Jak zdrowo rozmawiać?

Oto kilka sposobów, by to, co mówisz do innych osób, było lepiej rozumiane, by łatwiej dochodziło między wami do prawdziwego porozumienia.

1. Formułuj wypowiadane zdania w pierwszej osobie liczby pojedynczej

To jeden z kluczy dobrej komunikacji. Główną pułapką nieudanych rozmów jest wyrażanie myśli nie wprost, nie od siebie. Gdy w przekazie będziesz używać własnych odczuć i przemyśleń, z miejsca zostaniesz lepiej zrozumiany i wysłuchany. Prosty przykład – zamiast mówić do partnerki „ładnie wyglądasz”, lepiej powiedzieć „uważam, że ładnie wyglądasz”, niby drobna różnica, ale osoba, do której mówisz, potraktuje to znacznie bardziej osobiście i w konsekwencji doceni komplement. Ważne jest, by jak najczęściej wypowiadać się we własnym imieniu, nie skrywać emocji, pragnień za okrągłymi, bezosobowymi zdaniami, tylko mówić od siebie.

2. Jeśli chcesz uniknąć nieporozumień, mów bezpośrednio do adresata

Jeśli zależy ci na tym, by przekazać komuś ważną myśl lub komunikat, wybieraj kontakt bezpośredni. To po pierwsze zawsze – zwłaszcza w sprawach trudnych – zrobi dobre wrażenie, po drugie, pokazujesz tym swoje pozytywne intencje. Mówienie do kogoś bezpośrednio, nawet wtedy, kiedy do omówienia są trudne sprawy, buduje i wzmacnia atmosferę szczerości i zaufania.

3. Zachowaj spójność między komunikacją werbalną i niewerbalną

Prosty przykład – mówisz komuś o poważnym problemie, a jednocześnie uśmiechasz się. To u twojego rozmówcy spowoduje dezorientację, w skrajnym przypadku odrzucenie lub niezrozumienie całego komunikatu. Jeśli twoja komunikacja werbalna będzie niezsynchronizowana z gestami czy mimiką twarzy, znacznie trudniej będzie dojść do porozumienia z osobą, z którą rozmawiasz. Dostosowuj tembr, natężenie głosu, mimikę twarzy do przekazywanych informacji, a z pewnością będziesz lepiej rozumiany.

4. Postaraj wczuć się w skórę rozmówcy

Nic tak nie pomaga zrozumieć drugiego człowieka, jak wczucie się (a przynajmniej próba wczucia) w jego sytuację. Empatia pozwala lepiej zrozumieć ludzi w naszym otoczeniu, gdyż pozwala dostrzec motywy, które nimi kierują. Bez tego bardzo ciężko jest w ogóle nawiązać nić porozumienia, nie mówiąc już o prawdziwym zrozumieniu. Jeśli postarasz się zrozumieć, co kieruje twoim rozmówcą, staniesz się przy okazji bardziej pewny siebie.

5. Nie uogólniaj wypowiedzi adresowanych do konkretnych osób

Bardzo ważne jest, byś w czasie konwersacji nie popełniał błędu uogólnienia. Warto w tym celu porzucić stereotypy i utarte schematy. Jeśli twój rozmówca popełnił błąd, a ty musisz mu o tym powiedzieć, nie używaj kwantyfikatorów typu „zawsze”, np. „ty zawsze to robisz źle”. Lepiej po prostu powiedzieć: „popełniłeś błąd”, bez żadnych dodatkowych wzmocnień. Jeśli nie musisz nie upraszczaj, zwłaszcza, jeśli na szali leży czyjaś godność. Uogólnianie po pierwsze blokuje możliwość dogadania się – bo u strony przeciwnej rodzi naturalny sprzeciw, po drugie jest wielka szansa na to, że to ty wpłyniesz na mieliznę, chociażby przypisując innym własny – wcale nie tak oczywisty - system wartości, co poskutkuje nieprawidłową oceną sytuacji i nieporozumieniem.

6. Choć to trudne, postaraj się zachować obiektywizm

Jeśli już musisz kogoś skrytykować, postaraj się jednak dostrzec także jego pozytywne cechy i mówić o nich na głos. Ważne, by w rozmowie skupiać się nie tylko na mankamentach, które w naturalny sposób zauważamy łatwiej, ale też postarać się dostrzec pozytywy, nawet jeśli wymaga to większego wysiłku intelektualnego. Zostanie to nie tylko docenione, ale przyniesie konkretne efekty i zbliży do porozumienia.

Leszek Antonowicz