Podróż koleją po USA

Kolej w USA to nie jest temat, o którym często się mówi. I nie ma się co dziwić, gdyż klasyczna oferta "dojazdowa", zwłaszcza w stylu europejskim, z częstymi pociągami, jest tam praktycznie niedostępna (poza wyjątkiem kilku największych miast). Choć sama sieć infrastruktury torowej Ameryki należy do najdłuższych na świecie, to pociągów pasażerskich jest tam niewiele, a na zdecydowanej większości nie kursuje nic poza składami towarowymi.

Nie znaczy to jednak, że na amerykańskich żelaznych szlakach nie pozostało już nic ciekawego. Przeciwnie, dziś funkcjonuje tam (choć słaba w sensie komunikacyjnym, bo samoloty są dużo szybsze, to jednak bardzo atrakcyjna turystycznie) sieć wygodnych połączeń transkontynentalnych, które przejeżdżają przez najpiękniejsze miejsca kraju. Gwarantuję, że każdemu, kto z nich skorzysta - często za niezbyt zresztą wygórowaną cenę - zapewnią frajdę w iście amerykańskim stylu, której się nie zapomni do końca życia.

California Zephyr

Trochę historii

Jeszcze przed drugą wojną światową czynnych tras i połączeń było więcej, jednak, głównie ze względu na gwałtowny rozwój motoryzacji i późniejszą rozbudowę sieci autostrad, zwłaszcza popularnych "interstates", oraz przejmowania połączeń długodystansowych przez samoloty, kolej mocno straciła na znaczeniu. W powiązaniu z archaicznymi przepisami związkowymi praktycznie ograniczającymi pracę pracowników kolejowych do 2-3 h dziennie, nieopłacalnością transportu z powodu wycofania przez US Postal Service - dochodowego dla firm kolejowych - przewozu przesyłek pocztowych, przed końcem lat 60. zniknęły praktycznie wszystkie długodystansowe połączenia kolejowe.

W odpowiedzi na taki stan rzeczy rząd amerykański w 1971 roku powołał zupełnie nowe przedsiębiorstwo, które nazwano potocznie Amtrak (National Railroad Passenger Corporation). Miało się ono od tej pory zająć organizacją dalekobieżnych przewozów pasażerskich na terenie Stanów Zjednoczonych (na bazie przejętych ok. 20 wcześniej działających towarzystw prywatnych), zapewniając mieszkańcom kraju dostęp do usług transportowych. Koncern, formalnie niezależny, jest od tego czasu (poprzez pakiet udziałów) własnością federalną. Dziś Amtrak uruchamia ok. 300 pociągów pasażerskich dziennie, z czego kilka najciekawszych to prawdziwe perły dla miłośników podróżowania koleją.

Podróże koleją po USA - informacje ogólne

Jako, że Stany Zjednoczone to kraj bardzo duży, większość pociągów poza połączeniami aglomeracyjnymi jedzie dość długo i z tego powodu prowadzi wygodne wagony sypialne. Podstawowym przedziałem do leżenia w takim pociągu jest roomette, czyli pomyślane dla 2 osób małe pomieszczenie, w którym w ciągu dnia znajdują się 2 wygodne fotele do siedzenia, na noc obsługa składa je do pozycji leżącej - jedno nad drugim.

Przedzial roomette

Oprócz tego w większości pociągów znajdują się przedziały Bedroom (które można łączyć w Family Bedroom). Przedziały te wyposażone są nie tylko w WC, ale też i prysznic.

Oprócz tego każdy pociąg posiada w swoim składzie miejsca siedzące - najczęściej w 2 klasach, zwykłej i biznes, przy czym nawet miejsca najtańsze są znacznie wygodniejsze od tych dostępnych w polskich i europejskich pociągach. Jest tam więcej miejsca na nogi, a wszystkie fotele rozkładają się do pozycji półleżącej. Oczywiście wszystkie pomieszczenia są klimatyzowane.

Każdy długodystansowy pociąg prowadzi też wagon restauracyjny (czasem w składzie są nawet 2 restauracje lub bary), co więcej, zazwyczaj przy zakupie biletów na miejsca sypialne i w klasie biznesowej w cenę wliczone są już wszelkie posiłki oraz napoje (z wyjątkiem alkoholowych).

