10 cech idealnego szefa

1. Ma wiedzę merytoryczną

Dobry szef powinien mieć wiedzę w zakresie tematyki, którą nadzoruje. Jeśli chce być realnym autorytetem dla swojego zespołu, musi wiedzieć "co jest grane" i być merytorycznie przygotowanym na konkretne problemy i zagadnienia. Ale nie znaczy to, że powinien pouczać i traktować swoich podwładnych z góry, przeciwnie - idealny szef nie musi przecież wiedzieć wszystkiego, znać się na wszystkim. Szef wybitny będzie potrafił scedować część swoich obowiązków na tych pracowników, którzy w wąskich obszarach mają wiedzę większą niż on. Dobry szef nie boi się też rad ani rozmowy.

2. Potrafi rozmawiać z ludźmi

Bycie szefem wymaga ciągłego rozmawiania z ludźmi. Trzeba być zwornikiem najróżniejszych wewnątrzfirmowych procesów, a to wymaga posiadania zdolności komunikacyjnych. Od tego, jak szef "dogada" swoich podwładnych, często zależy sukces całego przedsięwzięcia. Kierownik, który zamyka się w sobie i z trudem artykułuje słowa, zbyt daleko nie zajdzie, bowiem wyłoży się na pierwszym problemie, który wymagać będzie porozumienia się z innymi.

3. Atutem dobrego szefa są ukończone studia wyższe

I nie chodzi tu wcale o zgodność kierunkową z wykonywanym zajęciem, zresztą w dzisiejszych czasach to prawdziwa rzadkość. Idzie tu po pierwsze o wykazanie pewnej samodyscypliny i chęci rozwoju, która spowodowała formalne ukończenie szkoły, po drugie, daje przepustkę do popularnej wśród menadżerów wysokiej klasy edukacji podyplomowej, chociażby prestiżowych studiów MBA.

4. Posiada doświadczenie w zarządzaniu

Rzadko kiedy zostaje się dobrym szefem z marszu, natychmiast po awansie. Znacznie łatwiej jest dobrze zarządzać działem czy nawet całą firmą, jeśli ma się doświadczenie kierownicze, a co ważniejsze, gdy pochodzi ono z działalności w zbliżonej lub wręcz pokrewnej branży. Zarówno headhunterzy jak i podwładni wolą współpracować z ludźmi/szefami, którzy w pudełeczku z etykietą "atuty" mają już wpisane konkretne doświadczenie.

5. Zna języki obce

Czasami można usłyszeć, że w firmach działających wyłącznie na polskim rynku nadużywa się względem pracowników wymagania, jakim jest dobra znajomość języków obcych. W końcu po co im język, z którego nie będą mieli okazji zrobić użytku. Z szefami jest inaczej. Po pierwsze, kierownicy, a zwłaszcza ci z aspiracjami, biorą aktywny udział w życiu "branży": chodzą na konferencje czy eventy, w których umiejętność dogadania się np. po angielsku jest nieodzowna. Po drugie, znajomość języka daje dostęp do wielkiego archiwum wiedzy w sieci Internet. Dobry szef potrafi wyszukiwać przydatne informacje i precedensy także wtedy, gdy zapisane są one w obcych językach.

6. Umiejętność prowadzenia negocjacji nie jest mu obca

Właściwie każdy przełożony prędzej czy później będzie musiał coś negocjować. To sztuka, która wymaga szeregu specyficznych umiejętności interpersonalnych. Wskazana jest zarówno zdolność perfekcyjnego posługiwania się językiem, umiejętność przekuwania myśli w słowa, co zapewni klarowność rozmowy i wzajemne zrozumienie, jak i znajomość przynajmniej kilku najprzydatniejszych technik negocjacyjnych.

7. Ma poczucie realizmu

Zwykły człowiek dokonując oceny sytuacji zazwyczaj kieruje się osobistymi emocjami, na które składają się przede wszystkim prywatne wyobrażenia i oczekiwania. Dobry szef nie może sobie na to pozwolić, gdyż z emocjonalnych, a przez to często błędnych przesłanek, wyciągałby zbyt często fałszywe wnioski. Idealny menedżer stara się wznieść poza wąski horyzont widzenia jednostki, kierować, na ile to oczywiście możliwe, obiektywnymi danymi i to na ich podstawie kalkulować analizy i wyciągać wnioski, co jest najlepsze dla prowadzonego biznesu.

8. Jego cechy to asertywność i opanowanie w sytuacjach stresowych

Umiejętność bycia asertywnym to cecha, która przydaje się przez całe życie, ale gdy obejmuje się funkcję kierowniczą, zaczyna być po prostu niezbędna. Asertywny kierownik to taki, który potrafi np. ujarzmić kilka rywalizujących ze sobą zespołów komunikując się z nimi w możliwie najbardziej prostolinijny sposób. Asertywny kierownik potrafi wziąć na siebie trudną sprawę - np. kłopotliwego klienta, z którym szeregowi pracownicy nie są w stanie sobie poradzić i zachować przy tym zimną krew oraz opanowanie.

9. Potrafi się wykazać żelazną konsekwencją

Dobry kierownik jest nastawiony na realizację celów firmy, musi to za sobą pociągać umiejętność motywowania ale i rozliczania zespołu. By praca przebiegała efektywnie, pracownicy muszą wiedzieć, czego się od nich wymaga, i to jest zadanie dla szefa. Szef musi potrafić egzekwować wykonywanie zadań, narzucać tempo pracy, wskazywać priorytety, jeśli to konieczne. Dobry szef sam wykazuje się kreatywnością, ale warto pamiętać, że przesadna ekspresja z tym związana - np. wyrażająca się ciągłą zmianą kierunków, w których ma zmierzać zespół, z pewnością nie poprawi wydajności jego pracy.

10. Posiada umiejętność konstruktywnej krytyki działań innych

Jedną z najważniejszych cech dobrego lidera jest umiejętność wskazywania błędów w pracy zespołu czy poszczególnych pracowników, ale nie z pozycji siły, tylko z jednoczesnym pozytywnym przekazem. Nie jest bowiem trudno powiedzieć podwładnemu, że zrobił źle lub niedoskonale. Sedno tkwi w precyzyjnym wskazaniu i wspólnym przepracowaniu błędów oraz w zaproponowaniu kierunku, w którym od tej pory warto zmierzać.

Leszek Antonowicz