8 sygnałów, których nie możesz zignorować

Istnieją dwa rodzaje bólów mięśni: takie, które można wytrzymać i przeczekać oraz takie, w które należy się wsłuchać. Umiejętność rozróżnienia poszczególnych rodzajów bólu — zwłaszcza tych, które mogą wskazywać na poważny problem — pomoże ci zachować dobrą kondycję i ustrzeże cię przed urazami podczas treningów.

To, że opisane tu urazy i dolegliwości są dość powszechne, wcale nie oznacza, że nie wymagają one wizyty u lekarza. Jeżeli masz problemy ze zdrowiem albo odczuwasz jeden z poniższych rodzajów bólu i nie wiesz, jaka może być jego przyczyna, nie lekceważ tego i koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Oto osiem sygnałów, których nie wolno ci zignorować:

1. Nagły ból głowy lub karku

Jeżeli poczujesz nagły ból głowy, zwłaszcza podczas robienia przysiadów z dużym obciążeniem, przerwij trening. Nie lekceważ bólu, ponieważ może on wskazywać na przeciążenie mięśni albo przebrzmienie naczyń krwionośnych spowodowane zbyt dużym naciskiem.

Jeżeli twój trening obejmuje przysiady z bardzo dużym obciążeniem, zawsze podczas treningu dbaj o to, żeby twoje mięśnie ramion i karku były rozluźnione. W przeciwnym razie mogą one wziąć na siebie część podnoszonego ciężaru, co może zakończyć się poważnym nadwyrężeniem.

2. Wyjątkowa wrażliwość w okolicy krocza

Jeżeli podczas wykonywania przysiadów z obciążeniem, martwego ciągu albo wypadów do przodu poczujesz nagły ból w okolicy krocza, zrób sobie przerwę. Tego bólu nie wolno zignorować. Jego intensywność może być różna, od zwykłego skurczu po silne naciągnięcie mięśni — zależnie od tego, jak poważny był uraz.

Jeżeli podczas ponownej próby wykonania ćwiczenia ból powróci, ale będzie nieco łagodniejszy, to znaczy, że nadciągnąłeś wewnętrzne mięśnie ud.

Gdy podnosisz duże ciężary, bóle mięśni są nieuniknione, ale tego rodzaju napięcie — przypominające nieco skurcz — to znak, że doszło do poważnego urazu. W takiej sytuacji musisz natychmiast przerwać trening, w przeciwnym razie może dojść do jeszcze większych uszkodzeń. Odłóż ciężarki na bok i przejdź do innych ćwiczeń, które nie będą wywoływały u ciebie żadnej bolesności. Po treningu koniecznie wykonaj ćwiczenia rozciągające, skupiając się szczególnie na obolałym obszarze. Jeśli masz taką możliwość, przyłóż lód do bolącego miejsca, aby zapobiec ewentualnej opuchliźnie.

Twoje mięśnie powinny dojść do siebie w ciągu 4 – 7 dni. Po upływie tego czasu możesz wrócić do regularnych treningów.

3. Ostry ból pleców

Zawsze powinieneś reagować na ból pleców, ponieważ może to być objaw stanu chronicznego. Jeśli jednak ból jest nagły i ostry, natychmiast przerwij ćwiczenia. Ostry ból w tej partii ciała zazwyczaj wskazuje na to, że w twoim organizmie dzieje się coś złego. Może być objawem wielu różnych urazów, od wypadniętego dysku po uciśnięty nerw.

Jeżeli wykonujesz długie serie ćwiczeń polegających na unoszeniu ciężarów ponad głowę (na przykład podrzut czy wyciskanie żołnierskie), to bardzo poważnie obciążasz swoje kręgi. Jeśli podczas treningu przyjmiesz złą pozycję, jeden 

z kręgów może ulec przesunięciu. To może powodować ból w całym ciele — zależnie od tego, który kręg wysunął się z linii kręgosłupa.

Jak najszybciej udaj się do specjalisty, który oceni, czy twój uraz jest poważny i przywróci kręg na swoje miejsce. Bardzo ważne jest, żebyś do tego czasu nie podnosił żadnych ciężarów. Kręgosłup to podstawa całego twojego ciała, biorąca udział we wszystkich ruchach. Jeśli mimo problemów z kręgosłupem będziesz dalej podnosił ciężary, może to się skończyć dużo poważniejszym urazem.

4. Ból kostki podczas biegania

Wielu biegaczy trenuje z ogromnym zaangażowaniem. Często podczas biegania odczuwają ból w różnych częściach ciała. Gdy człowiek zmusza swoje ciało do przebiegnięcia długiego dystansu (na przykład maratonu), ból jest nieunikniony.

Biegacze są przyzwyczajeni do tego, że muszą przezwyciężać ból i biec dalej. Są jednak takie rodzaje bólu, których nie wolno zignorować.

Gdy podczas biegania nagle poczujesz ból w kostce, który sprawia, że masz ochotę natychmiast przystanąć, posłuchaj swojego ciała i zatrzymaj się. Może to oznaczać, że skręciłeś kostkę albo więzadło. Jeżeli nie wyleczysz tego urazu, może to się skończyć kilkutygodniową przerwą w treningach.

