Łysienie androgenowe – przyczyny i leczenie minoksydylem

Łysienie androgenowe - przyczyny

Aby zrozumieć przyczyny łysienia androgenowego, musimy przyjrzeć się cyklowi rozwoju włosa. Składają się na niego trzy fazy, które łącznie trwają kilka lat:

• faza wzrostu (anagen) trwająca 3-7 lat - to czas, w którym włos rośnie; jego cebulka jest mocno połączona z brodawką, dzięki czemu jest dobrze odżywiany; 80% włosów znajduje się właśnie w tej fazie
• faza inwolucji (katagen) trwająca 2-3 tygodnie - dolna część korzenia włosa obumiera i odczepia się od brodawki włosa, co uniemożliwia jego odżywianie tą drogą; od tego momentu włos odżywiany jest tylko przez ścianki mieszka włosowego; 3% włosów znajduje się w tej fazie
• faza wypadania (telogen) trwająca 2-3 miesiące – włos rogowacieje, nie docierają do niego żadne składniki odżywcze i nie zachodzą żadne zmiany metaboliczne; cebulka staje się coraz cieńsza, a włos wypada lub zostaje wypchnięty przez nowo rosnący włos; w tej fazie znajduje się ok. 15% włosów.

W przypadku łysienia androgenowego faza anagenowa zostaje skrócona, a telogenowa – wydłużona. W efekcie mniej włosów rośnie, a więcej wypada.

Obecnie przyjmuje się, że przyczyny powstawania tego schorzenia leżą w interakcji trzech czynników: wieku, predyspozycji genetycznych oraz hormonów męskich (androgenów).

Hormony odpowiedzialne za łysienie androgenowe

Hormony męskie: testosteron, androstendion oraz DHEA mają wpływ na stymulowanie wzrostu włosów na brodzie czy klatce piersiowej, jednak jednocześnie powodują wypadanie włosów na głowie. Dlaczego? Ponieważ na głowie, szczególnie w okolicy czołowej i ciemieniowej, znajduje się więcej receptorów, które wrażliwe są na pochodną testosteronu, dihydroepitestosteron, który osłabia mieszek włosa i skraca fazę jego wzrostu.

Geny odpowiedzialne za łysienie typu męskiego

Medycyna do tej pory nie zlokalizowała jednego genu odpowiedzialnego za łysienie. Zakłada się, że w genach kodujących białka, które zaangażowane są w regulację poziomu oraz aktywności hormonów męskich, występują mutacje zaburzające równowagę androgenów w organizmie. Wskutek tego ich poziom jest zbyt wysoki, co wpływa na wzmożone łysienie.

Inne czynniki powodujące łysienie androgenowe

Niekorzystny wpływ na mieszki włosowe ma też środowisko i niezdrowe nawyki:

• długotrwały stres
• palenie papierosów
• detergenty w szamponach do włosów
• substancje chemiczne w kosmetykach do stylizacji (lakierach, żelach)

Alopexy – lek OTC na łysienie androgenowe u mężczyzn

Leczenie łysienia androgenowego jest objawowe. Nie jesteśmy w stanie zniwelować wpływu genów czy wrażliwości na androgeny, możemy jednak wzmocnić mieszki włosowe i zapobiec wypadaniu włosów miejscowo.

Najczęściej w tym celu u mężczyzn stosuje się preparaty zawierające związek o nazwie minoksydyl. Na rynku dostępne są bez recepty leki zawierające minoksydyl w stężeniu aż 50 mg/ml, np. ALOPEXY. Po podaniu miejscowym, minoksydyl pobudza wzrost keratynocytów oraz wzrost włosów u pewnej grupy pacjentów z łysieniem androgenowym. Przed zastosowaniem leku należy koniecznie zapoznać się dokładnie z ulotką dla pacjenta.

Lek ALOPEXY dostępny jest w aptekach bez recepty.

Nazwa produktu leczniczego: Alopexy, 50 mg/ml, roztwór na skórę. Skład jakościowy i ilościowy: 1 ml roztworu zawiera 50 mg minoksydylu, 240 mg glikolu propylenowego (E1520), 520 mg etanolu 96%. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz ChPL. Wskazania do stosowania: Łysienie typu męskiego (alopecia androgenetica) o umiarkowanym nasileniu, u dorosłych mężczyzn. Uwaga: u kobiet nie zaleca się stosowania produktu Alopexy z powodu ograniczonej skuteczności i dużej częstości występowania (37% przypadków) nadmiernego owłosienia poza miejscami stosowania. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Zmiany chorobowe lub urazowe owłosionej skóry głowy. Słaba tolerancja produktu o stężeniu 2%, bez względu na objawy. Podmiot odpowiedzialny: Pierre Fabre Medicament, Les Cauquillous, 81500 Lavaur, Francja. Data aktualnej ChPL: 10/2023. Kategoria dostępności: Lek wydawany bez przepisu lekarza – OTC. Szczegółowe informacje dostępne na życzenie: Pierre Fabre Dermo-Cosmetique Polska Sp. z o.o., ul. Belwederska 20/22, 00-762 Warszawa, tel. 22 559 63 60, fax 22 559 63 59.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Efekt leczenia łysienia androgenowego minoksydylem może być widoczny już po dwóch miesiącach i utrzymuje się przez cały okres stosowania preparatu.

Mity na temat wypadania włosów

Na temat przyczyn wypadania włosów i sposobów zapobiegania łysieniu krąży wiele mitów. Warto z niektórymi z nich się rozprawić.

1. Częste noszenie czapki sprzyja łysieniu

Panuje przekonanie, że włosy, aby zdrowo rosnąć, potrzebują tlenu, a noszenie czapki go ogranicza. Tymczasem tlen do cebulki włosa transportowany jest przez krew, a nie z powietrza. Owszem, jeśli czapka będzie zbyt mocno uciskała skórę głowy, może zahamować dopływ krwi, a z nią tlenu. Dodatkowo, nagrzanie włosa pod czapką może powodować wysuszenie i łamliwość włosów, co może sprawiać wrażenie ich wypadania.

2. Obcinanie włosów sprawia, że odrastają mocniejsze i grubsze

To popularny mit, który swoje źródło ma w fakcie, że krótkie, świeżo obcięte włosy wydają się twardsze w dotyku – dzieje się tak, ponieważ ścinamy ich najcieńszą część.

3. Częste mycie włosów powoduje ich wypadanie

Nic bardziej mylnego. Mycie wręcz może pomagać w utrzymaniu włosów w dobrej kondycji, ponieważ w trakcie tej czynności masujemy skórę głowy, a zatem wspomagamy jej ukrwienie. Należy jednak używać do tego odpowiednich kosmetyków, które nie będą szkodziły skórze głowy.

4. Nie można cofnąć utraty włosów

Oczywiście, kiedy wszystkie włosy już wypadną, niemożliwe jest przywrócenie ich w sposób naturalny (jedynie za pomocą przeszczepu). Jednak jeśli włosy wypadają w sposób umiarkowany w wyniku łysienia androgenowego, możliwe jest ograniczenie tego procesu za pomocą leków zawierających minoksydyl.

Krzysztof Samerski