Pociągi długodystansowe przejeżdżające przez atrakcyjne turystycznie regiony USA posiadają w składzie charakterystyczny wagon z panoramicznymi, dużymi oknami, przez które można podziwiać mijane obiekty i liczne cuda przyrody. Ułatwia to też specyficzne usytuowanie foteli, które umiejscowiono wzdłuż okien (a nie w poprzek, jak ma to miejsce w naszych kolejach). Taka platforma obserwacyjna zazwyczaj znajduje się nad wagonem restauracyjnym i jest dostępna dla wszystkich pasażerów. Zdarza się, że w niektórych pociągach, podczas przejazdu przez najciekawsze miejsca, z głośników wagonu obserwacyjnego puszczany jest komentarz dotyczący faktów historycznych i wydarzeń, które miały miejsce na tym terenie.

Wagon widokowy

Większość składów prowadzi także wagony bagażowe (przy czym pełna obsługa bagażowa jest dostępna na wybranych stacjach), które oferują na przykład przewóz rowerów.

Bilety na pociągi w USA najlepiej kupować przez internet (www.amtrak.com) i z większym wyprzedzeniem czasowym. Taryfa jest dość skomplikowana i różni się od tej z polskich kolei. Przede wszystkim znaczenie ma czas: kupując wcześniej mamy większą szansę trafić na niższe ceny biletów, nawet w wyższych klasach, przy czym jednocześnie warto pamiętać, że pociąg pociągowi nierówny, gdyż nawet w tej samej relacji ceny mogą się zmienić z dnia na dzień. Wynika to z tego, że znaczenie ma też frekwencja w danym przejeździe. Podobnie jak przy zakupie biletów lotniczych, ważną cechą jest tu także "elastyczność" biletu. Np. jeśli chcemy mieć możliwość dokonania refundowanego zwrotu w określonym czasie przed podróżą, musimy przy zakupie wybrać odpowiednią taryfę, co zazwyczaj bardzo podnosi finalny koszt.

Poza biletami jednorazowymi są też dostępne bilety czasowe, które są najlepszym rozwiązaniem dla osób chcących dużo podróżować, a wystarczą im miejsca w wagonach z miejscami do siedzenia. Jest kilka wersji takiego biletu - najtańsza, 15-dniowa dla osoby dorosłej kosztuje 459 USD i umożliwia do 8 przejazdów, droższa, 30-dniowa, pozwalająca na 12 przejazdów, kosztuje 689 USD. Przy czym, jako że w sieci Amtrak wszystkie miejsca w pociągach są rezerwowane, posiadając bilet USA Rail Pass i tak należy dokonać oddzielnej rezerwacji na pociąg, którym będziemy jechać.

Przedział Bedroom

Przy okazji warto mieć na uwadze, że w pociągach Amtrak wszystkie przedziały i miejsca są oznaczone jako "dla niepalących". W większości składów dostępna jest także sieć WiFi. Warto też pamiętać, że podróżując kolejami amerykańskimi trzeba mieć przy sobie dokumenty. Najlepiej paszport, natomiast obywatele USA mogą się też posługiwać prawem jazdy ze zdjęciem.

Najciekawsze trasy kolejowe USA

1. Nowy Jork - San Francisco

Spośród kilkuset połączeń oferowanych codziennie zdecydowanie najbardziej interesujące są te, które przebiegają przez największe miasta i najciekawsze przyrodniczo regiony kraju. Szczególnym sentymentem podróżników kolejowych z całego świata cieszy się trasa ze wschodu na zachód, z Nowego Jorku przez Chicago do Emeryville (pod San Francisco). By ją przejechać - a tym samym odbyć pełną transkontynentalną podróż, trzeba skorzystać z zaledwie 2 pociągów - pierwszy z Nowego Jorku do Chicago i drugi z Chicago już do końca trasy.

Początek wyprawy ma dwa możliwe warianty, z Manhattanu do Chicago można bez przesiadek dojechać albo krótszą "północną" trasą przez Albany, Buffalo i Cleveland (przejazd trwa ok. 19 godzin), albo nieco dłuższą "południową", ale za to wiodącą przez Filadelfię, Waszyngton, Cincinatti i Indianapolis. Ta dłuższa trasa (liczącą 1.850 km) może się wydawać na pierwszy rzut oka bardziej męcząca, ale moim zdaniem jest zdecydowanie godna polecenia, zwłaszcza dla kogoś, kto chce naprawdę poznać Stany Zjednoczone. Cały ten odcinek, pociąg o nazwie Cardinal pokonuje w ok. 28 godzin. W tym czasie z okien pociągu zobaczymy nie tylko rozległe przedmieścia największego miasta Ameryki, ale pierwszą stolicę USA - Filadelfię, obecną Waszyngon, przejedziemy piękne i stare góry Appalachy, potem równiny Ohio i Indiany. The Cardinal w drodze z NYC przemierza aż 10 stanów i dystrykt federalny - Nowy Jork, New Jersey, Delaware, Maryland, Dystrykt Kolumbii, Wirginię, Wirginię Zachodnią, pogranicze Ohio i Kentucky, Indianę i Ilinois.

