6 filmów o piłce nożnej, które powinieneś znać

Przeniesienie sportowych emocji na ekran telewizora to trudne zadanie. Nie zmienia to jednak faktu, że twórcom udaje się z powodzeniem oddać niepodrabialny klimat najważniejszych wydarzeń sportowych i dyscyplin. Powstało sporo produkcji fabularyzowanych, które opowiadają o futbolu amerykańskim, koszykówce, jeździe figurowej, boksie czy lekkoatletyce. Czy podobnie jest z najpopularniejszym sportem na świecie – piłką nożną?

I tak, i nie. Wszystko dlatego, że w gruncie rzeczy – patrząc na skalę popularności – nie powstało aż tak dużo dzieł fabularyzowanych, które faktycznie oddawałyby klimat piłkarskich emocji. Na pewno wynika to ze specyfiki samego sportu, ale również faktu, że nie jest zbyt popularny w Stanach Zjednoczonych, gdzie powstało dużo udanych filmów sportowych. No ale – przecież nie samymi amerykańskimi produkcjami człowiek żyje!

Poniżej znajdziecie kilka filmów o piłce nożnej, które zasługują na uwagę:

Ucieczka do zwycięstwa / Victory (1981)

John Huston w swoim filmie połączył dwa z pozoru różne światy – piłkę nożną oraz niewolę w nazistowskim obozie. Więźniowie, dla których sport stał się jedyną nadzieją na przetrwanie, zyskali sobie taką sławę jako drużyna piłkarska, że dostali propozycję zmierzenia się z drużyną Niemiec. Jeńcy wojenni mają jednak dużo ważniejszy plan, niż wygrać mecz. Chcą w czasie przerwy zbiec z obozu.

Świetnie zrealizowana produkcja z początku lat 80. to nie tylko piłkarskie emocje, ale również spójna i wciągająca fabuła. W filmie zagrali Michael Caine, Sylvester Stallone i Max von Sydow, ale również... znani piłkarze: Kazimierz Deyna, Pelé czy Bobby Moore. Wydaje się, że dla fana piłki nożnej nie ma ważniejszej filmowej produkcji, która skupiałaby się na jego ulubionym sporcie.

Piłkarze i aktorzy: Kazimierz Deyna i Pelé

Piłkarski poker (1989)

Janusz Zaorski stworzył komedię, która ma (albo może jeszcze do niedawna miała) zdecydowanie zbyt dużo wspólnego ze smutną piłkarską rzeczywistością w Polsce. W jego filmie bowiem prezesi kilku klubów ekstraklasy, przy pomocy skorumpowanych sędziów, decydowali o wynikach rozgrywek. Choć to tylko fikcyjna opowieść, polską piłką wstrząsały nie tak dawno podobne skandale, dlatego właśnie film z 1989 roku tak oddziałuje na wyobraźnię widzów. Bo sporo w nim prawdy. Zagrali w nim między innymi Janusz Gajos, Marian Opania czy Małgorzata Pieczyńska. „Piłkarski poker” to dla miłośników polskiej piłki raczej okazja do śmiechu przez łzy...

Mecz ostatniej szansy / Mean Machine (2001)

Fabuła filmu „Mecz ostatniej szansy” zbliżona jest do tej, którą opisałem w przypadku „Ucieczki do zwycięstwa”. Były piłkarz trafia do więzienia, gdzie podejmuje się trenowania drużyny złożonej ze skazańców. Ich celem jest zwycięstwo w meczu ze strażnikami. Może ciężar gatunkowy obu produkcji nie jest tak sam, ale na pewno sporo je łączy. Ta stworzona przez Barry’ego Skolnicka ma zabarwienie bardziej komediowe, a spory nacisk położony został na w miarę realistyczne zaprezentowanie piłkarskich zmagań. W filmie główną rolę zagrał Vinnie Jones...  były piłkarz grający chociażby w Leeds United czy Chelsea Londyn.

Vinnie Jones na pierwszym planie

Football Factory (2004)

Film z 2004 roku to również film o piłce nożnej, ale zupełnie inny, niż wcześniej opisywany. Skupia się on bowiem na porachunkach brytyjskich kibiców. Historia skupia się wokół Tommy’ego Johnsona, którego jedynymi celami w życiu są imprezowanie, przypadkowy seks i uliczne bijatyki z kibicami przeciwnych drużyn. Film oparty został o świetną książkę Johna Kinga i jak żaden inny dosadnie oraz bez zbędnego pudrowania prezentuje świat brytyjskich pseudokibiców. Jest również gorzkim, wypełnionym czarnym humorem, spojrzeniem na współczesną Anglię.

Okładka angielskiego wydania DVD filmu „Football Factory”

Przeklęta liga / The Damned United (2009)

Brian Clough to już ikona brytyjskiej piłki. Wiele dekad temu niezwykle utalentowany, ale jednocześnie bezczelny i butny menadżer piłkarski podjął się prowadzenia jednego z najlepszych zespołów w Anglii – Leeds United. Historia jest o tyle ciekawa, że Clough zdecydował się na wykonanie karkołomnego zadania w bardzo trudnych okolicznościach. Bez wsparcia szatni oraz swojego zaufanego asystenta. Tom Hooper opowiedział w filmie historię, którą zna każdy brytyjski fan piłki nożnej, ale niekoniecznie wszyscy miłośnicy tego sportu w Polsce. Ta fabularyzowana biografia to kawał dobrego kina, które doceni każdy miłośnik piłki nożnej. Główną rolę w „Przeklętej lidze” zagrał Michael Sheen.

Na spalonym / Offside (2006)

Na koniec film z... Iranu. „Na spalonym” opowiada o sześciu młodych kobietach, zapalonych miłośniczkach piłki nożnej, które z powodu panującego w Iranie prawa nie mogą uczestniczyć w meczach ich reprezentacji. Przed pojedynkiem Iranu z Bahrajnem przebierają się za mężczyzn, żeby móc obejrzeć to spotkanie z trybun, mając jednocześnie w pamięci, jak duże niebezpieczeństwo im grozi. Film „Na spalonym” wykorzystuje piłkę nożną jako pretekst do tego, aby poruszyć problem funkcjonowania kobiet w społeczeństwie muzułmańskim.  To propozycja raczej dla osób, które szukają w filmach analizy współczesnych problemów społecznych, choć oczywiście o samej piłce nożnej w „Na spalonym” mówi się bardzo dużo.

Bohaterki filmu „Na spalonym”

Michał Grzybowski

Wejdź na FORUM! ❯