Dlaczego napada cię nagła ochota na czekoladę lub steka? Dlaczego czasem masz nieodpartą potrzebę zjedzenia tony węglowodanów a innym razem mogłyby dla ciebie nie istnieć? Czasem starasz się zdrowo odżywiać, ale skutecznie przeszkadza ci w tym niekontrolowane zapotrzebowanie organizmu na zakazane produkty. Możesz nauczyć się je kontrolować.
Zachcianki u kobiet i u mężczyzn
Każdy ma swoje słabości, ale zachcianki zwykle różnią się w zależności od płci i wieku. Kobiety często mają ochotę na słodkości — czekoladę, cukierki, ciastka. Mężczyźni częściej potrzebują steku, frytek, chipsów – tego, co słone. Kobiety w ciąży mają zupełnie zdumiewające zachcianki, czasem związane nawet z jedzeniem takich rzeczy, jak glina. Badacze jeszcze nie wiedzą, skąd dokładnie biorą się te różnice.
Skąd się biorą?
Zachcianki, które można zdefiniować jako intensywną ochotę na konkretny rodzaj jedzenia, mają charakter tak biologiczny, jak i psychologiczny.
Oto tylko kilka powodów, dlaczego niemal wszyscy się z nimi zmagamy:
- Nasze ciało uczy się z czasem, że niektóre rodzaje żywności wywołują pozytywną odpowiedź ze strony mózgu – czujemy się po nich po prostu lepiej, jest nam milo, przyjemnie, radośniej. Dzieje się tak, ponieważ niektóre substancje odżywcze uwalniają hormony odpowiedzialne za odczuwanie przyjemności, takie jak dopamina.
- Widok niektórych rodzajów jedzenia lub myślenie o nich może wywołać kolejną kaskadę reakcji chemicznych, która sprawia, że jesteś przekonany, że są one naprawdę smaczne (to dobry powód, by trzymać jedzenie, na które masz ochotę, poza zasięgiem wzroku).
- Twoja dieta może być niezróżnicowana, co sprawia, że pragniesz odmiany.
- Możesz potrzebować jakiegoś składnika odżywczego zawartego w danym pokarmie, którego na co dzień brak w twojej diecie.
- Wykluczyłeś z diety swoje ulubione produkty i tęsknisz za nimi.
- Jesteś po prostu głodny.
Wpływ na dietę
Wpływ zachcianek na dietę został już dokładnie zbadany. Naukowcy przebadali zachcianki i powiązane z nimi zachowania u 32 osób przebywających na sześciomiesięcznej niskokalorycznej diecie. Odkryli, że:
- Osiągnięta przez daną osobę najwyższa waga w życiu miała związek z tym, ile jadła, kiedy dawała dojść do głosu zachciankom: im więcej ważyła, tym więcej jadła.
- Osoby mniej aktywne miały ochotę na bardziej tłuste produkty.
- Produkty będące najczęściej przedmiotem zachcianek zawierały około dwa razy tyle kalorii, co te, które dana osoba jadła w związku z dietą i zawierały o 30% więcej tłuszczu, zawierając równocześnie 50% mniej białka i 30% mniej błonnika.
- Przedmioty zachcianek zwykle były mieszanką tłuszczów i węglowodanów, co mogło podwajać przyjemność z perspektywy systemu nagradzania ludzkiego organizmu.
- Przedmiotami zachcianek najczęściej były: czekolada i słone przekąski.
- Osoby, które odnosiły sukcesy w zakresie utraty wagi, będąc na diecie, tak samo często miały ochotę na wysokokaloryczne jedzenie, jak inne osoby w podobnej sytuacji, ale rzadziej im ulegały.
Co warto zapamiętać: jeśli chcesz stracić na wadze, powinieneś pogodzić się z tym, że zachcianki będą się pojawiać. Musisz wdrożyć strategię ograniczania sytuacji, w których im ulegasz i pilnować porcji.
Zachcianki mają charakter uniwersalny i zdarzają się każdemu. Z punktu widzenia dietetyki, lepiej z nimi pracować zamiast próbować je zdusić.
Bartek Kulesza
Wejdź na FORUM! ❯
Komentarze (0) / skomentuj / zobacz wszystkie