8 rzeczy, które musisz zrobić zanim zaczniesz szukać pracy

1. Zastanów się, jakiej pracy szukasz

Niezależnie od tego, czy sam złożyłeś wypowiedzenie, czy też przełożeni pomogli ci opuścić szeregi firmy, coś się zmieniło. Albo jesteś pełen entuzjazmu, albo wręcz przeciwnie… Prędzej czy później zawsze jednak przychodzi moment, kiedy zaczyna w tobie kipieć energia, która musi znaleźć ujście w działaniu. Żeby para nie poszła w przysłowiowy gwizdek, powinno to być działanie starannie przemyślane. Inaczej stracisz cenne zasoby nie uzyskawszy założonego efektu.

Aby dotrzeć do celu musisz go najpierw określić. Niby truizm, a jednak często umyka naszej uwadze. O ile niewiele osób wybiera się w góry bez mapy, o tyle wiele wyrusza na poszukiwania pracy nie określiwszy punktu, do którego chce dotrzeć. Dlatego pierwszą rzeczą, jaką powinieneś zrobić, jest zdefiniowanie branży oraz stanowiska lub grupy stanowisk, które cię interesują. Zrób research w internecie i oceń, czy trudno będzie osiągnąć cel – ile jest ofert pracy, które cię interesują, jaki mamy aktualnie poziom bezrobocia, czy ścieżka kariery, którą wybrałeś jest zatłoczona i będziesz musiał co rusz deptać po stopach innym konkurentom? Poszerz obszar poszukiwań i zastanów się nad alternatywnymi możliwościami pracy, które pozwalają wykorzystać twoje umiejętności i kompetencje.

2. Mierz siły na zamiary

Z uwagą przeczytaj wymagania ofert pracy, które uważasz za atrakcyjne. A także opis obowiązków, które miałbyś pełnić. Poświęć czas na przeanalizowanie swojego doświadczenia zawodowego i posiadanych kompetencji. Czy trafiają w oczekiwania pracodawcy? Czy masz jakieś braki? Co możesz zrobić, aby je uzupełnić? Koniecznie analizuj na piśmie, inaczej nie będziesz w stanie uwzględnić wszystkich czynników jednocześnie. Szybko też zapomnisz o wnioskach, które wyciągnąłeś.

3. Zbuduj przewagę konkurencyjną i zaplanuj strategię działania

Kiedy już przeanalizujesz swoje zasoby, a także szanse i zagrożenia tkwiące w rynku pracy, zastanów się, jak możesz zbudować przewagę konkurencyjną. Może posiadasz dodatkowe atuty, np. umiejętności lub certyfikaty, które dają ci mocną pozycję wyjściową, niwelują pewne braki lub czynią cię wyjątkowo atrakcyjnym kandydatem? Może jesteś specjalistą w swojej branży albo wręcz przeciwnie, posiadasz na tyle szerokie kompetencje, że pozwalają ci objąć różne stanowiska? Może wynagrodzenie, które jesteś w stanie zaakceptować, jest na rynku pracy konkurencyjną ceną za usługi? Może posiadasz środki i czas pozwalające na dłuższe szukanie pracy oraz uczestnictwo w wieloetapowych procesach rekrutacyjnych? Lub masz znajomości, dzięki którym łatwiej będzie ci znaleźć pracę? Do dyspozycji jest wachlarz możliwości. Wybierz te, które pozwolą zmaksymalizować szanse na zatrudnienie na stanowisku, które spełnią twoje oczekiwania.

4. Zwerbuj pomocników

Nie ukrywaj przed krewnymi i znajomymi, że szukasz pracy. Im więcej osób wie, tym więcej osób będzie mogło ci pomóc. Warunek jest jeden – musisz dobrze określić, jakiej pracy szukasz i co masz do zaoferowania. Dlatego śmiało informuj, że rozglądasz się za nową posadą. Miej w pogotowiu życiorys w formie elektronicznej, a także kilka wydrukowanych egzemplarzy CV. Obecnie w obszarze zatrudniania pracowników coraz częściej wykorzystywane są mechanizmy networkingu, jako szybsze tańsze i często bardziej skuteczne. Jest więc szansa, że iluś twoich znajomych wie o wakatach, które mogłyby cię zainteresować. Prawdopodobnie nie dowiesz się o nich, jeśli nie dasz cynku, że szukasz pracy. Aby zwiększyć zasięg oddziaływania, odkurz stare branżowe znajomości.

5. Przygotuj profesjonalne CV

Szacuje się, że około 80% kandydatów odpada na etapie selekcji dokumentów aplikacyjnych. Nawet, jeśli nie jest to statystyka precyzyjna jak szwajcarski zegarek, pokazuje coś ważnego: ilość osób eliminowanych z gry rekrutacyjnej na samym początku jest faktycznie bardzo duża. Wiele z nich to kompetentni kandydaci. Kłopot polega na tym, że ich CV tego nie pokazuje.

