Na sankach za psami

Jeśli kochasz psy i masz cierpliwość i siłę oraz kondycję, by wytrenować je do jazdy w zaprzęgu, skontaktuj się z maszerami (tak nazywa się człowiek prowadzący sanie i zaprzęg), którzy organizują pokazowe jazdy w różnych regionach Polski.

Rozpocznij treningi pod okiem doświadczonej osoby – w Polsce działa kilkadziesiąt ośrodków zrzeszających sympatyków psich zaprzęgów. Wyczerpującą wiedzę możesz też zdobyć podczas wyścigów, rozmawiając z fachowcami. Informacje o zawodach są dostępne w Internecie na stronie Polskiego Związku Sportu Psich Zaprzęgów.

Przygotowania najlepiej zacząć małym nakładem finansowym, zakupując uprząż dla psa, specjalny pas oraz linę. To wydatek rzędu 150-300 zł. Nie rozpoczynaj nauki od zaprzęgu złożonego z kilku psów - będzie ci ciężko nad nimi zapanować. Rozsądnym rozwiązaniem jest zaczynanie od zaprzęgu złożonego z 2 psów, ale i tak jeden z nich musi być liderem zaprzęgu. Takie zwierzę trudno jest wyselekcjonować - musi być przygotowywane do swej roli od szczeniaka. Pamiętaj też, że powinieneś nie tylko trenować psy, ale pracować regularnie nad własną wydolnością. Ty będziesz polegał na zprzęgu, ale zwierzęta muszą mieć zaufanie do ciebie.

Bez śniegu - trudniej

Trudno nie znaczy - niemożliwe. Generalnie sezon rozpoczyna się jesienią, a kończy na początku wiosny, ale dzięki zastosowaniu specjalnych wózków na kołach trenować można z psami w zasadzie przez cały rok. Najlepsza atmosfera będzie panowała oczywiście zimą przy pokonywaniu dużych obszarów pokrytych śniegiem. Podróż bo białych bezdrożach to wspaniałe przeżycie.

Psie zaprzęgi to coraz bardziej popularny w Polsce sport. (fot. Pixabay)

Pies psu nierówny

Najczęściej do psich zaprzęgów wykorzystuje się psy następujących ras: syberian husky - najmniejszy, ale najszybszy z psów zaprzęgowych

• alaskan malamute – bardzo silna rasa psów dużych, niestety malamut jest ciężki, niewystarczająco szybki i częściej wykorzystuje się go do transportu ekwipunku niż do wyścigów
• pies grenlandzki – bardzo wytrzymała rasa, ale wolniejsza od husky
• samoyed – czasem spotykany w psich zaprzęgach
• greyhound - rzadko kojarzony z zaprzęgami, bardzo szybki i wytrzymały
• alaskan husky - krzyżówka alaskan malamute z siberian husky, rasa, która przywędrowała do Ameryki z pierwszymi emigrantami z Rosji.

Wszystkie te rasy (także ich krzyżówki lub odmiany) są naprawdę stworzone do biegania, to ich żywioł i radość. Są zdecydowanie bardziej wytrzymałe i nieugięte, szybsze i mniej wymagające niż inne psie rasy. Nie sprawdzają się jedynie jako psy obronne - one po prostu kochają wszystkich ludzi.

Jak trenować

Na początku należy zaplanować dokładnie treningi dla zwierząt, dopasowując je do celu, jaki chcesz osiągnąć. Inaczej będzie wyglądał trening dla psów do jazdy rekreacyjnej, a inaczej do tras długodystansowych - tu zwierzę musi nauczyć się optymalnie rozkładać siły. Przede wszystkim podczas jazdy psy powinny się dobrze bawić i czuć głód biegania. Treningi można rozpocząć z osobnikami 6-miesięcznymi, ale do prawdziwego zaprzęgu powinno się je dopuścić, gdy osiągną wiek 2-4 lat. Pierwsze miesiące szkolenia to głównie nauka komend i poruszania się w uprzęży. 

