Oczywiście wino można pić z kubka lub zwykłej szklanki. Ba! Nikt nam przecież nie zabroni raczyć się nim prosto z butelki. Jednak prawda jest taka, że odpowiednie szkło poprawia smak wina. W 2015 japońscy naukowcy przeprowadzili badanie z użyciem specjalnej kamery. Sprzęt rejestrował opary etanolu, dowodząc, że kształt czaszy kieliszka wpływa na gęstość i rozmieszczenie tych oparów. Dlaczego to tak istotne? Opary przenoszą cały aromat, więc w zależności od naczynia mogą dostarczyć nam więcej lub mniej związków zapachowych, a te z kolei nadają każdemu winu specyficzny profil. Jednak najistotniejszy jest moment, gdy opary łączą się z tlenem – wtedy to związki zapachowe są dalej uwalniane, dając naszym nosom sporą dawkę przyjemności. Dlatego winu trzeba dać „pooddychać”. Im więcej aromatu, tym więcej smaku.
Nie wszystkie wina są takie same. Różnią się ze względu na kwasowości, owocowe lub kwiatowe nuty, garbniki oraz zawartość alkoholu, a różne kształty kieliszków wzmacniają lub łagodzą te cechy. Czy to oznacza, że do każdego rodzaju wina potrzebujemy innego szkła? Owszem, w bogatej ofercie znajdziemy kieliszki zaprojektowane pod konkretne odmiany winogron – nie bierze się pod uwagę tylko gatunku wina, ale i region, z którego pochodzi. Jednak do naszego codziennego użytku nie musimy aż tak rozbudowywać kolekcję naszego szkła. Zdecydowanie możemy zawęzić nasz wybór, ograniczając się do konkretnych kieliszków.
Bez względu na to, po jakie wino sięgamy, pamiętać należy, że to aromaty odgrywają najważniejszą rolę. Im mniejsza czasza kieliszka, tym trudniej będzie im się ulotnić. Szersze kieliszki z kolei pozwalają na większy kontakt oparów z powietrzem, co pozwala lepiej „otworzyć” się winu.
Wino czerwone
Odpowiedni wybór kieliszka do czerwonego wina ma na celu łagodzenie goryczy tanin lub pikantnych akcentów, aby nieco zmiękczyć jego smak. Kieliszki są zazwyczaj duże, wysokie i mają pękatą, zwężającą się ku górze czaszę. Duża średnica sprawia, że wino ma ułatwiony kontakt z powietrzem, co sprzyja, jak wiemy, stopniowemu uwalnianiu bukietu aromatów. Do win cięższych, zdecydowanie lepiej zbudowanych warto wybrać kieliszek o smukłym kształcie i z zamykającą się ku górze czaszą. Dzięki większej odległości od nosa dostarcza więcej związków zapachowych. Idealny do takich odmian, jak cabernet sauvignon, bordeaux, aglianico lub nero d'avola.
Do lżejszych, bardziej delikatnych oraz klasycznych win czerwonych typu burgund lepszy będzie bardziej otwarty kieliszek, który uwalnia wszystkie aromaty i sprawia, że trunek smakuje gładko. Ten kształt idealny będzie dla takich win, jak pinot noir, gamay, grenache, barbera.
Wina białe
Zazwyczaj są podawane w mniejszych kieliszkach niż czerwone. Białe wino nie wymaga takiego kontaktu z powietrzem. Na ogół szkło jest też smuklejsze, z mniejszą czaszą, która ma lepiej zatrzymywać kwiatowe i owocowe aromaty (w zbyt dużym kieliszku mogłyby się zgubić), utrzymywać odpowiednią niższą temperaturę oraz podkreślić kwasowość.
Jednak niektóre białe wina, szczególnie te, które dojrzewały w dębowych beczkach, oprócz aromatów owocowych i kwiatowych nabrały dodatkowych akcentów. Przykładem może być chardonnay, które charakteryzuje się między innymi nutami maślanymi. Takie wina potrzebują nieco szerszej czaszy, która da nam szansę wychwycić te bardziej złożone aromaty. W takim kieliszku dobrze smakują takie wina, jak viognier, riesling lub muscat blanc.