Jeżeli nie chcesz utknąć na dobre w blokach startowych, musisz zgłębić sztukę pisania dokumentów aplikacyjnych. Czasy, kiedy CV stanowiło jedną kartkę papieru, na której – niczym w menu – wymieniałeś pozycje związane z wykształceniem i doświadczeniem zawodowym, bezpowrotnie minęły. Teraz CV to wizytówka zawodowa, oferta handlowa i ulotka marketingowa w jednym, a do dyspozycji masz wiele możliwości i kilka odmian życiorysu (m.in. CV celowe, CV funkcjonalne i success CV). Plus jest taki, że masz ogromne możliwości autoprezentacji. Minus natomiast stanowi fakt, że musisz robić to właściwie i poświęcić sporo czasu, by przygotować dopasowane do stanowiska i oczekiwań pracodawcy CV. Jeśli nie masz ochoty samodzielnie stawiać czoła wyzwaniu, możesz stworzenie dokumentów aplikacyjnych powierzyć profesjonalistom. Na rynku funkcjonuje kilka firm, które się tym zajmują.

6. Zainwestuj w fotografa

Nowe CV będzie prawdopodobnie wymagało fotografii. Nie jest to element obowiązkowy aplikacji, jednak umieszczenie zdjęcia w CV wysyłanym do polskich firm jest raczej wskazane. Zamiast pomstować na tę okoliczność, lepiej wykorzystać ją, by wzmocnić siłę oddziaływania życiorysu i stworzyć pozytywne pierwsze wrażenie. Zdjęcie jest bowiem jedynym elementem, który przeistacza anonimową kartkę papieru w dokument kojarzony z konkretną osobą. Roztocz więc za jego pomocą aurę profesjonalizmu i kompetencji. Połącz elegancki strój z wyrazem twarzy, który wzbudza sympatię i zaufanie. Aby pokonać bezwład mimiki i uniknąć udawania wesołości (której fałsz i tak rozpoznawalny jest na pierwszy rzut oka) zabierz ze sobą do fotografa kogoś, kto potrafi cię wprawić w dobry nastrój i autentycznie rozśmieszyć.

7. Zrób porządki na portalach społecznościowych

Czy o tym wiesz, czy nie, uprawiasz personal branding. Bezpośrednio i on-line, różnymi działaniami budując własną zawodową markę. Lepiej więc, żebyś robił to świadomie i celowo, według obranej przez siebie strategii. To, jak prezentujesz się na portalach społecznościowych także ma znaczenie, bo rekruterzy coraz częściej po nich myszkują. Robią to w poszukiwaniu dodatkowych informacji o kandydatach… głównie takich, które pozwolą im wyeliminować część z nich z procesu rekrutacyjnego. Dlatego nie zapomnij ustawić prywatności konta na facebooku. Choć nie da to pewności, że pracodawcy tam nie zajrzą, na pewno utrudni im dostęp. Na wszelki wypadek usuń też dwuznaczne zdjęcia z imprez zakrapianych alkoholem albo wesołe, aczkolwiek niedyplomatyczne komentarze.

W ramach działań w zakresie pozytywnego personal brandingu załóż konta na portalach branżowych – Goldenline, Linkedin czy Profeo. Zamieszczenie wirtualnego CV sprawia, że stajesz się widoczny i dostępny dla rekruterów, którzy za pośrednictwem portali poszukują pracowników. Udzielaj się także w dyskusjach branżowych, które odbywają się w grupach tematycznych, tworząc wizerunek siebie jako profesjonalisty. W ramach działań na rzecz budowania wizerunku zawodowego zadbaj także o referencje od pracodawcy (o ile, oczywiście, rozstajecie się w dobrych stosunkach).

8. Przygotuj się na wysiłek

Obecnie średni czas poszukiwania pracy wynosi około 9 miesięcy. Możesz go wydatnie skrócić, o ile dobrze się przygotujesz i podejmiesz zmasowane działania. Jedną z głównych reguł aplikowania o pracę jest zasada „im więcej tym więcej”. Im więcej działań podejmiesz, im więcej dopracowanych aplikacji wyślesz, im więcej osób poinformujesz o tym, że szukasz pracy, tym więcej dostaniesz zaproszeń na rozmowy kwalifikacyjne. Uzbrój się jednak w cierpliwość i konsekwentnie działaj, pamiętając, że efektywne szukanie pracy samo w sobie jest pracą na cały etat.

Irena Świątek

 Irena Świątek - psycholog i konsultantka ds. kariery. Karierę zaczynała w obszarze rekrutacji oraz rozwijania potencjału zawodowego pracowników w takich firmach jak Telekomunikacja Polska S.A. i Grupa Żywiec S.A. Prowadzi własną firmę, CV studio, w ramach której pomaga odnieść sukces osobom poszukującym pracy oraz podejmującym wyzwania zawodowe. Zajmuje się m.in. tworzeniem profesjonalnych dokumentów aplikacyjnych, prowadzeniem konsultacji kariery oraz szkoleń z zakresu poszukiwania pracy, zmian i rozwoju zawodowego. Pisze doktorat z psychologii pracy w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.