Jak wygląda psi zaprzęg?

• Lider: na czele zaprzęgu zawsze biegnie lider, który ze wszystkich zwierząt ma największy wpływ na wynik zawodów. Pies będący liderem powinien być zrównoważony, całkowicie posłuszny maszerowi i jednocześnie mieć posłuch w sforze.
• Druga linia: W drugiej linii, tuż za liderem biegnie najszybszy, wytrzymały pies, który reaguje na komendy. To może być przyszły przewodnik stada.
• Środek: W tej formacji stawia się na szybkość psów.
• Koniec: Tutaj ustawia się najsilniejsze i najbardziej wytrzymałe zwierzęta, gdyż mają do ciągnięcia największy ciężar.

Z czego zbudowane są sanie?

To lekkie pojazdy z płozami pokrytymi tworzywem sztucznym, dającym lepszy poślizg. Posiadają kotwicę śnieżną oraz hamulec nożny. W skład sań wchodzi także specjalna torba do przewożenia chorych lub rannych zwierząt.

Jakie są odmiany sportu?

• wyścigi psich zaprzęgów – tradycyjny sport z saniami na krótkim, średnim i długim dystansie
• scooter – maszer porusza się na specjalnej hulajnodze, a nie na saniach
• canicross – człowiek porusza się pieszo, a pies ciągnie zaprzęg
• bikejoring – maszer porusza się na rowerze, który jest ciągnięty przez jeden lub dwa psy
• skijoring - maszer jest narciarzem, koniec psiej uprzęży zamocowany jest do jego pasa

Największe zawody

• Iditarod Trail Sled Dog Race (Alaska) – maratońskie zawody psich zaprzęgów rozgrywane na Alasce od 1973 roku - uchodzą obecnie za najbardziej prestiżowe i jedne z najtrudniejszych. Posiadacze najlepszych zaprzęgów pokonują dystans 1890 km w ciągu 9-10 dni.
  Trasa zaczyna się w Anchorage, a metę ma w Nome na zachodnim wybrzeżu Morza Beringa. Wyścig prowadzi przez pasma górskie, zamarznięte rzeki, gęste lasy, wyludnioną tundrę i wietrzne wybrzeże. Temperatury poniżej zera, wiatry powodujące czasami kompletny brak widoczności, długie godziny ciemności i zdradzieckie zbocza gór sprawiają, że wyścig jest nie lada wyzwaniem dla psów i ich właścicieli. Tą właśnie trasą w 1925 roku maszerzy dostarczyli do ogarniętego epidemią dyfterytu Nome szczepionki ratujące życie.
   
• Yukon Quest – najbardziej niebezpieczny, niezwykle trudny wyścig. Rozpoczyna się w Fairbanks na Alasce a kończy w Kanadzie na terytorium Jukon. Uczestnicy mają tylko jeden przystanek w połowie drogi, podczas którego mogą otrzymać pomoc. Przez resztę trasy muszą korzystać z ekwipunku i wyżywienia zakupionego przed wyścigiem. Rekordowy czas trasy to 10 dni, 2 godziny i 37 minut.
   
• La Irena - wyścigi psich zaprzęgów w Pirenejach (Andora, Francja, Hiszpania). Trasa do pokonania 400km, miejscami wysokogórska.
   
• Alpentrail – niemieckie zawody na krótkich trasach (30-55km). Masterzy startują w zaprzęgach z 8 lub 12 psami.
   
• Finnmarksløpet – wyścigi zaprzęgów w Norwegii. Długość trasy 500 lub 1000 km.
   
• W Krainie Wilka Kager Cup – nasze rodzime trzydniowe zawody, odbywające się w Bieszczadach na średnim dystansie (120-150 km). Zaprzęgi składają się z 6-12 psów.
   
• Śladem niedźwiedzia – inne polskie wyścigi psów zaprzęgowych w Bieszczadach.

Przydatne linki:

www.mushing.pl - strona Polskiego Związku Sportu Psich Zaprzęgów

Michał Mazik