Wino różowe
W przypadku tych win niezwykle istotne jest to, by utrzymać ich niską temperaturę – serwuje się je w temp. 7-13ºC. Kieliszki do różowego wina są nieco mniejsze niż te przeznaczone do czerwieni i bieli. Mają więc nieco krótszą i węższą czaszę, a dzięki zaokrąglonej formie uwalniają więcej aromatu. Te delikatniejsze róże warto podawać w kieliszkach z rozszerzającymi się ku górze ściankami. Aromatyczne i lepiej zbudowane wina różowe będą w stanie pokazać cały swój styl w szkle kształtem przypominającym tulipana, ze zwężającym się na górze otworem (bardzo podobny do kieliszka do wina białego, ale nieco mniejszy).
Wino musujące
Podaje się je w niskiej temperaturze, dlatego kieliszek powinien być wąski, wysoki, o prostych ściankach zakończonych małym otworem – taki kształt chroni przed zbyt szybkim ulatnianiem się bąbelków i uwalnia bezpośrednie aromaty wprost do nosa. Dodatkowo czasza osadzona jest na długiej nóżce. Flet, bo tak nazywa się ten rodzaj kieliszka, jest obecnie najpopularniejszym szkłem przeznaczonym do win musujących – wyparł popularne niegdyś czarki (te ze względu na szeroką czaszę nie były w stanie zatrzymać bąbelków i kumulować aromatów).
Wina deserowe i wzmacniane
Zawierają w sobie więcej alkoholu niż pozostałe wina, dlatego podaje się je w mniejszych ilościach. Do ich serwowania używa się więc niewielkich, niskich kieliszków o zwężającej się ku górze czaszy. Ten kształt chroni wino przed szybkim ulotnieniem etanolu i utratą aromatu.
O czym jeszcze warto wiedzieć?
Bez względu na to, jakim winem będziecie się raczyć, wybierając odpowiednie szkło, warto pamiętać jeszcze o kilku rzeczach:
- wybierajcie zawsze przezroczyste szkło – dzięki temu będziecie w stanie ocenić kolor trunku. Barwa wina też może nas zachwycać. Wzrok gra bardzo ważną rolę w procesie degustacji;
- zwróćcie uwagę na nóżkę – przy winach, które wymagają niższej temperatury, kieliszki powinny mieć długą nóżkę, którą będzie nam wygodnie chwycić palcami. Chodzi o to, by nie podgrzewać alkoholu w dłoniach;
- szkło nie musi być grube – dzięki temu możemy ogrzać wina, gdy jest taka potrzeba (szczególnie istotne jest to przy winach czerwonych, które po delikatnym podgrzaniu w dłoniach uwalniają dodatkowe aromaty);
- pojemność ma znaczenie – kieliszek powinien być na tyle duży, by zapewnić winu wystarczającą ilość tlenu. Gdy szkło ma odpowiednią wielkość, możemy z łatwością zamieszać winem, tworząc efektowny wir i uwalniając jeszcze więcej aromatów.
Podtrzymujemy swoje zdanie. Wino można pić z każdego naczynia i nikt nas za to rozliczać nie powinien. Jednak jeśli naprawdę chcemy odkryć w winie coś więcej i cieszyć się jego pełnym smakiem, warto rozejrzeć się za dobrym szkłem. Polecamy nawet przeprowadzenie drobnego eksperymentu, który może przerodzić się w dobrą zabawę w gronie znajomych. Wybierzcie losową szklankę lub kubek oraz jeden z odpowiednich kieliszków do wina. Degustujcie i porównujcie smaki. Najpierw weźcie łyk od razu po nalaniu wina, potem odczekajcie kolejno 5 oraz 10 minut i spróbujcie ponownie. Jest różnica? Bądźcie czujni, a z pewnością poczujecie, jak zmienia się profil aromatu i smaku pod wpływem większej ilości tlenu. Dobrej zabawy!
Konrad Bukowski
Wejdź na FORUM! ❯
Komentarze (0) / skomentuj / zobacz wszystkie