Zmiana branży po czterdziestce

Czy to już wypalenie zawodowe?

Wypalenie zawodowe czy też tak zwany syndrom burnout to stan trwającego od jakiegoś czasu zmęczenia fizycznego i psychicznego organizmu spowodowany obniżeniem satysfakcji z wykonywanej pracy. Podłoże tego zjawiska może być różne, ale najczęściej sprowadza się ono do dwóch czynników – długotrwałego stresu i specyfiki danego stanowiska pracy.

Kto jest najbardziej narażony na wystąpienie syndromu wypalenia zawodowego?

Okazuje się, że to osoby trudniące się profesjami wymagającymi częstych kontaktów z ludźmi. Wśród takich grup zawodowych wymienić należy między innymi nauczycieli, lekarzy czy psychologów. Jednak dziś zbiór ten należałoby poszerzyć także o osoby piastujące stanowiska kierownicze w firmach, managerów projektów czy przedstawicieli, którzy stale mają kontakt z podwładnymi lub też z klientami i kontrahentami.

Konieczność intensywnego kontaktu z ludźmi w ramach pracy to nie jedyna zmienna, która ma wpływ na wypalenie zawodowe. Nie bez znaczenia w tym przypadku pozostaje także długotrwały stres, który w dzisiejszych czasach towarzyszy chyba każdemu, niezależnie od zajmowanego stanowiska. Poczucie odpowiedzialności, presja przełożonych, problemy ze współpracownikami – to wszystko może mieć wpływ na pojawienie się syndromu wypalenia zawodowego.

Zaczynasz czuć się przepracowany, wykończony, brakuje ci zapału do rozwoju i stale jesteś niezadowolony z wykonywanego zajęcia. Istnieje spore ryzyko, że taką postawę prawdopodobnie prędzej czy później zauważy twój pracodawca, gdyż takiego stanu nie da się ukrywać w nieskończoność.

Wszystko na jedną kartę

Jeśli wydaje ci się, że wypalenie zawodowe jest związane z wiekiem i dotyka tylko starsze osoby, jesteś w błędzie. Zjawisko to dotyczy także bardzo młodych osób, które – zdawałoby się – są dopiero na początku ścieżki zawodowej. Stres związany z natłokiem obowiązków, presja spełniania oczekiwań i ogromna odpowiedzialność, a co za tym idzie, syndrom wypalenia, to domena także współczesnych dwudziestokilkulatków. Wydawać by się mogło, że młodzi ludzie są bardziej skorzy do zmian, ale i to nie jest do końca prawdą. Często obawy przed nieznanym i brak odpowiedniego zabezpieczenia (choćby finansowego) znacznie ograniczają im możliwość postawienia wszystkiego na jedną kartę. Tymczasem przypadki, że osoby w średnim wieku zmieniają swoje życie o sto osiemdziesiąt stopni zapewne znasz z własnego podwórka.

Przykłady, w których ludzie gotowi są nawet na swego rodzaju degradację, byle tylko zmienić coś w swoim życiu, nie są mitami, a rzeczywistością. Najczęstsze są wyjazdy za granicę, gdzie nierzadko trzeba zaczynać niemal od zera, nie bojąc pracy w fizycznej. Chęć zmiany jest jednak silniejsza, a mniejsza odpowiedzialność za powierzone zadania przynosi sporą ulgę. Stąd nietrudno znaleźć managerów, a nawet dyrektorów przedsiębiorstw, którzy nagle zostają kierowcami czy pracownikami fizycznymi.

Ucieczka. Tym słowem należałoby podsumować zachowanie tych osób, które niemal z dnia na dzień postanawiają porzucić intratne stanowiska, by zająć się mniej dochodowymi profesjami. A może nie zawsze mniej dochodowymi, co mniej prestiżowymi w porównaniu do ich dotychczasowych zajęć. Jednak potrzeba zdjęcia z barków nadmiaru obowiązków i przytłaczającej odpowiedzialności po prostu przeważa szalę i jest tak dużym zyskiem, że pozorne koszty w postaci „degradacji” nie mają już znaczenia.

A może zmiana branży? Zawody, które warto wziąć pod uwagę

Choć to truizm, na zmiany naprawdę nigdy nie jest za późno. Wystarczy rozejrzeć się wokół, by dostrzec historie osób, które z dnia na dzień rzuciły dotychczasową pracę, by zająć się prowadzeniem własnej restauracji, która zawsze była ich marzeniem. Owszem, jako dojrzały mężczyzna nie możesz sobie pozwolić na zaczynanie w danym zawodzie od zera, dlatego ważne jest, byś przyjrzał się swoim umiejętnościom oraz doświadczeniu i wybrał profesję, którą dzięki temu nietrudno będzie ci opanować. W cenie jest przede wszystkim bardzo dobra znajomość języków obcych, która często otwiera drzwi do wielu profesji, nie tylko tłumacza czy nauczyciela. Niektóre firmy oferują kursy doszkalające z danej dziedziny, jeśli tylko biegle władasz wymaganym przez nich językiem czy językami.