W Chicago, na monumentalnym dworcu Union Station konieczna jest przesiadka na kolejny pociąg, noszący nazwę California Zephyr. Jest to druga co do długości pasażerska trasa kolejowa w USA (3.924 km) i jednocześnie uznawana za najbardziej zróżnicowaną, pełną przepięknych, momentami zapierających dech w piersiach widoków. Jadąc tym pociągiem (przejazd zajmuje ok. 51 h) zobaczysz zarówno rozległe prerie środkowych stanów, niesamowite widoki "dzikiego zachodu" jak i potężne góry skaliste. Pociąg przejeżdża przez wiele zróżnicowanych kulturowo i geograficznie regionów Ameryki, np. przez mormońskie Utah czy opętane gorączką złota i ropy naftowej Kolorado. Bardzo często zdarza się, że pociągiem tym, zwłaszcza w stanie Iowa, podróżują charakterystycznie wyglądający i zazwyczaj odrzucający wszelką technologię Amisze. Konic podróży to miasto Emeryville, węzeł przesiadkowy położony na wschód od centrum San Francisco.

California Zephyr

Bilety

• Najtańsza oferta na całą trasę w obu pociągach (Cardinal i California Zephyr), która obejmuje miejsce siedzące w wagonie bezprzedziałowym kosztuje ok. 232 USD.
• Oferta Business - czyli miejsce siedzące w 1 klasie, ale z wliczonymi w cenę wszystkimi posiłkami w czasie podróży to ok. 600 USD. Z tym biletem czas oczekiwania na przesiadkę w Chicago będzie można spędzić w specjalnej poczekalni dla podróżnych 1 klasy.
• Oferta Premium to wszystkie przywileje 1 klasy i podróż w specjalnym przedziale sypialnym (2-osobowy przedział z toaletą lub pokój sypialny z toaletą i prysznicem), z wliczonymi posiłkami. Cena to około 1100 USD.

Pociąg wyjeżdża 3 razy w tygodniu (niedziele, środy i piątki) z Nowego Jorku o 6.45 rano. Na przykład wyjeżdżając o 6.45 w środę, do Chicago dotrzemy w czwartek o 10.00. Tam będziemy mieli 4 godziny oczekiwania na następny pociąg już do Kalifornii, który odjeżdża codziennie o 14.00. Do celu dotrzemy w sobotę ok. 16.10.

2. Chicago - Los Angeles

Z Chicago do Kalifornii można dojechać także inną, dłuższą, trasą zahaczającą o słabiej zaludnione, ale za to widowiskowe krajobrazowo południowe stany USA. Bezpośrednie połączenie o nazwie Texas Eagle - najdłuższe w Stanach Zjednoczonych - ma aż 4.390 km długości i prowadzi przez bardzo ciekawe regiony kraju. Pociąg całą tę drogę przejeżdża w ok. 65 godzin. Na początku skład zestawiony wyłącznie z bardzo wygodnych, piętrowych wagonów, pokonuje rozległe równiny środkowej części USA z ich farmerskimi krajobrazami dorzecza Missisipi, by wreszcie dotrzeć do Teksasu, w którym trasa przebiega przez kilka jego największych miast - Austin, Dallas i San Antonio. Dalej, pociąg aż do Kalifornii jedzie praktycznie wzdłuż granicy USA z Meksykiem, mijając takie stany jak Nowy Meksyk czy Arizonę. Widoki, które można oglądać, zwłaszcza na południowym odcinku trasy Texas Eagle, są niesamowite. Widać tam znane z filmów o dzikim Zachodzie pustkowia, pustynie, ale i góry. Będzie tam naprawdę wiele okazji, by skorzystać ze specjalnego wagonu widokowego, przez którego wielkie, panoramiczne okna można długo podziwiać piękno tamtejszej przyrody, ale też obserwować, jak wygląda życie codzienne w regionach, przez które przejeżdżamy.

Texas Eagle

Bilety

• Najtańsza oferta na tej trasie to koszt ok. 150-180 USD w wagonie bezprzedziałowym z miejscami siedzącymi.
• Przedział w wagonie sypialnym w ofercie Premium to już koszt ok. 550 USD.

