Mężczyźni umierają na serce!

Choroby serca u układu krążeniowo-naczyniowego są od lat główną przyczyną zgonów mężczyzn w Polsce. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest bardzo wiele, ale kilka wyróżnia się szczególnie: stres, brak ruchu i nieodpowiednia, niezdrowa dieta. W efekcie zaniedbań 82 tysiące z nas co roku umiera z powodu zawałów oraz innych chorób kardiologicznych. Dużej części tych tragedii można by uniknąć dzięki stosowaniu się do kilku podstawowych zaleceń lekarzy.

Choroby układu krążenia - czynniki ryzyka

Na choroby układu krążenia nie są narażeni wszyscy mężczyźni, ale ci, którzy zaliczają się do tzw. grup ryzyka, czyli tacy, u których występuje przynajmniej jeden z czynników z poniższej listy. Jeśli doświadczasz dwóch lub więcej z tych czynników, zagrożenie dla ciebie rośnie wykładniczo i naprawdę powinieneś rozejrzeć się za badaniami i skuteczną profilaktyką. Oto te czynniki:

• choroby serca występujące w rodzinie
• wiek powyżej 40-45 lat
• podwyższony poziom „złego” cholesterolu
• palenie papierosów i innych rodzajów tytoniu
• siedzący tryb życia, mała aktywność ruchowa
• problemy z tolerancją glukozy, cukrzyca
• zła, niezbilansowana i niezdrowa dieta
• nadmierny stres, depresja
• nadwaga i otyłość

Jak widać, czynników zwiększających ryzyko chorób serca jest wiele, ale większość z nich (poza dziedzicznością) można sprowadzić do wspólnego mianownika, którym jest niezdrowy styl życia, mało ruchu i zła dieta.

Wszyscy wiemy, jak szkodliwe jest chociażby palenie papierosów, które, podnosząc ciśnienie i tętno, zwiększa zapotrzebowanie organizmu na tlen, jednocześnie dym tytoniowy, który zawiera dwutlenek węgla ogranicza przenikanie tego tlenu do krwiobiegu. W efekcie serce palacza pozostaje non stop niedotlenione.

Równie groźne jest podwyższenie w organizmie poziomu tzw. złego cholesterolu, czyli LDL. Udowodniono, że to właśnie wysoki poziom frakcji LDL we krwi skutkuje rozwijaniem się płytki miażdżycowej. Ściany naczyń krwionośnych – tętnic, ulegają zwapnieniu, wskutek czego tracą swą elastyczność i niezbędne właściwości.

Podobnie negatywny wpływ na stan organizmu mają długotrwały stres i depresja. Ich szkodliwość nie polega tylko na złym samopoczuciu psychicznym, ale ma bezpośredni wpływ na nasze zdrowie fizyczne. W efekcie oddziaływania negatywnych czynników psychologicznych zwiększa się wydzielanie adrenaliny i kortyzolu, które z kolei podnoszą ciśnienie tętnicze krwi, obciążając tym samym nadmierną pracą serce, co również może skończyć się jego niedotlenieniem.

Poważnym problemem jest też zła dieta prowadząca najpierw do nadwagi a później do otyłości. Organizm osoby z za dużą wagą jest obciążony podwójnie. Serce takiego człowieka ma znacznie więcej pracy, przez co często dochodzi do niewydolności, dodatkowo zła dieta, najczęściej bogata w tłuszcze, wzmaga wszelkie ryzyka miażdżycowe.

Choroby serca i ich objawy

Oto kilka najczęściej spotykanych schorzeń mających swoje źródła w lekceważeniu czynników ryzyka:

1. Nadciśnienie tętnicze

Jedną z najpowszechniej występujących u mężczyzn dolegliwości układu krążenia jest właśnie nadciśnienie tętnicze. Jest to długotrwałe podwyższenie ciśnienia krwi względem normy (krótkotrwały wzrost ciśnienia, np. po większym wysiłku, jest zjawiskiem normalnym).

Do głównych objawów podwyższonego ciśnienia należą: nawracające bóle głowy, pojawiające się zwłaszcza po przebudzeniu, mroczki przed oczami, bezsenność, kołatanie serca, zwiększone wydzielanie potu, szumy w uszach, duszności, zawroty głowy oraz ciągłe zmęczenie.

