje ten czas, by poznać siebie jako indywidualną jednostkę. To cenna lekcja. Dzięki temu w przyszłości będziesz wiedział, co zrobić, by pomóc sobie w najtrudniejszych momentach czy efektywniej funkcjonować w życiu towarzyskim.

Bądź dla siebie dobry

Nikt nie jest w stanie satysfakcjonująco funkcjonować bez odrobiny przyjemności w życiu. Mimo wyrzutów sumienia i złości postaraj się zrobić dla siebie coś dobrego. To może być wyjście do kina albo na koncert zespołu, który lubisz, przygotowanie sobie ulubionego posiłku, wycieczka w fajne miejsce, a nawet nowa gra na konsolę. W okresie obciążenia emocjonalnego bardzo ważnym jest docenianie siebie i dbałość o przyjemności.

Uwaga, bywa, że ktoś chcąc uciec od przykrej rzeczywistości w rozstaniu, trudnych emocji, poczucia opuszczenia zaczyna zbyt intensywnie zażywać substancje, pić alkohol albo wykonywać inne nałogowe czynności takie jak jedzenie, masturbacja, granie czy nawet zakupy. Bądź czujny i jeśli ktoś z bliskich zwróci ci uwagę lub powie, że martwi się o ciebie z tego powodu, nie atakuj go i spróbuj przeanalizować jego argumenty. Jeśli poczujesz impuls, że za dużo czasu i energii poświęcasz takiemu zachowaniu, postaraj się je ograniczyć lub zwróć o pomoc do specjalisty.

Pomocne może się okazać wprowadzenie nowych, sprawiających nam radość zachowań, pasji czy nawyków. Uczenie się życia na nowo po zakończeniu związku porównywane jest czasem do nowego poznawania świata przez alkoholików lub narkomanów w abstynencji. Jeśli zostaje nam odebrane coś, co sprawiało radość i dawało szczęście, to nasz organizm będzie się domagał wprowadzenia substytutu, który także uruchomi nasz ośrodek przyjemności w mózgu. Pomyśl, jakie nowe nawyki możesz wprowadzić do swojego życia, by częściej sprawiać sobie radość. Osoby rzucające palenie zamiast papierosa chwytają za cukierka lub wykonują kilka ćwiczeń fizycznych. Inni słuchają w trudnych momentach ulubionej piosenki, która wyzwala w nich poczucie zadowolenia.

Sam nie znaczy samotny

Nawet jeśli opuściła cię najbliższa osoba w twoim życiu, a przy okazji zabrała ci dzieci, masz na pewno wokół siebie ludzi, którzy chętnie spędzą z tobą czas i pomogą ci w razie potrzeby. W tym bardzo trudnym okresie warto umieć korzystać ze wsparcia siatki społecznej. Zadzwoń do brata albo do przyjaciela i spędź z nimi trochę czasu. Możliwe, że jest ktoś, od kogo odsunąłeś się w ciągu ostatnich lat czy miesięcy. To dobry moment, by odnowić kontakt. Nowe bodźce dostarczone dzięki relacjom z innymi ludźmi odwrócą twoją uwagę od problemu, co pozwoli ci odetchnąć, złapać dystans a może i inspirację do tego, jak chciałbyś, by dalej wyglądało twoje życie.

To nie wstyd prosić o pomoc

Bywają jednak takie momenty, gdy samemu bardzo trudno jest poradzić sobie w kryzysie. Niezależnie od wieku, liczby doświadczeń życiowych czy zaradności. W tych chwilach warto pamiętać, że zawsze można zwrócić się o pomoc do specjalisty. Nie ma w tym nic złego, że dorosły, odpowiedzialny facet potrzebuje wsparcia, by przetrwać bardzo trudny dla niego czas. Pamiętaj, że wiele osób przechodzi dokładnie to samo co ty, ale pomaga im rozmowa z terapeutą czy psychologiem. Istnieje wiele możliwości skorzystania ze wsparcia. Możesz umówić się na wizytę w gabinecie, ale jeśli uważasz, że to nie dla ciebie, spróbuj konsultacji online. Na przykład na platformie Mindu.pl możesz wybrać jednego ze sprawdzonych specjalistów, opłacić sesję, usiąść w fotelu z laptopem na kolanach i chwilę później rozpocząć rozmowę. Psycholog pomoże ci uporządkować to, co aktualnie przeżywasz oraz znaleźć sposoby, które pomogą pokonać aktualne trudności, a nawet osiągnąć konkretne cele.

Być może twój stan jest na tyle poważny, że niezbędna będzie konsultacja psychiatryczna i wsparcie farmakologiczne. To nie znaczy, że nagle stajesz się osobą chorą psychicznie. Po prostu masz problemy, które łatwiej i szybciej pokonasz z pomogą leków stabilizujących twoje samopoczucie.

Wszystko przed tobą

Okres po stracie bliskiej osoby jest zawsze trudny. W jednym momencie, nawet jeśli jest niezbyt kolorowo w naszej relacji, to czujemy, że mamy oparcie w kimś, a w następnej zostajemy pozostawieni sami sobie. Nasza przyszłość nagle staje się niewiadomą i raczej nie maluje się w jasnych, pastelowych barwach. To jednak nie koniec. Największą kopalnią siły, wytrwałości i wpływu na twoje życie masz ty sam. Niezależnie od tego, czy jesteś w związku czy aktualnie jesteś singlem możesz się spełniać, rozwijać, być szczęśliwym i czuć satysfakcję z życia. Ból, złość i brak pewności miną, wystarczy tylko dać sobie trochę czasu.

Magda Kocaj
Psycholog, terapeuta
mindu.pl