Pociąg wyjeżdża z Chicago o 13.45, na miejsce dociera po dokładnie 65 godzinach i 50 minutach.

3. Nowy Jork - Miami

To jedno z moich ulubionych połączeń. Pociąg o nazwie Silver Meteor przemierza wschodnie wybrzeże Ameryki, zaliczając po drodze niemal wszystkie miasta ważne dla historii tego kraju. Podróż zaczyna się w Nowym Jorku, na tamtejszym Penn Station i w drodze do celu przebiega przez 10 stanów i terytorium federalne. Po drodze skład zatrzymuje się między innymi w Filadelfii, Baltimore, Waszyngtonie, Richmond (dawna stolica Skonfederowanych Stanów Ameryki, czyli Południa w wojnie secesyjnej), Charleston, Savannah, Jacksonville, Orlando, Palm Beach by po 2.235 km i prawie 30 h jazdy dotrzeć do Miami.

Z okien tego pociągu zobaczymy niemal wszystko, co jest ważne dla amerykańskiej kultury i historii - stolicę kraju, miejsca kluczowe dla wojny domowej z połowy XIX wieku, a wreszcie złote piaski Florydy. Pociąg ten ma jeszcze swoją bliźniaczą wersję o nazwie Silver Star, która, choć jedzie na tej samej trasie z Nowego Jorku do Miami, w kilku miejscach ma nieco inny przebieg. Na przykład zajeżdża to Tampy na Florydzie, miasta, w którym znajduje się jeden z największych parków rozrywki w USA.

Pennsylvania Station Nowy Jork

Bilety

• Cena biletu na ten pociąg w podstawowej wersji wynosi ok. 130-150 USD w wagonie bezprzedziałowym.
• Miejsce w przedziale sypialnym to koszt ok. 600 USD. Miejsce w pokoju sypialnym z własną łazienką kosztuje ok. 1000 USD.

Wyjazd codziennie z New York Penn Station o 15.15, przyjazd na miejsce o 18.39 następnego dnia.

4. Nowy Jork - Nowy Orlean

Kolejnym naprawdę wartym uwagi połączeniem oferowanym przez amerykańskie koleje jest Crescent. Dzięki temu pociągowi, który codziennie łączy Nowy Jork z Nowym Orleanem, zobaczysz nie tylko piękno, ale i dziedzictwo stanów Starego Południa. Po drodze pociąg przejeżdża między innymi przez urokliwe Monticello (posiadłość 3. prezydenta i założyciela USA Thomasa Jeffersona) czy Charlottesville, w którym odbywa się znana w USA degustacja win. Po drodze skład mija także znaną z wielkiego lotniska (jednego z największych w Ameryce), igrzysk olimpijskich i siedzib wielu koncernów Atlantę. Podróżując dalej na południe dotrzesz do Nowego Orleanu, który powszechnie uważa się za "rozrywkową stolicę" USA. Znajdziesz tam wszystko - od kultowych klubów jazzowych po restauracje kreolskie i rejsy statkiem po rzece Mississippi. Długość trasy to 2.216 km, czas jazdy wynosi około 30 godzin.

Bilety

• Bilety na ten pociąg startują od 130 USD za miejsce siedzące.
• Roomette, czyli 2-osobowy przedział ze składanymi miejscami sypialnymi to koszt ok. 420 USD od osoby.
• Pokój sypialny z osobistą łazienką kosztuje ok. 1000 USD.

Wyjazd z Nowego Jorku codziennie o 14.15, przyjazd na miejsce o 19.32, 30 godzin i 17 minut później.

5. Nowy Jork - Niagara Falls

To coś dla tych, którzy nie czują się na siłach, by w pociągu spędzić kilka dni, ale jednak mimo wszystko chcieliby poznać amerykańską kolej. W odróżnieniu od wcześniejszych, transkontynentalnych połączeń, to odbywa się jedynie wewnątrz jednego stanu Nowy Jork, ale jego długość - ok. 740 km pokazuje prawdziwą rozległość Stanów Zjednoczonych, gdzie połączenia w ramach jednego stanu potrafią być dłuższe niż najdłuższe trasy kolejowe w Polsce.

Najważniejsza atrakcja turystyczna znajduje się na samym końcu jazdy (zajmującej ok. 7-9 godzin) i jest nią znany na całym świecie wielki wodospad Niagara, znajdujący się na pograniczu USA i Kanady. Zanim dojedziemy do wodospadu, przemierzymy rozległe północne przedmieścia Nowego Jorku, przejedziemy między innymi przez Albany (stolicę stanu), Syracuse i Buffalo. Pociągi kursujące na tej trasie (a jest ich kilka w ciągu dnia), mają wspólną nazwę Empire Service.

