Kieszonkowe – pierwsza lekcja finansów

Jak dawać kieszonkowe?

Ważne, byś każdorazowo przy przekazywaniu środków jasno tłumaczył – dlaczego je dajesz i jaki jest cel nauki gospodarowania własną kasą. Młodsze dzieci mogą się w ten sposób nauczyć samodzielnego kupowania, rozumienia idei wymiany, jaka odbywa się w sklepie. Starszym rozsądne kieszonkowe może pokazać nie tylko jak na bieżąco wydawać, ale i jak robić pierwsze oszczędności, planować wydatki, czy po prostu sprawnie korzystać z konta bankowego i karty płatniczej.

Trzymaj się umowy

Klucz do edukacyjnego sukcesu kieszonkowego zawsze będzie leżał w twojej konsekwencji. Jeśli umówisz się z dzieckiem na konkretny termin wypłat, to ważne jest, by tego terminu zawsze przestrzegać. Niech dziecko wie, że zawarte umowy bezwzględnie obowiązują. W przeciwnym razie twój potomek zamiast lekcji systematyczności i dbania o własne interesy otrzyma kurs łamania zobowiązań.

Sprawa kluczowa: niezależnie od wysokości kieszonkowego twoje dziecko musi mieć jasność, że nie może liczyć na żadne dodatkowe środki, nawet jeśli przed terminem wyda wcześniej otrzymaną od ciebie kwotę. Bez spełnienia tego warunku nie ma mowy o nauce prawdziwej konsekwencji i racjonalności.

Początek wypłaty kieszonkowego powinien być jednocześnie końcem finansowania przez ciebie zachcianek dziecka. Od tej pory musi ono wiedzieć, że wszelkie swoje - na przykład zabawkowe - potrzeby finansuje wyłącznie z puli, którą dostaje właśnie w ramach kieszonkowego. Jeśli np. wymarzona gra komputerowa kosztuje 150 zł, a kieszonkowe to 100 zł miesięcznie, to nie dokładasz dziecku pieniędzy, tylko zrozumiale tłumaczysz, że wystarczy przez 2 miesiące odłożyć po 75 zł i cała potrzebna kwota zostanie uzbierana.

Przy okazji dziecku, któremu będziesz wpłacać pieniądze na konto, warto zwrócić uwagę na to, czym jest oprocentowanie depozytów bankowych i jakie zalety ma np. lokata długoterminowa.

W tym momencie zapewne zadajesz sobie pytanie, jaka kwota przekazywana dziecku byłaby najodpowiedniejsza. Wszystko zależy oczywiście od wieku pociechy i twoich możliwości finansowych, ale pewne jest, że nie należy tu przesadzać. Najczęściej kieszonkowe to kwota od 50 zł miesięcznie, wypłacana albo jednorazowo, albo w równych tygodniowych ratach.

Tak naprawdę, to sama ilość środków nie jest tu ważna. Najistotniejsze jest, by przestrzegać konsekwentnie raz ustalonych zasad. Jeśli zobowiążesz się do przekazywania konkretnej kwoty, to rób to w dokładnie ustalonym czasie i na umówiony sposób.

6 ważnych lekcji, które dziecko wyniesie z nauki zarządzania własnymi pieniędzmi

Kieszonkowe to dobry sposób na kształtowanie psychiki dziecka. W zależności od jego wieku możesz wykształcić w nim cenne w dorosłym życiu umiejętności, postawy i nawyki. Kieszonkowe to też narzędzie, które otwiera przed tobą wiele możliwości wychowawczych. Ważne jest jednak, by oczekiwania i "program" dostosować do wieku i stopnia rozwoju pociechy, tak by nie wymagać od dziecka rozumienia zagadnień, na które jest jeszcze w jego życiu zdecydowanie za wcześnie.

Jakie umiejętności zdobędzie twoje dziecko dysponując własnymi pieniędzmi?

Stałe kieszonkowe nauczy dziecko planowania wydatków i oszczędzania. (fot. Unsplash.com)

1. Zarządzanie własnym budżetem

Ustalona i stała kwota przekazywana każdego miesiąca będzie podstawą, wokół której twoje dziecko samo zaplanuje swoje bieżące wydatki. Dzięki temu, że nie dołożysz już żadnych dodatkowych środków, dziecko nauczy się rozkładać wydatki tak, by wystarczały do następnego kieszonkowego. W przyszłości przełoży się to na umiejętność prowadzenia własnych, większych rachunków.

