Oszczędzanie na emeryturę z IKE i IKZE – co warto wiedzieć o tych rozwiązaniach?

Tajemnicze skróty IKE I IKZE

IKE to Indywidualne Konto Emerytalne, a IKZE to Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Brzmi podobnie, ale to różniące się między sobą produkty finansowe, dające możliwość długofalowego oszczędzania. Są czymś w rodzaju konta oszczędnościowego, na którym można gromadzić środki na zabezpieczenie swoich finansów w przyszłości. Osiągnięcie wieku czterdziestu lat to dobry moment, by zacząć o tym myśleć.

IKE i IKZE to rachunki, które można założyć na podstawie umów z różnymi podmiotami. Należą do nich zakłady ubezpieczeń, banki, powszechne towarzystwa emerytalne, Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych czy też podmioty prowadzące działalność maklerską. W zależności od tego, na które narzędzie finansowe padnie twój wybór, różne będą warunki pomnażania pieniędzy. Inny będzie także rodzaj rachunku:

• banki oferują długoterminowe lokaty,
• Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych - rachunki do inwestowania w fundusze inwestycyjne,
• biura maklerskie – rachunki maklerskie,
• zakłady ubezpieczeń na życie - polisy,
• powszechne towarzystwa emerytalne - dobrowolne fundusze emerytalne.

Cechą wspólną IKE i IKZE jest także fakt, że oba rozwiązania pozwalają uniknąć płacenia podatku od zysków kapitałowych. To tak zwany podatek Belki w wysokości 19%, pobierany od odsetek z innych narzędzi finansowych, jak na przykład tradycyjne lokaty czy fundusze.

Co warto podkreślić, zarówno IKE, jak i IKZE podlegają dziedziczeniu przez osoby wskazane w umowie lub w toku postępowania spadkowego. Na danym rachunku środki może gromadzić tylko jedna osoba, a pieniądze w momencie osiągnięcia wymaganego wieku można wypłacić w całości lub w comiesięcznych ratach.

Co warto wiedzieć o IKZE?

W zależności rodzaju umowy i charakteru rachunku IKZE różna może być wysokość i częstotliwość wpłat, ale zawsze istnieje pewne ograniczenie. Sumaryczna kwota wpłat z danego roku może wynieść maksymalnie 1,2-krotoność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. W 2019 limit ten wynosi 5718 zł.

Wśród zalet IKZE wymienić należy także doraźną oszczędność dzięki korzyściom podatkowym. Mianowicie całą kwotę wpłaconą na IKZE możesz odliczyć od rocznego dochodu i zmniejszyć tym samym podstawę opodatkowania. Ile można na tym zaoszczędzić? Wszystko zależy od wysokości podatku:

• przy pierwszym progu podatkowym (18%) i maksymalnej dopuszczalnej wpłacie rocznej (czyli 5718 zł) oszczędność wyniesie 1029,24 zł,
• przy drugim progu podatkowym (32%) i tej samej wpłacie - 1829,76 zł,
• podatek liniowy (19%) pozwala na poczynienie oszczędności w wysokości 1086,42 zł.

Uniknięcie podatku Belki nie oznacza jednak, że pieniądze nie podlegają żadnemu opodatkowaniu. Najbardziej korzystne jest wypłacenie środków po 65. roku życia, gdyż wówczas zgromadzona kwota podlega opodatkowaniu ryczałtowemu w wysokości 10%. Wcześniejsza wypłata będzie się wiązała z koniecznością umieszczenia kwoty w rocznym rozliczeniu PIT i uiszczeniu podatku zgodnego z progiem, w którym się znajdujesz. Środki z IKZE można wypłacić jednorazowo lub w ratach, ale wcześniejszy zwrot możliwy jest tylko w całości.

IKE – najważniejsze informacje

Podobnie jak IKZE, także IKE posiada limit wpłat, stanowiący 3-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej prognozowanej na dany rok. W 2019 wynosi on 17 295 zł.

Aby zyskać korzyść podatkową i uniknąć wspomnianego podatku Belki, należy spełnić kilka warunków. Zgromadzona kwota nie może być wypłacona wcześniej niż przed osiągnięciem 60. roku życia. Jeśli jednak chciałbyś pieniądze wypłacić po ukończeniu 55. roku życia i masz uprawnienia do wcześniejszej emerytury, istnieje taka możliwość przy wypełnieniu dwóch znamion:

• pieniądze muszą być wpłacane na IKE przez okres co najmniej 5 lat kalendarzowych,
• ponad połowa kwoty zgromadzonej na IKE musi zostać wpłacona co najmniej 5 lat przed dniem złożenia wniosku o wypłatę.

Indywidulane Konto Emerytalne daje także sporą elastyczność, gdyż środki można wypłacić w każdej chwili – w całości lub częściowo i kontynuować umowę na ustalonych warunkach. Niestety, taka operacja wiąże się już z koniecznością uiszczenia podatku od zysków kapitałowych w wysokości zależnej od progu, w którym się znajdujesz.

Które rozwiązanie jest dla ciebie lepsze?

Oba omawiane produkty finansowe świetnie nadają się dla osób chcących rozpocząć oszczędzanie na emeryturę. Twój ostateczny wybór powinien być podyktowany potrzebami i oczekiwaniami. Na osiągnięcie nie tylko długofalowych, ale także doraźnych korzyści w postaci niższego podatku pozwala IKZE, a największe profity z wypłaty osiągniesz w wieku 65 lat. Na wcześniejsze pozyskanie gotówki (w wieku 60 lat) pozwala za to IKE.

IKE to nieco większa elastyczność zwrotów, więc jeśli zależy ci na możliwości wypłacenia części zgromadzonej kwoty przed osiągnięciem wymaganego wieku, warto rozważyć tę opcję. Pamiętaj jednak, że w IKZE także możesz podjąć środki z wyprzedzeniem czasowym, jednak wyłącznie w całości. Zarówno w pierwszym, jak i drugim wypadku podlegają one opodatkowaniu.

Jedna osoba może posiadać tylko jeden rachunek IKE i IKZE, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by gromadzić środki na obu tych rachunkach. Stwarza to możliwość czerpania korzyści z każdego z tych rozwiązań.

Krzysztof Marski