Wśród zawodów, które już są pożądane na rynku i będą nadal w najbliższej przyszłości, wskazać można grafików, programistów, projektantów UX-design i wirtualnej rzeczywistości. Ponadto istnieje zapotrzebowanie na architektów, analityków i doradców finansowych czy biznesowych, animatorów i logistyków. To także dobry czas dla takich specjalistów, jak team leaderzy czy project i community managerowie. Wraz z rozwojem firm zwiększyło się także zapotrzebowanie na speców od employer brandingu oraz wizerunku marki w social mediach. W cenie jest także doradztwo zawodowe.

Polski Związek Pracodawców Business Centre Club przygotował i opublikował na prośbę Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej listę zawodów, w którym już od jakiegoś czasu można zauważyć znaczny deficyt zatrudnienia, a tendencja ta utrzyma się także w najbliższej przyszłości. Jak się okazuje, na rynku pracy brakuje przede wszystkim takich fachowców jak:

1. Inżynier elektryk
2. Spawacz
3. Ślusarz
4. Elektryk oraz elektryk budowlany
5. Opiekun, Opiekun domowy
6. Ekspedient w punkcie usługowym (sprzedawca)
7. Pielęgniarka
8. Kierowca
9. Informatyk
10. Inżynier budownictwa
11. Magazynier
12. Pracownik fizyczny gospodarstwa rolnego
13. Kasjer
14. Rzeźnik-wędliniarz
15. Sprzedawca
16. Operator wózka widłowego
17. Stolarz
18. Pracownik produkcji
19. Cieśla
20. Lakiernik
21. Malarz budowlany
22. Mechanik samochodowy
23. Kucharz
24. Cukiernik.

Jak się przekwalifikować?

Poniżej prezentujemy kilka inspiracji na przebranżowienie wraz z szacowanymi kosztami szkolenia, kursu czy studiów podyplomowych oraz widełkami zarobków w danej profesji:

• Kurs masażu I stopnia (120-150 godzin) – od około 1400 zł plus około 400 zł za kurs masażu tematycznego (8 godzin); szacowane zarobki w zawodzie masażysty mieszczą się w przedziale 2200-3200 zł brutto.
• Kurs grafiki komputerowej z zaświadczeniem MEN i certyfikatem (120 godzin) - około 1600 zł; szacowane zarobki w zawodzie grafika mieszczą się w przedziale 2800-5000 zł brutto.
• Prawo jazdy kat. D – około 2800 zł; prawo jazdy kat. C – około 2400 zł w zależności od regionu kraju (przedsiębiorstwa transportowe często je sponsorują); szacowane zarobki kierowcy autobusu mieszczą się w przedziale 2500-4100 zł brutto, a kierowcy TIR-a – 2500-4600 zł brutto.
• Studia podyplomowe: nauczanie języka angielskiego dla nauczycieli – około 4000 zł za 3 semestry; szacowane zarobki w tym zawodzie mieszczą się w przedziale 2200-3000 zł brutto.
• Studia kwalifikacyjno-metodyczne nauczania języka angielskiego – około 5000 zł za 3 semestry; szacowane zarobki w zawodzie lektora mieszczą się w przedziale 2800-5000 zł brutto.
• Studia podyplomowe: zarządzanie projektami – około 8000 zł przy jednorazowej wpłacie; szacowane zarobki w zawodzie project managera mieszczą się w przedziale 5700-11000 zł brutto.
• Studia podyplomowe z zakresu doradztwa zawodowego – około 2300 zł za dwa semestry lub kursu w cenie kilkuset złotych (także online); szacowane zarobki w tym zawodzie mieszczą się w przedziale 2400-4000 zł brutto.
• Studia podyplomowe: analiza biznesowa lub analityka finansowa – około 8000 zł za cztery semestry; szacowane zarobki zawodzie analityka biznesowego mieszczą się w przedziale 5300-10000 zł, a analityka finansowego – 4300-8000 zł brutto.
• Kurs animatora czasu wolnego – około 300 zł (18 godzin); szacowane zarobki w tym zawodzie mieszczą się w przedziale 50-300 zł za godzinę netto.
• Kurs spawacza – około 3000 zł w zależności od materiału; szacowane zarobki w tym zawodzie mieszczą się w przedziale 2800-4300 zł brutto.
• Kurs i licencja kierowcy taxi – około 400 zł z egzaminem; szacowane zarobki w tym zawodzie mieszczą się w przedziale 3000-5000 zł netto w zależności od korporacji i liczby godzin w miesiącu.
• Kierowca Ubera – darmowe; szacowane zarobki w tym zawodzie mieszczą się w przedziale 1800-8200 zł bez odliczenia kosztów prowadzenia działalności oraz w zależności od miasta i liczby godzin w miesiącu.

Wymienione profesje stwarzają możliwość nie tylko zatrudnienia w innej branży, ale często także przejścia na samozatrudnienie, dające sporą niezależność. Etat i własna działalność to jednak nie jedyne możliwości. Zamiast nich zawsze warto także rozważyć możliwość prowadzenia firmy na zasadzie ajencji lub franczyzy (więcej o tym przeczytasz tutaj). Jak widać, możliwości jest sporo również co do formy prowadzenia twojej dalszej kariery zawodowej.

Krzysztof Marski