W moim przekonaniu jest to dosyć naturalne. Jako ludzie nieustannie się rozwijamy, kształtujemy, dojrzewamy, a wraz z tym zmieniają się nasze potrzeby, postawy, wartości i priorytety. Dlatego niektórzy ludzie w pewnym momencie życia dochodzą do wniosku, że dotychczas pełniona rola zawodowa nie jest już tym, z czym chcą się utożsamiać.
Rodzi się w nich palące pragnienie zmiany: środowiska, aktywności, funkcji i czynności. Są gotowi na rezygnację z wypracowanej pozycji zawodowej na rzecz nowych aktywności. Okazuje się jednak, że określenie nowej ścieżki zawodowej nie jest sprawą prostą i łatwą. Badania przeprowadzone przez prof. Hermina Ibarra dowodzą, że trudność w dokonaniu zmiany kariery u osób będących w tzw. połowie życia, wiąże się przede wszystkim ze stosowaniem nieodpowiednich metod.
Osoby poszukujące dla siebie nowego miejsca, aktywności i roli zawodowej sięgają po tzw. metody „konwencjonalne”, które według Ibrrary najczęściej nie przynoszą żadnych rezultatów i w niczym nie pomagają. W niniejszym artykule przedstawiam, na czym polegają metody konwencjonalne, stosowane przy dokonywaniu zmiany kariery. Wykazuję, co sprawia, że mogą być one nie skuteczne oraz sugeruję (za Ibrrar), jakie metody mogą okazać się pomocne i skuteczne.
Na czym polegają konwencjonalne metody?
Tak zwane konwencjonalne metody o których pisze Ibarra, opierają się przede wszystkim na posiadaniu absolutnej jasności i pewności tego, co chce się robić w życiu. Zgodnie z nimi osoba, która chce dokonać zmiany, powinna wiedzieć, co nowego chce robić i być zdolna do określenia swoich mocnych stron i umiejętności. Jest to tak zwane podejście: „plan – wdrożenie”. Układa się ono w mniej więcej taką sekwencję:
- Najpierw, jasno określ, co nowego chcesz robić — co ma być w zamian obecnej profesji?
- Następnie zdefiniuj obszary zawodowe, w które wpisują się twoje zainteresowania, umiejętności i doświadczenia — co mógłbyś robić?
- Dodatkowo warto, byś skorzystał z pomocy profesjonalisty, który na podstawie serii testów określi twój temperament, potrzeby, kompetencje, wartości i priorytety.
Zgodnie z podejściem konwencjonalnym, wykonanie tych trzech punktów pomoże osobie w ukształtowaniu nowej kariery. Pomyślmy jednak logicznie — co nowego może wymyślić osoba zakorzeniona prze kilkanaście lat w określonej branży? Prawdopodobnie będzie mówiła o tym, na czym się zna, a przecież celem jest odkrycie czegoś nowego.
Powyższa sekwencja sugeruje, by wstrzymać się przed dokonaniem zmiany do momentu, aż nie jest się w pełni świadomym tego:
- gdzie znajdujesz się obecnie?
- gdzie pragniesz się znaleźć?
Oczywiście, to wszystko brzmi bardzo rozsądnie, logicznie i wydaje się być słuszne. Jednak, jak się okazuje z badań prof. Ibarra, tego typu metody prowadzą najczęściej do braku jakichkolwiek zmian.
Dlaczego konwencjonalne metody nie pomagają w zmianie kariery?
Dlatego, że skłaniają one do analizy samego siebie w teorii, a nie w praktyce. Jeżeli przez 10–15 lat pracowaliśmy w określonej branży, to trudno w oparciu jedynie o samodzielną analizę wymyślić jakiś nowy pomysł na siebie.
Wszystkie pytania typu: w czym jesteś dobry, jaką pracę mógłbyś wykonywać, na czym się znasz, przywołują odpowiedzi związane z dotychczasowymi aktywnościami (zawodem, branżą). Utrudniają one wyjście ze schematu, w którym się tkwiło przez wiele lat, a z którego chce się uciec. Zadawanie pytań wprost prowadzi do udzielania najbardziej typowych odpowiedzi. Aby “dokopać” się do czegoś nowego, należy uruchomić inne zasoby.
Jak zatem skutecznie dokonać zmiany?
Dokonanie prawdziwej zmiany, czyli wyjście z “pudełka” i przełamanie schematu, może dokonać się poprzez testowanie naszych fantazji, pomysłów, pragnień, a nie przez introspekcję i logiczną analizę. Aby urodzić się na nowo, musimy wyjść z naszej głowy, przestać analizować, a zacząć po prostu działać. Do momentu, aż będziemy czekać na “olśnienie”, wszystkie pojawiające się możliwości, opcje i szanse będą nas omijać.
Ponadto, prawdziwe poznanie samego siebie i tego, czego pragnie się w swoim życiu, nie jest wynikiem jednorazowego procesu. Często zabiera to wiele czasu. Nie wystarczy stworzyć plan czy określić listę możliwych działań. Oczywiście, długi proces transformacji może sprawiać, że będziemy mieć poczucie straty czasu. Jednak dopiero dokonywanie serii drobnych kroków, zamiast jednego dużego, może doprowadzić do rzeczywistej, a nie pozornej przemiany tożsamości zawodowej.
Elżbieta Kluska
polowazycia.pl
Komentarze (0) / skomentuj / zobacz wszystkie