2. Umiejętność planowania wydatków

To będzie dla dziecka jedna z najbardziej pouczających lekcji. Będzie się musiało nauczyć, że jeśli chce kupić coś, czego wartość przekracza kwotę otrzymaną od ciebie w ramach jednego kieszonkowego, musi zacząć oszczędzać i odkładać pieniądze. Ty możesz pomóc w obliczeniach tego, ile i jak długo trzeba będzie odkładać.

3. Co to jest oprocentowanie oszczędności?

Możesz pokazać swojemu dziecku, że oszczędzanie może na dłuższą metę przynieść wymierne korzyści. Zaproponuj, by 10 procent każdego kieszonkowego odkładać na specjalne konto oszczędnościowe. Wyjaśnij, że w skali roku można dzięki temu otrzymać specjalny bonus w postaci odsetek. Nawyk oszczędzania to jedna z najcenniejszych umiejętności, jakiej możesz nauczyć swoje dziecko.

4. Czym jest konto bankowe?

Starszym dzieciom, które radzą sobie z obsługą komputera, warto przelewać środki na specjalne konto młodzieżowe, dostępne w wielu bankach dla dzieci od 13 roku życia, do którego twoja pociecha otrzyma także kartę płatniczą i dostęp do bankowości elektronicznej. W ten sposób, obracając niewielkimi kwotami, dziecko zapozna się z podstawową funkcjonalnością banku. Jako rodzic będziesz mieć pełną kontrolę nad wydatkami i podgląd rachunku.

5. Odpowiedzialność i samodzielność

Dawanie dziecku kieszonkowego to nie tylko nauka samodzielności i odpowiedzialnego działania. To przede wszystkim pokazanie, że mu ufasz. Ta ważna dla waszych wzajemnych relacji deklaracja zaufania z pewnością przyczyni się do ich wzmocnienia. Twoją rolą będzie tu cierpliwe tłumaczenie wątpliwości i konsekwencja przy przestrzeganiu z góry ustalonych zasad.

6. Pożyczanie pieniędzy

Odpowiedzialne pożyczanie pieniędzy to sztuka potrzebna w dorosłym życiu równie mocno, co skłonność do oszczędzania. Jeśli twoje dziecko zapragnie kupić coś kosztowniejszego niż miesięczne wpływy z kieszonkowego, a jednocześnie cel zakupu będzie na tyle racjonalny by "kredyt" był lepszą opcją niż oszczędzanie, możesz zaproponować dziecku pożyczkę i wyliczyć oprocentowanie. Pieniądze na spłatę rat powinny być odliczane od kolejnych kieszonkowych lub ustal z dzieckiem, że będzie ci je samo oddawać w określonym terminie. W ten sposób na niewielkich kwotach pokażesz mu mechanizm funkcjonowania kredytu, dodatkowo dziecko odczuje, w jaki sposób regularne spłacanie rat wpływa na jego osobiste finanse.

Pozwól dziecku uczyć się na błędach

Twoje dziecko nauczy się podstawowych zasad gospodarowania własnym majątkiem tylko wtedy, gdy dasz mu całkowitą swobodę w wydawaniu otrzymanych od ciebie pieniędzy. Najlepiej, byś cierpliwie i bez ingerencji zniósł fakt, że na początku będzie sporo nieracjonalnych - z twojego punktu widzenia - wydatków, szybko pojawią się też zapewne prośby o dodatkowe środki. Nie ulegaj im, nie wtrącaj się też w decyzje swojej pociechy. Sens całej tej lekcji polega na tym, że w ciągu kilku, kilkunastu miesięcy twoje dziecko na własnych błędach nauczy się, co oznacza rozsądne gospodarowanie posiadanym budżetem.

Jeśli - nawet z największej troski - będziesz próbował ingerować w te wydatki, całość zakończy się niepowodzeniem, gdyż nie wykształci się ani zarys odpowiedzialności, ani realna samodzielność. Możesz, nawet powinieneś rozmawiać z dzieckiem o obowiązujących zasadach, podpowiadać to, o czym prowadząc własne wydatki należy pamiętać, ale daj mu swobodę podejmowania ostatecznych decyzji. Jeśli popełni błąd, nie krytykuj, tylko przedstaw racjonalniejsze alternatywy.

Rozsądne kieszonkowe to świetna nauka dorosłości, przy której dziecko nie tylko pozna wartość pieniędzy, ale wykształci postawę, która da mu przewagę w w przyszłości.

Sławomir Tokarczyk