2. Niewydolność serca

Niewydolność serca to schorzenie bardzo poważne, zagrażające życiu. Jego pojawienie się oznacza, że serce nie jest już w stanie pracować tak wydajnie, by dostarczyć organizmowi razem z krwią wystarczającej do prawidłowego funkcjonowania ilości składników odżywczych i tlenu.

Przypadłość ta uzewnętrznia się szeregiem charakterystycznych objawów, do których należą stałe zmęczenie, duszności, bóle za mostkiem, opuchlizna kończyn oraz drastyczne pogorszenie kondycji, które praktycznie uniemożliwia podejmowanie większego wysiłku fizycznego.

3. Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa to stan, w którym dochodzi do zwężenia (na skutek odkładania cholesterolu) światła naczyń krwionośnych zaopatrujących mięsień sercowy w krew i przenoszone przez nią składniki odżywcze. Charakterystycznym objawem tej przypadłości jest gniotący ból w klatce piersiowej, nasilający się zwłaszcza w czasie wysiłku fizycznego i przy zaistnieniu czynników stresogennych.

4. Zawał serca

O zawałach serca słyszał chyba każdy. Jest to sytuacja, w której na skutek niedrożności naczyń krwionośnych dochodzi do martwicy jednego z obszarów położonych w sercu. Objawy są zazwyczaj bardzo ostre - pojawia się silny ból w klatce piersiowej, występują zimne poty i lęk.

Zdarzają się jednak zawały mniej ostre, na przykład podczas snu, a o których chory dowiaduje się dopiero podczas badania EKG przeprowadzanego przy innej okazji. W każdym przypadku zawał wymaga natychmiastowego kontaktu z lekarzem, gdyż stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia i nigdy nie można tego lekceważyć.

5. Udary mózgu

Jedną z coraz powszechniej występujących chorób mających swoje podłoże w dysfunkcjach układu naczyniowego, są wszelkie udary. Są dwa rodzaje tego groźnego schorzenia: - niedokrwienny (zawał mózgu) lub krwotoczny (wylew krwi do mózgu).

Najbardziej typowym objawem udaru jest występujący z znienacka niedowład ręki lub nogi, lub nawet jednocześnie górnej i dolnej kończyny po tej samej stronie. Może się też pojawić wyraźne skrzywienie twarzy, wynikające z miejscowego paraliżu mięśni. Tak jak zawał, jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia, dlatego jeśli się pojawi należy natychmiast wzywać pogotowie ratunkowe.

Możliwych dolegliwości sercowo-naczyniowych jest oczywiście znacznie więcej, choćby wszelkie arytmie. Wymieniliśmy jedynie te, które pojawiają się najczęściej. Wszystkie one są groźne dla zdrowia jak i życia i nie powinny być lekceważone.

Jak zapobiegać chorobom układu krążenia?

Wszelkim, nawet tym najgroźniejszym schorzeniom układu krążenia można w stosunkowo łatwy sposób zapobiegać, a przez to uchronić się przed ich bardzo złymi konsekwencjami. Najistotniejsze jest, by eliminować główne zagrożenia jeszcze zanim przyniosą one fatalne skutki dla twojego organizmu. Jeśli jednak masz już którąś z przypadłości lub nawet działa na ciebie kilka z wymienionych wcześniej czynników ryzyka, nadal masz ogromną szansę na trwałe odwrócenie szkodliwych procesów.

Warto proces należytego dbania o siebie zacząć chociażby od zbadania własnego poziomu cukru i cholesterolu we krwi, należy też regularnie sprawdzać wagę, a jeśli okaże się zbyt duża - odpowiednio korygować dietę. Przed zapadnięciem na choroby układu krążenia uchroni cię także rzucenie palenia oraz ograniczenie spożywania alkoholu, zwłaszcza trunków mocnych.

Panaceum na dobre zdrowie jest też zwiększona aktywność fizyczna. Jeśli nie masz czasu ani ochoty na aktywne i intensywne bieganie, zacznij od spacerów. Każdy wysiłek i kontakt ze świeżym powietrzem będzie tu dobry.

Sławek Tomkowski

 

*źródła: „Polski Rocznik Demograficzny 2022” - raport GUS; "Ogólnopolskie badanie rozpowszechnienia i kontroli czynników ryzyka chorób serca" NATPOL 2011, Gdański Uniwersytet Medyczny.

 

Wejdź na FORUM! ❯