Twoje reakcje obronne

Oto 12 prawd na temat naszych reakcji obronnych – czym są i dlaczego się przydarzają – które pomogą ci lepiej zrozumieć ten impuls do samoobrony (szczególnie, jeśli negatywnie wpływa na twoje relacje z partnerką). Znając te instynkty, będziesz mógł zmienić ten nawyk i z większą empatią i otwartością zaangażować się w związek.

1. Nie ma jednego typu reakcji obronnej

Nasze zachowania obronne objawiają się na różne sposoby, mają jednak pewną cechę wspólną - stosujemy agresję w sprawach i tematach, które z pewnością jej nie wymagają. Innymi słowy – zachowania defensywne to impulsywna odpowiedź na sytuację lub temat, który wydaje się potencjalnym zagrożeniem. Zamiast słuchać z otwartą głową, reagujesz wtedy złością i wycofaniem.

2. W każdej relacji pojawiają się gorsze momenty

Nieważne, czy chodzi o partnerkę, dziecko, matkę czy współpracownika, we wszelkich relacjach raz na jakiś czas pojawiają się nieporozumienia. Żona nie przekaże ci istotnej wiadomości albo nie kupi mleka, syn przypadkiem powie coś, czym zrani twoje uczucia… Przyjęcie postawy obronnej w odpowiedzi na takie problemy to naturalna sprawa. Chodzi tylko o to, by za długo w tym stanie nie przebywać. Lepiej sobie uświadomić, że zapiekłość to strata czasu.

3. Nie bój się mówić, co myślisz

Jeśli twoja partnerka czymś cię zirytuje, bez obaw wyraź jej swoje uczucia. Powiedzenie „Jestem zdenerwowany, że nie zadzwoniłaś, chociaż obiecałaś” to nie zachowanie obronne, a wyraz otwartości i uczciwości. Daj jej szansę na naprawienie sytuacji, jeśli jest dojrzała, odpowie po prostu: „Przepraszam. Jak mogę to naprawić?” albo „Co mogłabym zrobić lepiej następnym razem?”.

4. Konflikt może spajać relację

Konflikt rozwiązany rozsądnie nie tylko nie będzie obciążeniem dla związku, ale wręcz go umocni. Wspólna analiza sytuacji kryzysowych, nieporozumień, wzajemna szczerość i otwarcie się na siebie, zbudują trwałe zaufanie oraz zrozumienie. Można tu powiedzieć nawet o swoistym „cyklu konfliktu”, w którym od intensywnego szukania bliskości, przez niedosyt i nasz protest, zmierzamy ku naprawie relacji i po jeszcze większą bliskość.

5. Nie warto biernie się przyglądać

Nie warto przyjmować postawy „przeczekam”. Jeśli nie poradzisz sobie z problemami w momencie, kiedy się pojawiają, będziesz musiał coś z nimi robić później, najczęściej na zdecydowanie bardziej toksyczne sposoby: złośliwie komentując lub, co gorsza, chowając urazę i z czasem po prostu obojętniejąc na potrzeby partnerki. Jeśli więc dostrzegasz jakiś problem, to mów o nim od razu, potem będzie coraz trudniej.

6. Zamiast się zamykać, przypomnij sobie początek związku

Na początku związku właściwie wszystko, co robi twoja partnerka, daje ci satysfakcję. Patrzysz na jej działania, zamiary i to, co mówi przez różowe okulary i właściwie nie widzisz żadnych problemów. Kiedy jednak chemia związku zmienia się, a początkowy miesiąc miodowy zastępuje faza stabilizacji, zaczynasz dostrzegać niewidzialne wcześniej rysy na szkle. Dobrze jest wtedy nie zamykać się w sobie, a poddać się po prostu potrzebie kontaktu. Dobra rada: przypomnij sobie intensywną bliskość z etapu zakochania i spróbuj sięgnąć po tamte uczucia, które na początku dawały ci siłę, by być otwartym i starającym się lepiej zrozumieć drugą stronę.

7. Wycofanie to zły pomysł

Kiedy myślimy o wszystkich negatywach, jakie łączą się próbami budowy głębokich relacji z ludźmi, z góry wycofujemy się, by chronić się przed potencjalnymi ciosami, jakie możemy w wyniku tego otrzymać. To błąd, czasem zdecydowanie lepiej podjąć to ryzyko niż później zadręczać się niewykorzystaniem szans.

8. Naucz się przyjmować krytykę

W publikacjach dotyczących udanych związków często podkreśla się to, jak ważne jest wyrażanie wątpliwości i zastrzeżeń, rzadko jednak pisze się w nich o tym, jak radzić sobie z byciem odbiorcą takich komunikatów. Jak tu siedzieć cicho i spokojnie, kiedy partnerka zarzuca ci, że zamykasz się w sobie i w dodatku jesteś niegodny zaufania? Jak uciszyć niekończący się potok kontrargumentów, które formułuje twój wewnętrzny głos? Na początek zacznij o tym po prostu myśleć. Już samo to sprawi, że łatwiej ci będzie słuchać głosu drugiej strony.

9. To, jak znosisz krytykę, ma wiele przyczyn

Niektórzy ludzie mają systemy nerwowe, które częściej i intensywniej reagują na stymulację sensoryczną. Wstrząsy oddziałują na nich silniej niż na inne osoby, nawet należące do tej samej rodziny. Ich zmysły zwykle pozostają w pełnej gotowości, skanując otoczenie w poszukiwaniu zagrożenia. Często słyszą, że są nadwrażliwi lub zbyt delikatni. Osoby podatne na przyjmowanie postawy obronnej mogą widzieć atak na siebie nawet wtedy, gdy ludzie o spokojnym temperamencie wcale by go nie zauważały. Spróbuj spojrzeć na sytuację z różnych perspektyw.

10. Źródłem przyjmowania postaw obronnych jest wychowanie

Jeśli twoi rodzice często cię zawstydzali i surowo karali, jest większa szansa, że jako dorosły będziesz przyjmował postawę obronną, za każdym razem, gdy ktoś okaże ci irytację lub złość. Nie oznacza to jednak, że nie można się tego niszczącego nawyku pozbyć, wręcz przeciwnie.

11. Ukrywanie zastrzeżeń do drugiej stronie nie przyniesie korzyści

Jeśli nie nauczysz się wypowiadać swoich wątpliwości i zastrzeżeń co do działań partnerki, wasza relacja wypełni się wzajemnymi pretensjami, które w dłuższej perspektywie będą miały na was negatywny wpływ. Większość z nich - gdyby sprawę załatwić od razu – byłaby zupełnie nieszkodliwa. Pamiętaj o tym zwłaszcza wtedy, kiedy myślisz o zamieceniu jakiejkolwiek sprawy pod dywan.

12. Związek to też nauka duchowości

Bycie w udanym związku daje nam szansę osobistego rozwoju duchowego. Stajemy się bardziej kochający, akceptujący i żyjemy pełnią życia. Ucząc się słuchania z zaciekawieniem i otwartością tego co ma ci do powiedzenia partnerka, nie tylko pogłębisz bliskość między wami, ale pomożesz sobie w budowaniu większej otwartości we wszelkich innych relacjach.

Marcin Wróblewski