Empire Service

Bilety

• Większość pociągów na tej trasie prowadzi jedynie wagony z miejscami do siedzenia. Ceny biletów zaczynają się od 67 USD za podstawowe miejsce siedzące w najtańszej taryfie.
• Miejsce w klasie Business to wydatek 160 USD.

6. Northeast Corridor

Northeast Corridor to coś dla miłośników USA i kolei w stylu europejskim. Jest to trasa łącząca największe metropolie wschodniego wybrzeża USA (Megalopolis) od Bostonu, przez Nowy Jork przez Filadelfię do Waszyngtonu. Kursują po niej specjalne, szybkie, elektryczne pociągi Acela Express (w USA niemal 100% pozostałych tras jest niezelektryfikowana i prowadzone są tam wyłącznie pociągi w trakcji spalinowej), które wyglądem przypominają trochę nasze pendolino. Na części trasy składy te jeżdżą z prędkością ok. 240 km/h co czyni je najszybszymi na kontynencie amerykańskim. Jako, że łączą największe miasta wschodniego wybrzeża ze stolicą, a także oferują podobny do samolotów czas przejazdu przy wyższym komforcie (uwzględniając czas dotarcia i odpraw na lotniskach), zyskały bardzo dużą popularność wśród amerykańskich polityków i biznesmenów.

Acela Express

Charakteryzuje je też dość wysoka cena (w pociągach tych są wyłącznie klasy Biznesowa i Pierwsza). Czas przejazdu z centrum Nowego Jorku do centrum Waszyngtonu wynosi obecnie ok. 2 godzin i 50 minut. Na tej trasie kursują też mniej komfortowe pociągi regionalne (z ok. 40-50 minut dłuższym czasem przejazdu) ale znacznie niższą ceną biletów.

Bilety

• Bilet w klasie Business z Nowego Jorku do Waszyngtonu to ok. 130-300 USD, w zależności od taryfy.
• W First Class cena biletu wynosi 280-380 USD.

Nie tylko pociągi

Jeśli ktoś z jakichś powodów nie lubi kolei lub chce zaoszczędzić trochę pieniędzy, może podróżować po Stanach jedną z tamtejszych sieci autobusowych. Najpopularniejsza jest ogólnokrajowa Greyhound Lines, która dociera do ok. 2700 miejscowości, w 230 z nich korporacja posiada własne dworce i personel naziemny. Podróżowanie autobusami może być często znacznie tańsze niż pociągiem - ceny w relacjach wewnątrz stanów zaczynają się od zaledwie kilku dolarów. Flota Greygounda skłądająca się z prawie 2000 autokarów jest dość nowoczesna, wszystkie autobusy są klimatyzowane, przy fotelach są też gniazdka elektryczne (w amerykańskim standardzie 120 V). To co wyróżnia tego przewoźnika, to więcej miejsca na nogi w porównaniu do innych firm. W ofercie firmy prócz tras lokalnych znajdziemy też takie długodystansowe. Np. bilet z Chicago do Atlanty (16-23 godziny jazdy) na ten sam dzień kosztuje ok. 115 dolarów. Warto też mieć świadomość, iż większość dworców autobusowych Greyhound Lines znajduje się w ścisłych centrach miast, co ułatwia zwiedzanie.

Miłej podróży

Podróżowanie koleją po USA może być świetnym sposobem na spędzenie wakacji w tym kraju, zwłaszcza jeśli nie chcesz wydawać tysięcy dolarów na hotele i samoloty, lub też nie planujesz tam jeździć samochodem. Podając orientacyjne ceny przejazdów sprawdziłem je dla zakupu z co najmniej miesięcznym wyprzedzeniem. Jeśli zechcesz je kupić w dniu wyjazdu, to niestety, albo ich już nie będzie, albo będą - w niektórych przypadkach - o wiele droższe.

Z okien pociągów Amtrak zobaczysz zdecydowanie więcej niż z najbardziej popularnych i, nie ma co ukrywać, najszybszych tam samolotów. Ujrzysz z bliska nie tylko wielkie metropolie i okolice lotnisk, ale też i "interior" Ameryki, prowincję, którą wielu uważa za prawdziwe serce tego kraju. Płacąc kilkaset dolarów otrzymasz niezapomniane widoki i wrażenia, których z pewnością nie zapomnisz do końca życia. Udanej podroży!

Tomasz Sławiński

Wejdź na FORUM! ❯