W stawie skokowym znajduje się wiele różnych ścięgien i więzadeł, dlatego skręcenie kostki nie jest niczym niezwykłym — wystarczy jeden źle wyważony krok. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia tego urazu, kup sobie dobre buty do biegania i trenuj tylko na równych powierzchniach. Pamiętaj jednak, że całkowite wyeliminowanie ryzyka jest niemożliwe. Jeżeli lubisz bieganie, naucz się wsłuchiwać w swoje ciało i nie doprowadzaj do przetrenowania.

5. Silne napady głodu

Gdy masa mięśniowa jest już zbudowana, kolejnym krokiem jest zmiana diety i ograniczenie spożycia tłuszczu, tak aby pięknie wyrzeźbione mięśnie zaczęły rysować się pod skórą. Jeżeli narzuciłeś sobie surową dietę i unikasz jedzenia tłuszczów przez miesiąc albo dłużej, a twoja tkanka tłuszczowa stanowi już mniej niż 10 procent masy twojego ciała, warto, abyś zrobił sobie krótką przerwę.

Czasami ścisła dieta powoduje, że gospodarka hormonalna w organizmie zostaje zakłócona. Możesz odczuwać silne napady głodu, który nie chce minąć, nawet jeśli zjesz posiłek. To wyraźny znak, że twoje ciało zaczyna się buntować. W takich sytuacjach powinieneś odłożyć dietę na tydzień lub dwa. Najprawdopodobniej jest to efekt działania hormonu sytości — leptyny — który reguluje zapasy tłuszczu w organizmie.

Przez kilka dni jedz porządne posiłki, a potem wróć do diety. Twoje ciało będzie ci wdzięczne za tę przerwę. Prawdopodobnie okaże się również, że po powrocie do diety szybko zaczniesz tracić tkankę tłuszczową, ponieważ twój metabolizm wróci do normy.

6. Zawroty głowy

Najczęściej pojawiają się po wykonaniu ćwiczenia, które polega na pochyleniu się do przodu i wróceniu do pozycji stojącej. Niektórzy ludzie często odczuwają zawroty głowy — można powiedzieć, że taka jest ich natura — jednak zawsze

warto się przebadać, żeby upewnić się, czy nie jest to objaw zbyt niskiego ciśnienia krwi. Wielu ludzi cierpi na nadciśnienie, ale są również tacy, u których ciśnienie jest zbyt niskie. Takim osobom dużo częściej zdarza się tracić przytomność podczas ćwiczeń. Pomyśl sobie, co mogłoby się stać, gdybyś zemdlał, trzymając ciężar nad głową! To dlatego nigdy nie wolno lekceważyć tego nieznaczącego, wydawałoby się, objawu, jakim są zawroty głowy.

Jeżeli czasami ci się to zdarza, zastanów się, czy twoja dieta zawiera wystarczająco dużo soli. Oczywiście nie powinieneś popadać w przesadę i solić dodatkowo każdy swój posiłek, ale jako niskociśnieniowiec na pewno nie musisz się martwić o to, czy ilości soli, które spożywasz, nie są zbyt duże (zwłaszcza jeśli ostatnio starałeś się ograniczać w tej sferze).

Dopóki jesteś zdrowy i nie obserwujesz u siebie żadnych niepokojących objawów mogących wskazywać na różne schorzenia, zwiększ nieco spożycie soli. Nie przejmuj się — szybko ją stracisz podczas treningów, wydzielając ją razem z potem.

7. Ból piszczeli, który nie przechodzi

Ból piszczeli to kolejny uraz, który często występuje u biegaczy. Może on być skutkiem ciągłego uderzania o kość piszczelową i potrafi trwać bardzo długo. Czasami jego przyczyną jest po prostu przetrenowanie — w takich sytuacjach wystarczy kilka dni przerwy od treningów, aby wszystko wróciło do normy. Jeśli jednak jest to silny ból w przyśrodkowej części goleni, rekonwalescencja może trwać dużo dłużej.

Jeżeli odczuwasz ból w piszczeli, zwróć uwagę na to, jak długo on trwa i gdzie jest umiejscowiony. Jeśli utrzymuje się przez dwa tygodnie lub dłużej, umów się na wizytę do lekarza sportowego. Nie ignoruj tego problemu, ponieważ nieleczony ból piszczeli może skończyć się złamaniem przeciążeniowym.

8. Przewlekłe zmęczenie

Nie lekceważ przemęczenia, które nie chce minąć. Starasz się spać dłużej, zmieniasz dietę, bierzesz kilka dni wolnego w pracy — jednym słowem, robisz wszystko, żeby poczuć się lepiej, ale nic nie pomaga. Może to być objaw poważnego przetrenowania.

Ból i zmęczenie często towarzyszą treningom, dlatego nieraz trudno jest określić moment, w którym należy nieco zwolnić tempo ćwiczeń.

Jeśli widzisz, że brakuje ci chęci do robienia rzeczy, które kiedyś sprawiały ci przyjemność, może to oznaczać, że przesadziłeś z treningiem. Innym objawem wskazującym na to, że powinieneś zrobić sobie krótką przerwę w ćwiczeniach jest brak większych postępów mimo regularnych treningów.

Zależnie od tego, jak bardzo się przetrenowałeś, twój powrót do zdrowia może potrwać od dwóch tygodni do wielu miesięcy. Nie ignoruj tych sygnałów - im szybciej na nie zareagujesz, tym krócej będzie trwała twoja przerwa w ćwiczeniach.

Juliusz Strykowski